موانع پیش روی حضور کالای ایرانی در بازارهای جهانی برداشته می شود
تجارت آنلاین: صادرات محصولات نهایی کشور همواره یکی از دغدغه‌های مهم برنامه‌ریزان اقتصادی و تولیدکنندگان بوده است. موضوعی که بسیاری از تولیدکنندگان از این ناحیه به دلیل نبود بازارهای مناسب متضرر شده‌اند و باعث شده تا ظرفیت تولیدی خود را کاهش دهند.
صادرات محصولات نهایی کشور همواره یکی از دغدغه‌های مهم
برنامه‌ریزان اقتصادی و تولیدکنندگان بوده است. موضوعی که بسیاری از
تولیدکنندگان از این ناحیه به دلیل نبود بازارهای مناسب متضرر شده‌اند و
باعث شده تا ظرفیت تولیدی خود را کاهش دهند.
این در حالی است که همیشه در طول این سال‌ها برنامه‌ها و سیاست‌گذاری‌های بسیاری برای حل معضل صادرات غیرنفتی انجام گرفته است، اما هیچکدام از این برنامه‌ها نتوانسته سرنخ موضوع صادرات کشور را پیدا کند و همچنان گره آن باز نشده است.
این در حالی است که روز گذشته مسعود کرباسیان رئیس کل گمرک کشوردر حاشیه امضای یادداشت تفاهم همکاری دو گمرک ایران و بلاروس، از کاهش تشریفات گمرکی برای صادرکنندگان خبر داد.
کرباسیان، هدف از این کار را کاهش زمان در صادرات کالا در مرز عنوان کرده است و گفته: با این کار، کالای صادراتی در همان مرز مورد ارزیابی کارشناسان گمرک قرار می‌گیرد، در صورت لزوم پلمپ و از مرز خارج می‌شود.
کرباسیان در توضیح بیشتر در این باره به خبرنگاران گفته: پیش از این صادرکننده ابتدا کالای خود را به گمرک اظهار می‌کرد و کارشناسان گمرک، پس از ارزیابی کالا، پروانه صادرات را صادر کرده و پلمپ می‌کردند تا کالا از مرز خارج شود.
به گفته وی، دیگر نیاز نیست کالا یک بار در گمرک داخلی پلمپ شود و بار دیگر در مرز مورد بررسی قرار گیرد؛ با این کار پروانه صادرکننده در همان مرز صادر می‌شود.
رئیس کل گمرک ایران درباره تصمیم‌های جدید در زمینه صادرات فرآوده‌های پتروشیمی و کاهش معطلی صدور این محصولات نیز گفته: با همکاری سازمان بورس کالا، وزارت نفت و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، دیگر تشریفات مربوط به تقسیم صادرکنندگان این کالا به صادرکنندگان خوشنام و دیگر صادرکنندگان منتفی می‌شود.
وی این تصمیم را گامی برای سرعت بخشیدن به صدور تولیدات پتروشیمی ارزیابی کرده است و گفته: با این شیوه واحدهای تولیدی پتروشیمی که از طریق بورس کالا خوراک خود را تهیه می‌کنند، با واسپاری تعهد، کالا را صادر می‌کنند و بعد از آن استاندارد نتیجه آزمایش کالا را به گمرک اعلام می‌کند.
*حلقه مفقوده صادرات
اظهارات رئیس کل گمرک در حالی بیان شده است که بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این موضوع تأکید دارند که حلقه مفقوده در بخش صادرات به خصوص صادرات غیرنفتی، در قسمت ابتدایی آن یعنی همان تولید اولیه هست.
این کارشناسان معتقدند: وقتی هزینه تولید از یک سو افزایش می‌یابد و ازسویی دیگرحمایتی نیز از بخش تولید با توجه به معضلات ساختاری اقتصادی ایجاد نمی‌شود، محصول نهایی تولید شده نه تنها کیفیت ندارد بلکه قدرت رقابت با محصولات مشابه را ندارد و به همین علت تولیدات داخلی توان کسب بازارهای هدف را نخواهند داشت.
هرچند که براساس آمارها صادرات کشور در سال 95 نسبت به سال 94 با افزایش چشمگیری مواجه بوده است و سهم صادرات غیرنفتی در این باره نیز قابل توجه است.
اما همچنان صادرات کشور در فرآیند خود از تولید تا مصرف با مشکلات عدیده‌ای مواجه است و بازارهای خود را نتوانسته است گسترش دهد و روز به روز میدان را به رقیبان خود در منطقه واگذار می‌کند.
حالا کارشناسان اقتصادی و فعالان بازار بر این باورند: گمرک در فرآیند صادرات محصولات به خصوص محصولات صنعتی و غیر نفتی مطلوب عمل کرده است و این روند نیز تاکنون ادامه داشته است. اما در این میان واردات بی‌رویه و قاچاق عملکرد خوب گمرک را به چالش کشانده است.
*گمرک و صادرات
در این باره مهدی پورقاضی، عضو اتاق بازرگانی تهران، در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه تجارت می‌گوید: در فرآیند صادرات محصولات تولیدی در حال حاضر در حلقه آخر این زنجیره، گمرک کشور نقش مثبتی را ایفاء کرده است و در این دو سه سال اخیر توانسته است، بسیاری از موضوع‌های مطرح شده در حوزه بوروکراسی را که همیشه مشکلات بی‌شماری را برای صادرکنندگان فراهم می‌کرد، حل کند.
*واردات و قاچاق؛ چالش صادرات
به گفته این کارشناس اقتصادی، آنچه که فرآیند صادرات را در حلقه آخر با چالش مواجه ساخته موضوع واردات و قاچاق است.
وی، نبود کیفی‌سازی محصولات به علت رشد تورمی قیمت‌های موادخام اولیه تولیدی را عامل اصلی کاهش صادرات و ناکامی در کسب بازارهای جدید عنوان کرد.
عضو اتاق بازرگانی تهران یکی دیگر از دلایل کاهش صادرات غیرنفتی را نبود تنوع در محصولات تولیدی عنوان کرده و می‌گوید: این موضوع باعث می‌شود که محصولات نهایی کشور با دیگر محصولات کشورها توان رقابت را نداشته باشند. به عنوان مثال، در حال حاضر صادرات فرآورده‌های لبنی کشور به افغانستان نسبت به سال‌های گذشته با کاهش مواجه و بازار این کشور پذیرای محصولات لبنی پاکستان شده است.
*نرخ ارز؛ معضل صادرات
پورقاضی، عدم تعیین تکلیف نرخ ارز را نیز به عنوان یکی از عوامل کاهش صادرات غیرنفتی عنوان کرده و می‌گوید: برنامه‌ریزان اقتصادی با سرکوب قیمت نرخ ارز، باعث شده‌اند که ارز ارزان شده و این یعنی کاهش صادرات غیر نفتی چرا که قدرت رقابتی محصول نهایی کشور با نزول همراه شده است.
این فعال اقتصادی در ادامه می‌گوید: این عوامل موجب شده است تا سرمایه‌گذاران خارجی برای مشارکت با تولیدکنندگان داخلی رغبتی نداشته باشند. ضمن آنکه بوروکراسی کشور هنوز نتواسته است خود را به روز کند و این مزید بر علت شده تا سرمایه‌گذاران خارجی انگیزه‌ای برای فعالیت در کشور نداشته باشند.
البته در این دو سه سال اخیر روند ورود سرمایه‌گذاری خارجی مثبت بوده ولی هنوز به نقطه ایده‌آل فاصله‌ای بسیار است.
وی با بیان اینکه همچنان محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های میعانات گازی سهم قابل توجه‌ای از صادرات کشوررا به خود اختصاص داده‌اند، می‌گوید: صادرات کالاهای غیرنفتی نیز تا حدودی وابسته به محصولات پتروشیمی است چرا که این نوع صنعت نیز از مشتقات نفتی است.
پورقاضی، معتقد است: اگر به معنای واقعی برنامه‌ریزان اقتصادی تمایل به افزایش صادرات غیرنفتی را دارند باید قیمت مواد اولیه محصولات تولیدی را کاهش داده و معضل نرخ ارز را یک‌بار برای همیشه حل کنند. تک نرخی کردن نرخ ارز یکی از مهمترین راهکارهای افزایش صادرات غیرنفتی است.
این در حالی است که همیشه در طول این سال‌ها برنامه‌ها و سیاست‌گذاری‌های بسیاری برای حل معضل صادرات غیرنفتی انجام گرفته است، اما هیچکدام از این برنامه‌ها نتوانسته سرنخ موضوع صادرات کشور را پیدا کند و همچنان گره آن باز نشده است.
این در حالی است که روز گذشته مسعود کرباسیان رئیس کل گمرک کشوردر حاشیه امضای یادداشت تفاهم همکاری دو گمرک ایران و بلاروس، از کاهش تشریفات گمرکی برای صادرکنندگان خبر داد.
کرباسیان، هدف از این کار را کاهش زمان در صادرات کالا در مرز عنوان کرده است و گفته: با این کار، کالای صادراتی در همان مرز مورد ارزیابی کارشناسان گمرک قرار می‌گیرد، در صورت لزوم پلمپ و از مرز خارج می‌شود.
کرباسیان در توضیح بیشتر در این باره به خبرنگاران گفته: پیش از این صادرکننده ابتدا کالای خود را به گمرک اظهار می‌کرد و کارشناسان گمرک، پس از ارزیابی کالا، پروانه صادرات را صادر کرده و پلمپ می‌کردند تا کالا از مرز خارج شود.
به گفته وی، دیگر نیاز نیست کالا یک بار در گمرک داخلی پلمپ شود و بار دیگر در مرز مورد بررسی قرار گیرد؛ با این کار پروانه صادرکننده در همان مرز صادر می‌شود.
رئیس کل گمرک ایران درباره تصمیم‌های جدید در زمینه صادرات فرآوده‌های پتروشیمی و کاهش معطلی صدور این محصولات نیز گفته: با همکاری سازمان بورس کالا، وزارت نفت و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، دیگر تشریفات مربوط به تقسیم صادرکنندگان این کالا به صادرکنندگان خوشنام و دیگر صادرکنندگان منتفی می‌شود.
وی این تصمیم را گامی برای سرعت بخشیدن به صدور تولیدات پتروشیمی ارزیابی کرده است و گفته: با این شیوه واحدهای تولیدی پتروشیمی که از طریق بورس کالا خوراک خود را تهیه می‌کنند، با واسپاری تعهد، کالا را صادر می‌کنند و بعد از آن استاندارد نتیجه آزمایش کالا را به گمرک اعلام می‌کند.
*حلقه مفقوده صادرات
اظهارات رئیس کل گمرک در حالی بیان شده است که بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این موضوع تأکید دارند که حلقه مفقوده در بخش صادرات به خصوص صادرات غیرنفتی، در قسمت ابتدایی آن یعنی همان تولید اولیه هست.
این کارشناسان معتقدند: وقتی هزینه تولید از یک سو افزایش می‌یابد و ازسویی دیگرحمایتی نیز از بخش تولید با توجه به معضلات ساختاری اقتصادی ایجاد نمی‌شود، محصول نهایی تولید شده نه تنها کیفیت ندارد بلکه قدرت رقابت با محصولات مشابه را ندارد و به همین علت تولیدات داخلی توان کسب بازارهای هدف را نخواهند داشت.
هرچند که براساس آمارها صادرات کشور در سال 95 نسبت به سال 94 با افزایش چشمگیری مواجه بوده است و سهم صادرات غیرنفتی در این باره نیز قابل توجه است.
اما همچنان صادرات کشور در فرآیند خود از تولید تا مصرف با مشکلات عدیده‌ای مواجه است و بازارهای خود را نتوانسته است گسترش دهد و روز به روز میدان را به رقیبان خود در منطقه واگذار می‌کند.
حالا کارشناسان اقتصادی و فعالان بازار بر این باورند: گمرک در فرآیند صادرات محصولات به خصوص محصولات صنعتی و غیر نفتی مطلوب عمل کرده است و این روند نیز تاکنون ادامه داشته است. اما در این میان واردات بی‌رویه و قاچاق عملکرد خوب گمرک را به چالش کشانده است.
*گمرک و صادرات
در این باره مهدی پورقاضی، عضو اتاق بازرگانی تهران، در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه تجارت می‌گوید: در فرآیند صادرات محصولات تولیدی در حال حاضر در حلقه آخر این زنجیره، گمرک کشور نقش مثبتی را ایفاء کرده است و در این دو سه سال اخیر توانسته است، بسیاری از موضوع‌های مطرح شده در حوزه بوروکراسی را که همیشه مشکلات بی‌شماری را برای صادرکنندگان فراهم می‌کرد، حل کند.
*واردات و قاچاق؛ چالش صادرات
به گفته این کارشناس اقتصادی، آنچه که فرآیند صادرات را در حلقه آخر با چالش مواجه ساخته موضوع واردات و قاچاق است.
وی، نبود کیفی‌سازی محصولات به علت رشد تورمی قیمت‌های موادخام اولیه تولیدی را عامل اصلی کاهش صادرات و ناکامی در کسب بازارهای جدید عنوان کرد.
عضو اتاق بازرگانی تهران یکی دیگر از دلایل کاهش صادرات غیرنفتی را نبود تنوع در محصولات تولیدی عنوان کرده و می‌گوید: این موضوع باعث می‌شود که محصولات نهایی کشور با دیگر محصولات کشورها توان رقابت را نداشته باشند. به عنوان مثال، در حال حاضر صادرات فرآورده‌های لبنی کشور به افغانستان نسبت به سال‌های گذشته با کاهش مواجه و بازار این کشور پذیرای محصولات لبنی پاکستان شده است.
*نرخ ارز؛ معضل صادرات
پورقاضی، عدم تعیین تکلیف نرخ ارز را نیز به عنوان یکی از عوامل کاهش صادرات غیرنفتی عنوان کرده و می‌گوید: برنامه‌ریزان اقتصادی با سرکوب قیمت نرخ ارز، باعث شده‌اند که ارز ارزان شده و این یعنی کاهش صادرات غیر نفتی چرا که قدرت رقابتی محصول نهایی کشور با نزول همراه شده است.
این فعال اقتصادی در ادامه می‌گوید: این عوامل موجب شده است تا سرمایه‌گذاران خارجی برای مشارکت با تولیدکنندگان داخلی رغبتی نداشته باشند. ضمن آنکه بوروکراسی کشور هنوز نتواسته است خود را به روز کند و این مزید بر علت شده تا سرمایه‌گذاران خارجی انگیزه‌ای برای فعالیت در کشور نداشته باشند.
البته در این دو سه سال اخیر روند ورود سرمایه‌گذاری خارجی مثبت بوده ولی هنوز به نقطه ایده‌آل فاصله‌ای بسیار است.
وی با بیان اینکه همچنان محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های میعانات گازی سهم قابل توجه‌ای از صادرات کشوررا به خود اختصاص داده‌اند، می‌گوید: صادرات کالاهای غیرنفتی نیز تا حدودی وابسته به محصولات پتروشیمی است چرا که این نوع صنعت نیز از مشتقات نفتی است.
پورقاضی، معتقد است: اگر به معنای واقعی برنامه‌ریزان اقتصادی تمایل به افزایش صادرات غیرنفتی را دارند باید قیمت مواد اولیه محصولات تولیدی را کاهش داده و معضل نرخ ارز را یک‌بار برای همیشه حل کنند. تک نرخی کردن نرخ ارز یکی از مهمترین راهکارهای افزایش صادرات غیرنفتی است.
آخرین اخبار
پرطرفدارترین عناوین