در سالهای گذشته خانوارهای ایرانی به دلیل وجود تورم چشمگیر، بخشی از قدرت خرید و ارزش پول خود را از دست دادهاند. خانوارها، اقتصاددانان و فعالان حرفهای بازار دلیل این تورمهای بالا را خروج یک طرفه آمریکا از برجام، شرایط متغیرهای کلان اقتصاد و افزایش نرخ دلار بازار آزاد در فاصله سالهای 97 تاکنون میدانند. از آنجا که اقتصاد هر کشوری به تجارت و فروش آسان محصولات صادراتی و راحتی واردات آن بستگی دارد، با تحولات منطقه، نرخ ارز، طلا و متغیرهای اقتصاد کلان کشور تحت تاثیر قرار میگیرند. در ادامه قصد داریم به بررسی قیمت طلا و دلار با تحولات منطقه بپردازیم.
وقتی که تورم شدید میشود و قیمت عمومی کالا و خدمات افزایش زیادی پیدا میکند، تمامی داراییها نیز رشد قیمت خواهند داشت. طلا و دلار نیز جزو داراییهایی هستند که سرمایهگذاران میتوانند در آنها سرمایهگذاری کنند. این قبیل داراییها تورم موجود را عمدتا پوشش دهند. البته طلا علاوه بر پوشش تورم توانسته است سود چشمگیری نیز به خصوص در یک سال اخیر عاید سرمایهگذاران کند. از طرفی سرمایهگذاری در طلا و دلار دارای مزیتهایی هستند که بازارهای سنتی همچون مسکن و خودرو از آن بیبهرهاند.
برای سرمایهگذاری در طلا و دلار، سرمایهگذار نیازی نیست که دارایی زیادی داشته باشد. اما برای شروع سرمایهگذاری در مسکن و خودرو به سرمایههای چند صد میلیونی و چند میلیارد تومانی نیاز است. برای پسانداز چنین سرمایه زیادی سالها زمان نیاز است که در توان بسیاری از سرمایهگذاران نیست.
برای بررسی میزان بازدهی طلا و دلار یک بازه زمانی یک ساله در نظر گرفته شده است. در این بازه زمانی یک ساله منتهی به 23 دی ماه سال 1403 هر دلار آمریکا در بازار آزاد 54.6 درصد رشد داشته است. این در حالی است که قیمت سکه امامی در این بازه زمانی یک ساله حدود 70 درصد رشد را تجربه کرده است. با توجه به اعداد به دست آمده قیمت سکه طلا بسیار بالاتر از قیمت دلار در بازار آزاد رشد داشته است. این در حالی است که بازه یک ساله تورم منتهی به آذر ماه در کشور 31.4 درصد بوده است. یعنی این که طلا و دلار نه تنها توانستهاند تورم موجود را پوشش دهند بلکه سود مناسبی نیز به سرمایهگذاران خود ارائه دادهاند.
عوامل موثر بر قیمت دلار را متغیرهای اقتصاد کلان تشکیل میدهند. بالا بودن تورم انتظاری، کسری تراز تجاری، کسری بودجه و مواردی از این قبیل میتوانند باعث تغییر قیمت دلار در بازار آزاد شوند.
افزون بر تحولات منطقه، عوامل دیگری همچون تورم انتظاری و قیمت جهانی طلا نیز بر ارزش طلا در داخل ایران اثرگذاری بالایی دارند. اگر به هر دلیلی تورم انتظاری بالاتر برود و مردم انتظار داشته باشند قیمتها در آینده رشد کنند، تقاضا برای دلار و طلا را افزایش میدهند که به نوبه خود منجر به افزایش قیمت داراییهایی مانند طلا میشود. از سوی دیگر، قیمت جهانی طلا نیز روی بهای داخلی طلا تاثیر میگذارد. این تغییر قیمت میتواند ناشی از شرایط اقتصاد کلان جهان، تنشهای بینالمللی و تغییرات نرخ بهره بانک مرکزی کشورهای توسعهیافته باشد.
یکی از عوامل مهم و اثرگذار بر قیمت طلا و دلار در ایران را میتوان تحولات منطقه دانست. تنشهای این منطقه میتواند روی اقتصاد کلان کشورها تاثیر بگذارد و قیمت نفت را تغییر دهد. کاهش تنشها در منطقه نیز باعث ایجاد آرامش نسبی در بازار دلار و طلا میشود.
بازدهی بازارها نشان میدهد که بازدهی طلا از دلار بهتر است، بنابراین طلا برای سرمایهگذاری انتخاب بهتری در مقایسه با دلار است. بسیاری از سرمایهگذاران برای سرمایهگذاری در طلا فکر میکنند تنها راه موجود خرید طلای فیزیکی است. این در حالی است که طلای فیزیکی به دلایلی مانند اجرت بالای ساخت برای سرمایهگذاری صرفه اقتصادی ندارد. با این حال، جایگزین خوبی برای سرمایهگذاری در طلای فیزیکی وجود دارد. این راه خرید صندوق طلا است. صندوق طلا روش نوینی برای سرمایهگذاری در طلا است که سرمایه خرد افراد جامعه را جمع میکند و در اوراق گواهی شمش طلا و اوراق گواهی سکه طلا سرمایهگذاری میکند.
خرید صندوق طلا نسبت به طلای فیزیکی دارای مزایایی است. برای خرید طلای فیزیکی سرمایهگذاران باید هزینههای اضافی از جمله اجرت ساخت طلا، سود فروشنده و مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کنند. این در حالی است که صندوق طلا چنین هزینههای اضافی را ندارد. علاوه بر این، طلای فیزیکی ممکن است مورد سرقت قرار بگیرد اما به دلیل اینکه تمامی معاملات صندوق طلا به صورت آنلاین است امنیت سرمایهگذاری بالایی دارد.
از سوی دیگر، بازدهی صندوق طلا نسبت به سکه طلا بیشتر است. در بازه زمانی یک ساله منتهی به 23 دی سال 1403 رشد قیمت واحدهای صندوق طلای گوهر 76.7 درصد بوده است. این میزان رشد از رشد قیمت سکه حدود 7 درصد بالاتر است.
صندوقهای سرمایهگذاری در طلا به صورت قابل معامله در بورس هستند. برای سرمایهگذاری در صندوق قابل معامله در بورس، ابتدا باید در سامانه سجام ثبتنام کرد و مراحل احراز هویت را انجام داد. سپس با ثبتنام در یک کارگزاری کد بورسی دریافت کرد. پس از دریافت کد بورسی سرمایهگذار میتواند نماد صندوق طلای مورد نظر را در پنل کارگزاری خود جستجو کند و سرمایهگذاری را شروع نماید.
به عنوان مثال، برای سرمایهگذاری در صندوق طلای کیان سرمایهگذاران میتوانند به جستجوی نماد «گوهر» در پنل کارگزاریها بپردازند. علاوه بر این، خرید واحدهای این صندوق از طریق اپلیکیشن تاسیسکننده صندوق یعنی کیان دیجیتال نیز سرمایهگذاری خود را شروع کنند.
خرید صندوق طلای کیان از طریق کیان دیجیتال مزیتهای خاصی برای سرمایهگذاران دارد. این افراد با خرید «گوهر» از 100 درصد تخفیف کارمزد کارگزاری بهرهمند میشوند. از سوی دیگر برای خرید صندوق طلا سرمایهگذاران به حداقل 500 هزار تومان وجه نقد نیاز دارند اما برای خرید صندوق طلای گوهر از طریق اپلیکیشن کیان دیجیتال تنها به 50 هزار تومان وجه نقد نیاز است. همچنین این اپلیکیشن پشتیبانی خوب و معتبری دارد.