عبدالرضا فرجی‌راد
مسائل بین‌الملل
ایران نفت دارد و از منابع عظیم گازی هم برخوردار است و همچنین نیروی ارزان کاری دارد. اما با این حال در قیاس با همسایه هایی که بعضاً پتانسیل کمتری هم دارند، درجا زده ایم و حتی در مناسبات اقتصادی منطقه هم حرف چندانی برای گفتن نداریم و متحمل شاخص منفی در اقتصاد ..شده ایم. عقب ماندگی اقتصادی ایران نسبت به همسایه های خاورمیانه ای یک واقعیت است. ایران با وجود اینکه از پتانسیل بالای اقتصادی برخوردار است و منابع عظیمی چون نفت و گاز دارد، به لحاظ رشد اقتصادی فاصله زیادی با کشورهای همسایه دارد که نشان می دهد، اقتصاد در ایران فلج شده است. این شرایط هزینه ساز دلیلی جز این ندارد که نظام حکمرانی اساساً به جای اینکه رشد و توسعه اقتصادی را در اولویت ببیند، رویکردی را در سیاست خارجی اتخاذ کرده است که اصرار به تقابل با نظام بین الملل دارد. شرح این شرایط نشان می دهد، نباید توقع داشته باشیم که با تداوم روند فعلی گره های اقتصادی باز شوند. ایران نفت دارد و از منابع عظیم گازی هم برخوردار است و همچنین نیروی ارزان کاری دارد. اما با این حال در قیاس با همسایه هایی که بعضاً پتانسیل کمتری هم دارند، درجا زده ایم و حتی در مناسبات اقتصادی منطقه هم حرف چندانی برای گفتن نداریم و متحمل شاخص منفی در اقتصاد شده ایم. در واقع وقتی اختلاف پیشرفت ایران با همسایه‌های حاشیه خلیج فارس به قدری زیاد شده است که سال ها زمان می برد تا رشدی همسان رشد کشورهایی چون عربستان، قطر و ... داشته باشیم که این مویدِ خطیر بودن فضای اقتصادی در ایران است. به طور طبیعی وقتی در کشوری بحران اقتصادی بروز و ظهور می کنند، نظام تصمیم گیری باید همهِ هم و غم اش را به کار بگیرد تا با شناختی دقیق از وضعیت به وجود آمده و همچنین بهره برداری مطلوب از پتانسیل و فرصت های موجود فضا را برای کوتاه کردن مانع های اقتصادی فراهم کند. این مهم اما در سیستم تصمیم گیری در همه این سال ها نادیده گرفته شده و همچنان مورد بی توجهی قرار می گیرد. در واقع نظام حکمرانی «اولویت» هایی را جدی می گیرد که توجه به آنها مسیر پیشرفت اقتصادی را صعب العبور می کند و به همین راحتی ساختار اقتصادی به هم ریخته و جامعه با بحران های عدیدهِ معیشتی، رکود تولید، پررنگ شدن حضور در تجارت جهانی و ... می شود که نتیجهِ چنین حالتی چیزی جز گرفتاری شدیدِ لایه های مختلف مردم نیست.
