گروه اقتصاد کلان: یک اقتصاددان معتقد است در شرایطی که مسابقه تورمی برای گرانسازی کالاها در بازار به راه افتاده است، اقدام دولت برای اصلاح نظام پرداخت یارانهها سیاست درست و به جایی بود که البته نیازمند اصلاحات بزرگتر است.
عبدالمجید شیخی در گفت و گو با «تجارت آنلاین» اظهار کرد: توصیه عمومی این بود با توجه به اینکه دولت یک ثبات نسبی در بازار ایجاد کرده بود و نرخ تورم را هم کاهنده کرده بود و یک آرامش و اعتماد عمومی در بازار هم برای طرف عرضه کننده و هم طرف تقاضا کننده ایجاد شده بود، از این رو تغییر هر گونه قیمت در ارز یا سایر کالاها میتوانست قیمتهای نسبی را در بازار بهم بزند و اثرات غیرمستقیم تورمی در کل اقتصاد داشته باشد.
او افزود: دلیل این توصیه عمومی این بود که ما دچار یک پدیده مخرب به نام مسابقه تورمی هستیم، یعنی عناصر بازار هر کدام فکر میکند همه چیز دارد گران میشود، بنابراین خودشان زودتر گران میکنند. از این جهت یک مسابقه همگانی در اقتصاد راه افتاده و همه پیش دستی میکنند و گران میکنند، حتی با وجود اینکه اتفاقی هم در بازار نمیافتد.
شیخی ادامه داد: دولت با عملکردش وقتی در اسفند ماه اعلام میکند حقوق کارگران 57 درصد، حقوق کارمندان 10 درصد،تعرفه پزشکان 25 درصد و ... افزایش پیدا میکند. عملا این باور را ایجاد میکند که همه چیز در حال گران شدن است. بخش خصوصی هم متقابلا به مسابقه تورمی دامن میزند و طلایه دار این مسابقه تورمی عناصر غیر مولد بازار هستند. حجم نقدینگی 70 درصد از کل اقتصاد به جان مردم افتاده است و موج ایجاد میکند. عامل اصلی و محرک اصلی این مسابقه تورمی عناصر غیر مولد اقتصاد هستند.
این اقتصاددان تصریح کرد: دولت میخواهد روش را عوض کند و یک جاده فرعی بزند که یارانه را از مسیر دیگری به دست مردم برساند. اما این سوداگران و کمین کنندگان بعدا جای خود را عوض میکنند.
امروز هم آثار تورمی خودش را روی کالاها نشان میدهد. متنها چرا اقدام دولت قابل تایید است؟ دلیل تایید اقدام کنونی دولت این است که جنگ بین شرق و غرب رخ داد و تفاوت نرخ کالاهای یارانهای و غلات و دانههای روغنی و گوشت سفید و قرمز و ... بین ما و کشورهای همسایه چند برابر شده است. نرخ غلات و دانههای روغنی در بازارهای جهانی حدود دو برابر است. این انگیزه قاچاق را به شدت افزایش میدهد.
طبق برآوردهای قبلی 30 یا 40 درصد ارز ترجیحی به سفره مردم رسیده است. با توجه به افزایش انگیزه قاچاق و خروج کالاهای یارانهای از سفره مردم این احتمال وجود داشت که این 30 - 40 درصد منفعتی که به سفره مردم رسیده بود به کمتر از 10 درصد کاهش پیدا کند. بنابراین اقدام دولت سیاست به جایی بود. اما این یک جراحی کوچک است. اگر بحران جنگ روسیه با ناتو اتفاق نمیافتاد این اقدام میتوانست بعد از جراحی بزرگ انجام شود.