اقتصاد کلان: حالا دیگر ویروس کرونا در خارج از مرزهای چین در حال گسترش است . بیم و نگرانی از گسترش ویروس کرونا بازار های جهانی و حتی منطقه ای نفت، حمل و نقل، زنجیره عرضه کالا، گردشگری، بورس، طلا و دلار را متاثر ساخته است. نیویورک‌تایمز می‌نویسد: «بازارها به دلیل نگرانی سرمایه‌گذاران با افت ناگهانی مواجه شدند. تعطیلات سال نوی چینی در پیش است و مغازه‌داران به دلیل این ویروس در خانه خواهند ماند. اقتصاددانان می‌گویند که اثرات احتمالی این ویروس بر اقتصاد، هنوز روشن نیست.» به گزارش خبرگزاری ها، کارشناسان بازار در بانک «ولز فارگو» نیز، زیان اقتصاد جهانی را از این بیماری در مقطع فعلی ۴۰میلیارد دلار برآورد کرده و می‌گویند در صورت مهارنشدن بیماری ارقام بسیار از این فرا‌تر خواهد رفت.
- کرونا و اثر آن بر اقتصاد ایران
بر اساس آنچه که گفته شد بعضی کارشناسان تاثیر ویروس کرونا بر اقتصاد ایران را هم امری حتمی می دانند. یک کارشناس اقتصادی معتقد است: اثر اصلی این اتفاق در اقتصاد ایران از طریق بازار بورس است. چند وقت پیش به عده‌ای از سرمایه‌گذاران در جلسه مشاوره‌ای گفتم که بورس تهران به سقف تاریخی رسیده، هرچند هنوز حباب ندارد، ولی با اتفاقاتی که در فلزات و کالاهای اساسی افتاده بورس تهران استراحتی جدی خواهد کرد.
به گزارش اقتصاد آنلاین محمد صادق الحسینی طی یادداشتی ضمن بیان مطلب فوق افزوده است: سرمایه‌گذاران باید درست انتخاب کنند تا از دارایی خود محافظت کنند اما سیاستگذاران نیز باید بترسند. وضعیت اضطراری است. بخش عمده کالاهای اساسی ما از طریق چین تامین می شود که این اتفاقات آن را متاثر کرده و در بازارهای مختلف مشکل - شاید موقتی- ایجاد می‌کند.
- تاثیرپذیری صادرات ایران
مقامات چینی روز یکشنبه سیزدهم بهمن گزارش دادند که شمار تلفات ویروس کرونا از مرز ۳۰۰ نفر گذشته و به ۳۰۴ نفر رسیده است. در سرتاسر جهان، تعداد افرادی که ابتلایشان به ویروس کرونا، تأیید شده به ۱۴ هزار و ۳۸۰ نفر رسیده است و هر روز نیز این آمار افزایش می‌یابد. علاوه بر این، اولین مورد مرگ ناشی از ابتلا به ویروس کرونا در خارج از چین (در فیلیپین) نیز روز یکشنبه ثبت شد. به گزارش مردم سالاری آنلاین چین بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران است. حجم تجارت بین ایران و چین در سال ۲۰۱۸، ۳۵.۱ میلیارد دلار بوده است. در سال ۲۰۱۹ به دلیل تحریم‌های شدید آمریکا از حجم تجارت ایران و چین کاسته شد، اما با این حال، چین همچنان شریک تجاریِ شماره یک ایران است.
از سوی دیگر چین به دلیل تحریم‌ها، واردات نفت خود از ایران را به شدت کاهش داده اما همچنان محصولات پتروشیمی و مواد معدنی و فلزی از ایران وارد می‌کند. اگر بحران کرونا در چین طولانی شود، به دلیل کاهش تقاضا در این کشور، اقتصاد ایران بیش از میزان فعلی تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
بحران کرونا قیمت محصولات صادراتی ایران از مس، فولاد، روی، سنگ آهن گرفته تا متانول و محصولات پتروشیمی را کاهش داده و صادرکنندگان ایران از ناحیه آسیب می‌بینند. محدودیت‌های حمل و نقل نیز قطعاً آسیب‌هایی به همراه خواهد داشت.
علاوه بر این که کاهش قیمت کالاها به شرکت‌های صادرکننده ایران آسیب می‌زند، پیدا کردن مشتری‌های جایگزین نیز برای کالاهایی که از آن‌ها نام بردیم، بسیار دشوار است. چین علاوه بر این‌که بزرگ‌ترین صادرکننده در دنیا است، موتور تقاضای اقتصاد جهانی است و وقتی اقتصاد چین بیمار شود، این بیماری به سرعت به دیگر کشورهای جهان از برزیل و استرالیا گرفته که سنگ آهن به چین صادر می‌کنند تا ایران که متانول و سایر محصولات پتروشیمی به چین صادر می‌کند، سرایت خواهد کرد.
- هجوم نقدینگی به بورس ایران!
ویروس کرونا تقریباً افت شدید تمام بازارهای بورس در دنیا را به همراه داشت؛ با این حال، به دلیل نقدینگی بزرگی که در حال حاضر به سمت بورس ایران سرازیر شده است، تأثیر شیوع این ویروس بر بورس تهران چندان محسوس نبوده است. با این وجود، اقتصاد ایران به طرقی دیگری تحت تأثیر تبعات شیوع این ویروس مرموز قرار می‌گیرد.
به گزارش یورونیوز، با توجه به این که اقتصاد ایران تحت تحریم‌های اقتصادی آمریکا قرار دارد و همین امر موجب شده تا وابستگی آن به چین بیش از پیش افزایش یابد، به نظر می‌رسد افت رشد اقتصادی چین، کاهش سطح تجارت جهانی آن و نیز تاثیر بحران اقتصادی چین بر بازارهای جهانی، بر اقتصاد بسته ایران نیز تاثیرگذار باشد.
در این خصوص، پدرام سلطانی، عضو شورای عمومی فدراسیون جهانی اتاق‌های بازرگانی، با انتشار توییتی ضمن برآورد کاهش تجارت ایران و چین از تبعات این اتفاق بر اقتصاد ایران ابراز نگرانی کرد.
- جای نگرانی نیست
اما از سوی دیگر رییس اتاق بازرگانی ایران و چین معتقد است که اقتصاد ایران تاثیر چندانی از ویروس کرونا نخواهد پذیرفت و دلیل آن کاهش چشمگیر روابط تجاری چین و ایران است. مجیدرضا حریری در این راستا می گوید: متاسفانه یا خوشبختانه آنقدر ارتباط اقتصادی کشور با دنیا کم شده است که این گونه مسائل بین المللی زیاد بر اقتصاد ما تاثیرگذار نیست.
مجیدرضا حریریدر ادامه در مورد میزان مراودات ایران و چین در سال ۲۰۱۹ می افزاید: مجموع مبادلات تجاری ایران و چین به حدود ۲۳ میلیارد دلار رسیده و در مقایسه با سال ۲۰۱۸، ۳۶ درصد کاهش داشته است. نکته مهم این است که میزان مبادلات تجاری ما با چین در سال ۲۰۱۸ در مقایسه با سال ۲۰۱۷ نیز ۳۰ درصد کاهش داشته است.
