سید فرهنگ حسینی
کارشناس بازار سرمایه
در حالی بازار سرمایه به پیشواز فصل تابستان میرود که قیمتهای جهانی در سطح بالاست، بحران اوکراین ادامه دارد، تورم در سطح بالایی قرار دارد و قیمت دلار صعودی است، از سوی دیگر در داخل کشور هم شاهد شروع قطعیهای برق و سیاستهای کنترلی در قیمتهای ارز و کالا هستیم. این مولفهها در کنار رونق نسبی بازار مسکن، برگشت چین به فعالیتهای عادی اقتصادی و تقابل سیاستهای انقباضی آمریکا و انبساطی چین میتواند شرایط خاصی را برای اقتصاد ایران و جهان رقم بزند. بازار سرمایه با P/E TTM حدود ٧ و آیندهنگر حدود ٦ وارد زمستان شده و به لحاظ تاریخی این P/E در سطح پایینتر از متوسط است؛ در نتیجه در صورت عدمتغییر خاص در پارامترهای اقتصادی، بازار سطح پایین چندانی نسبت به روزهای فعلی ندارد. در حالی که سیاست داخلی کنترل تورم از طریق کنترل قیمتهای تولیدکننده است، انتظار میرود که شرکتهای تورممحور، در صنایعی مانند غذایی، زراعی، دامپروری، خوراکی، لبنی، قندی، دارویی، شوینده و لاستیکی حاشیه سود مناسبی نداشته باشند و حتی در برخی نمادها زیانده شوند. این گروه درصورت عدمتغییرات سیاستی، مورد اقبال بازار نخواهد بود. در صنایع صادراتی به دلیل رشد قیمت دلار و تداوم رشد بالای قیمتهای جهانی و P/ E پایین در گروههای فولادی اورهای، میتوان انتظار بهبود سودآوری و رشد قیمت سهام را داشت. در این گروه، تداوم بحران اوکراین و قیمت بالای نفت میتواند محرک قوی برای گروه اورهای باشد و عملکرد بهار این گروه در سودآوری قابلتوجه و درنتیجه به دلیل عدمریسک برق در این صنعت، شاهد رشد سودآوری و بازدهی مناسب است؛ اما در سمت فولادیها با وجود وضعیت سودآوری و قیمت جهانی مناسب و رشد دلار، قطعی برق آزار دهنده است. در مجموع انتظار میرود که گروه فولادی و به تبع آن صنایع معدنی وابسته به آن، از جمله سنگآهن، فروآلیاژها و نسوزها به لطف رشد قیمت دلار با وضعیت معقول و مناسبی همراه باشند. کاهش تولید سیمان به دلیل قطعیهای برق و حفظ رونق نسبی در بازار مسکن و سیاستهای دولت برای تولید مسکن، بازار سیمان را در فاز رونق نگه داشته است. قطعیهای برق به کاهش تولید منجر شده است و حتی در صورت عدموقوع موارد فوق، به دلیل کاهش ٢ تا ٣ درصدی نسبت به اوج تولید، انتظار بهبود قیمت سیمان خارج از منطق نیست. با این حال، نسبت قیمت فولاد به سیمان نیز همچنان ارزانی نسبت سیمان را در عوامل تولید مسکن نشان میدهد؛ در نتیجه، به دلیل P/ E مناسب و تقسیمهای بالا، این گروه نیز مورد استقبال سرمایهگذاران قرار گرفته است. گروه بانکی که در فصول اخیر مورد غضب بازار قرار گرفته بود، در گزارشهای عملکردی خود شاهد بهبود عملکرد بوده است. رشد کارمزدها، ماهانهشدن سود سپردهها، سیاستهای کنترلی بانکمرکزی در عدمرقابت در این صنعت و یکپارچگی سامانههای اطلاعات اقتصادی در کشور، این فرصت را فراهم کرده است تا بانکها بتوانند به صورت کارآتر، مطالبات معوق خود را وصول کنند و تسهیلاتی با ریسک کمتر ارائه دهند؛ در نتیجه، انتظار بهبود سودآوری در شرکتهای این گروه و رشد نمادهای آن در بازار وجود دارد؛ اما احتمالا یکی از گروههای پیشتاز، گروه پالایشی و روانکارهاست. گروه پالایشی هم به لطف رشد قیمت نفت، در کنار رشد قیمت دلار، میتواند سودهای فوقالعادهای را در فصل بهار محقق سازد که به جهش سودآوری نمادها و به تبع آن، رشد قابلتوجه قیمتها منجر میشود. در عین حال، در گروه روانکار نیز موجودی و قیمتهای صادراتی عاملی موثر در رشد سودآوری این گروه محسوب میشود. برخی از هلدینگها و برخی از شرکتهای سرمایهگذاری، در شرایطی در بازار معامله میشوند که P/ NAV قیمت به NAV، حدود ٥ درصد است که این عدد، بسیار پایینتر از متوسط تاریخی است. شرکتهای سرمایهگذاری که کیفیت پرتفوی مناسب و سودآوری معقولی دارند، میتوانند مورد اقبال قرار گیرند و احتمالا تا محدوده ٧ درصد رشد کنند. در مجموع، انتظار رشد در گروههای کامودیتیمحور، به لطف قیمت جهانی بالا و قیمت دلار صعودی است. با این وجود، سرمایهگذاران نباید از تصمیمات احتمالی فدرالرزرو در خصوص افزایش نرخ بهره و اثر منفی آن بر قیمت کامودیتیها غافل شوند.