چشم انداز ایران در آینده بازار گاز جهان

برگزاری موفقیت‌آمیز این نشست، خود گویای دیپلماسی جدید دولت در حوزه انرژی و مطرح کردن ایران به عنوان یک بازیگر تاثیرگذار در معاملات انرژی منطقه‌ای و جهانی است.

امروز حاکمان شیخ نشین‌های خلیج‌فارس و مخصوصا قطر بایستی بپذیرند که تهران با توسعه میادین گازی‌ خود به کمک شرکت‌های غربی، در آینده‌ای نه چندان دور به یک بازیگر قدرتمند تبدیل خواهد شد که بسیاری از کشورهای اروپایی ترجیج خواهند داد گازشان را از ایران خریداری نمایند. ایران، با داشتن 18 درصد کل ذخایر گازی دنیا، صاحب بزرگترین منابع گازی دنیاست.

بسیاری از منابع گازی ایران همچنان دست نخورده باقی مانده و این روزها منتظر ورود غول‌های نفتی و گازی دنیا جهت عقد قرارداد و توسعه هستند. دولتمردان ایرانی به دنبال تعامل با دنیا هستند و مطمئنا با فراهم شدن بسترهای سیاسی و اقتصادی، ایران به یکی از حاکمان بزرگ بازار گاز دنیا بدل خواهد شد.

از غرب اروپا گرفته تا خاورمیانه و پاکستان و هند و چین، همه و همه چشم انتظار ورود گاز ایران به کشورهایشان هستند. تردیدی نیست که برگزاری نشست سران مجمع کشورهای صادر کننده گاز یک موفقیت دیپلماتیک برای ایران بوده و می‌تواند آغازگر یک راه جدید برای کشورمان باشد. مصرف‌کنندگان گاز طبیعی در اروپا و نیز کشورهای حاشیه‌ خلیج‌فارس می‌توانند جزو برندگان لغو محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های صنعت نفت و گاز ایران باشند. اروپا با وابستگی شدید به گاز وارداتی از روسیه به خصوص پس از بحران اوکراین با ابهامات بسیاری در تامین نیازهای آتی خود به گاز طبیعی مواجه شده است.

هرچند آذربایجان و ترکمنستان تلاش می‌کنند خود را به عنوان عرضه‌کنندگانی قابل اتکا برای اروپا معرفی کنند، اما ذخایر گازی باکو در بلندمدت جایگزین قابل اتکایی برای اروپا نیست و درخصوص ترکمنستان نیز تحقق‌پذیرترین خط لوله صادراتی به مقصد اروپا از مسیر ایران است. بر این اساس کمیسیون انرژی و تغییرات اقلیمی اتحادیه اروپا در نشست اخیر خود از ایران به عنوان منبعی جدید برای تامین نیازهای فزاینده اروپا به گاز طبیعی یاد کرده است.

این کمیسیون تصریح کرده است ایران امکان تامین سالانه حدود 35 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی به مقاصد اروپایی را دارد. این میزان گاز طبیعی از طریق خط لوله یا گاز طبیعی مایع امکان صدور به بازارهای اروپایی را خواهد داشت. از سوی دیگر اکثر کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس با وجود برخورداری از ذخایر قابل توجه نفت در کوتاه‌مدت و میان‌مدت با کمبود گاز طبیعی برای تامین نیازهای رو به رشد خود برخوردارند.

امارات متحده عربی، کویت و عمان از عمده‌ترین مشتریان گاز طبیعی وارداتی از ایران هستند و تاکنون مذاکرات متعددی با مقامات کشورهای مزبور برای تجارت گاز صورت گرفته است که تازه‌ترین آن امضای توافقنامه بین ایران و عمان برای مطالعه خط لوله دریایی صادرات گاز به این کشور بوده است.

در صورت تحقق این طرح، عمان می تواند صادرات LNG خود را از طریق گاز طبیعی وارده از ایران به حدود دو برابر میزان فعلی افزایش دهد. ورود ایران به بازار گاز اروپا شانس صادرکنندگان آفریقایی برای توسعه سهم سهم از بازار اروپا را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. ورود ایران به جرگه عرضه کنندگان LNG به اروپا، می‌تواند به عنوان گامی در راستای سیاست تنوع‌سازی منابع تامین انرژی اتحادیه، مورد استقبال کشورهای عضو قرار گرفته و از این طریق ظرفیت چندانی برای توسعه سهم قاره سیاه از تامین LNG قاره سبز باقی نگذارد.

ایران نشان داده که عزم خود را جزم کرده تا با یک دیپلماسی قوی، سهم واقعی خود را از بازار به دست آورد. طی چند ماه گذشته شاهد حضور هیات‌های مختلف در تهران و مذاکره جهت ورود به پروژه‌های بزرگ نفت و گاز بوده‌ایم. مردان نفتی ایران با بازنگری در قراردادهای قدیمی به دنبال جذابترکردن حضور در پروژه‌های ایران برای غول‌های نفتی دنیا هستند.

اکثر تحلیلگران بین‌المللی انرژی معتقدند که صنعت نفت و گاز ایران طی پنج سال آینده با حضور شرکت‌های بزرگ دنیا متحول خواهد شد و در آینده‌ای نه چندان دور، رقیبان گازی ایران همچون قطر و روسیه به احترام ایران کلاه از سر برخواهند داشت.

به امید آن روز...