اتحادیه صنف دستگاه‌های مخابراتی ارتباطی و لوازم جانبی تلفن همراه تهران که متولی خدمات پس از فروش است، اخیرا در اطلاعیه‌ای به اعضای خود هشدار داده که با توجه به افزایش چشمگیر کالا‌های ریپک، تعمیری و لیبل‌زده‌شده در بازار، از واردات، گارانتی و خرید و فروش این گونه کالا‌ها که مصداق بارز تخلف است خودداری کنند.
همچنین در این اطلاعیه تاکید شده که در صورت مشاهده فروش این نوع کالا‌ها در سطح بازار از سوی بازرسان یا ارائه شکایت به اتحادیه، اگر تخلف شرکت واردکننده، ارائه‌دهنده گارانتی یا فروشنده محرز شود، متخلف یا متخلفان جهت ابطال مجوز واردات به سازمان صمت و جهت رسیدگی تخلف به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و تعزیرات حکومتی معرفی خواهند شد.
اما ماجرا چیست؟ با تولید آیفون ۱۴، می‌توان گفت در حال حاضر در دنیا معدود کالای اصلی آیفون‌های مدل ۱۳ به پایین پیدا می‌شود، چراکه عملا تاریخ آن‌ها گذشته است. اما نکته مهم‌تر این است که این کالا‌ها در مواردی فاقد کیفیت لازم هستند.
به طور کلی وقتی سری جدید آیفون عرضه می‌شود، سایت شرکت اپل ابتدا قیمت محصولات قبلی را ۱۰۰ دلار ارزان می‌کند و بعد تولید آن‌ها را متوقف می‌کند. از طرف دیگر وقتی موبایل آیفون خراب می‌شود، فروشگاه‌های اپل در دنیا این موبایل را از مشتری می‌گیرند و یک محصول نو به آن‌ها ارائه می‌دهند. بعد از مدتی وقتی دوره عرضه موبایل‌های قدیمی تمام می‌شود، موبایل‌هایی که خراب‌شده بازسازی و با برچسب RF به معنی رفرش عرضه می‌شود.
با این حال، چون در ایران نمایندگی اپل وجود ندارد، این برچسب روی کالا تغییر می‌کند و با همان قیمت محصولات عادی در کشور فروخته می‌شود. اما در کشور‌های دیگر این نوع محصولات با قیمت‌های پایین‌تر عرضه می‌شود.
اما این وضعیت از کجا نشات می‌گیرد؟ ماجرا از آن جایی شروع شد که از مهر ماه آیفون ۱۴ وارد ایران شد. اما این کالا رجیستر نشد و در نهایت اعلام شد که واردات آن از رویه تجاری و مسافری ممنوع است.
با این حال، همه این شرایط مانع از فروش آیفون ۱۴ در بازار ایران نشد و حتی به دلیل رجیستر نشدن آن، در حال حاضر قیمت آن در بازار ارزان‌تر از آیفون ۱۳ است. برای مثال همین امروز قیمت آیفون ۱۳ پرومکس بیش از ۷۲ میلیون تومان و قیمت آیفون ۱۴ پرومکس حدود ۶۱ میلیون تومان گزارش شده است.
از طرف دیگر در تمام این مدت هیچ مقام مسئولی در وزارتخانه‌های صمت یا ارتباطات حاضر به اظهار نظر قطعی در این رابطه نشدند که این باعث شده ابهامات زیادی در رابطه وضعیت واردات موبایل پابرجا بماند. تا جایی که حتی دلیل این ممنوعیت مشخص نیست؛ چراکه اگر بحث مربوط به محدودیت تامین ارز بود، احتمالا باید واردات سایر موبایل‌های پرچمدار نیز ممنوع می‌شود.
اما موضوع مهم‌تر این است که هنوز مشخص نیست ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ همیشگی است یا این وضعیت تغییر خواهد کرد. نکته دوم اینکه اگر امکان رجیستری آیفون ۱۴ فراهم شود، مشخص نیست تکلیف کسانی که در این مدت دانسته یا ندانسته کالای قاچاق خریده‌اند چیست.
از طرف دیگر مشخص نیست آیا این ممنوعیت واردات برای همه مدل‌های آیفون، بعد از مدل ۱۴ در نظر گرفت شده است. اگر چنین باشد که احتمالا به زودی آیفون ۱۵ هم که ماه آینده رونمایی می‌شود، وارد مسیر قاچاق به کشور خواهد شد.
در مجموع یک نتیجه مهم ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ به کشور، باز شدن دوباره در‌ها برای قاچاق موبایل بود که در سال‌های اخیر با اجرا شدن طرح رجیستری کم‌تر شده بود. تا جایی که اوایل مرداد ماه انجمن واردکنندگان موبایل اعلام کرد که تاکنون حدود ۱۲۰ هزار آیفون ۱۴ به ارزش بیش از ۱۵۰ میلیون دلار به طور غیرقانونی وارد کشور شده که احتمالا تاکنون این رقم بیشتر شده است.
علاوه بر این، ورود و عرضه تعداد زیادی موبایل ریپک و ری لیبل به بازار، موضوع مهمی است که فقط سوداگران در بخش واردات و عرضه این کالا‌ها از آن سود می‌برند.
