یلدا، بهانه ای برای شادی و مهرورزی

مسعود یوسفی

روزنامه نگار

راهی را در نظر بگیرید که سال های سال محل گذر و تردد مردم یک روستا بوده است. یکدفعه مسئولان تصمیم می گیرند این راه را بهسازی کنند، امنیت آن را تامین کنند، در کنار راه درخت و گل و گیاه بکارند، استراحتگاه های مجهز بسازند و خلاصه کاری کنند که سفر برای مردم لذتبخش، امن، سریع و ارزان تر تمام شود...مردم هم که مدتی است از دست اندازها و وضعیت نامناسب و راهزنی و ناامنی جاده به تنگ آمده اند با شنیدن این وعده و وعیدها ذوق زده می شوند و به خاطر نیت خیرخواهانه مسئولان با آن ها همراه می شوند و کار بهسازی و اصلاح جاده شروع می شود. قبل از همه راه قبلی شکافته می شود، تعریض و تسطیح و بسترسازی انجام می گیرد و زمینه برای ادامه بهسازی مهیا می شود اما به یکباره ورق بر می گردد و مشکلات یکی پس از دیگری سر بلند می کنند و خودشان را نشان می دهند. مردم روستای بالادست اجازه برداشت مصالح و حمل آن به سمت جاده را نمی دهند، آب برای میکس مصالح و جاده در دسترس نیست، عوامل و کارگران نق می زنند و پول طلب می کنند و نهایتا کار به حالت نیمه تعطیل در می آید. از طرفی جاده در دست تعمیر، از آن حالت قبلی خارج و تردد در آن تقریبا محال شده است و همین مسئله باعث آغاز و اوج گیری اعتراض های مردم روستا شده است. آن ها می گویند همان راه قبلی با همه مشکلات و ناامنی هایش به مراتب بهتر از وضعیتی بود که حالا داریم. در همین حال مسئولان که منظوری جز خدمت و کار خیر نداشته اند درمانده می شوند و مدام وعده می دهند و از مردم می خواهند که صبر کنند اما شرایط به گونه ای نیست که با قول و عده به سامان برسد و ....بسیاری از پروژه های سیاسی، اقتصادی، عمرانی، فرهنگی و اجتماعی که طی این سال ها قول آن ها به مردم داده شده و هیچ سرانجامی پیدا نکرده است چنین سرگذشتی داشته اند؛ یعنی بدون مطالعه و امکان سنجی و عاقبت اندیشی آغاز شده اند و در میانه راه به مشکل برخورده اند. به عنوان مثال، ایران و زبان فارسی برای قرن های متوالی بستر رشد مکتب نورانی اسلام بوده است و پیشرفت ها، دستاوردها، ترقی ها و آثار باشکوه بسیاری در گوشه و کنار ایران و جهان وجود دارد که همگی بر نقش بی بدیل ایران و ایرانی گواهی می دهند که شرح مواردی از آن در کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران علامه شهید مرتضی مطهری آمده است. با این حال دیده می شود که در طراحی و اجرای برخی پروژه های فرهنگی، سهم فرهنگ دیرپای ایرانی ناچیز است و حتی با آن از در بی مهری وارد می شوند و همین امر پروژه های مورد نظر را با اخلال مواجه و راه را برای رسوخ فرهنگ بیگانه و عمدتا غربی باز می کند. در صورتی که اگر المان ها و عوامل فرهنگ ایرانی همانطور که برای سده های طولانی بستر رشد باورهای اسلامی بوده متر و معیار قرار بگیرد به طور حتم بسیاری از معضلات و آسیب های فرهنگی و اجتماعی و حتی اقتصادی که در حال حاضر در جامعه مشاهده می شود کاهش می یابد و به بهبود وضعیت جامعه کمک می کند. یکی از مولفه های فرهنگ ایرانی همین شب یلدا است که در اصل یک مناسبت تقویمی است و بهانه ای شده است تا انسان ایرانی نسبتش را با زمان و جهانی که در آن می زید تعیین کند و بتواند به راهی که در پیش دارد با طمانینه و خیال راحت تری ادامه دهد. ضمن آن در جمع فامیل حضور پیدا می کند تا سردی و درازا و سهمگینی شب دیجور یلدا را به شادی و خنده و مهرورزی برگزار کند. اثر قطعی این دورهمی خانوادگی پیوند هرچه بیشتر او با خانواده، سرزمین و فرهنگ ایرانی – اسلامی است که در جریان است.