گروه انرژی: آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) اعلام کرد قیمت‌های نفت، ریسک بالایی برای احیای اقتصاد جهانی ایجاد کرده و سیگنال‌هایی دیده می‌شود که هزینه‌های بالای سوخت ضربه خود را به رشد تقاضا زده‌اند.
به گزارش «تجارت آنلاین»، بازار نفت حالا روزانه به این پرسش پاسخ می‌دهد که ترس از رکود اقتصادی قوی‌تر است یا ترس از محدودیت عرضه ناشی از جنگ در اروپا. تهاجم نظامی روسیه به اوکراین مسوول بیشتر جهش قیمتی نفت در محدوده بالای ۱۰۰دلاری طی چند ماه گذشته بوده است؛ اما مخصوصا در دو هفته اخیر ترس از رکود اقتصادی همزمان با اقدامات افزایش نرخ بهره بانک‌های مرکزی دنیا برای مهار تورم دست بالاتر را در بازار داشته و منجر به کاهش قیمت شده است.
البته هراس‌ها در دو سوی بازار بی‌پایه نیستند. از یک طرف حتی جروم پاول، رئیس فدرال رزرو آمریکا اخیرا گفته مبارزه با تورم در این کشور «بی‌قید‌و‌شرط» ادامه خواهد داشت که به‌معنای تداوم سیاست انقباض مالی و افزایش‌های نرخ بهره خواهد بود؛ امری که اگر منجر به رکود اقتصادی شود، تقاضا برای نفت و دیگر کامودیتی‌ها را پایین می‌آورد. خود پاول هم احتمال وقوع رکود اقتصادی در نتیجه سیاست‌های بانک مرکزی این کشور را رد نکرده است. از سوی دیگر، هراس بازار از تشدید محدودیت عرضه نیز بر پایه نااطمینانی ناشی از جنگ شرق اروپا و محدودیت‌های اعمالی بر نفت روسیه، کاهش شدید تولید در لیبی و ناتوانی اعضای اوپک برای افزایش عرضه همگام با برنامه اوپک‌پلاس بوده است که با ورود به فصل گرم بخش تقاضا هم از این حیث تقویت خواهد شد.
با این حال، ریک نیومن ستون‌نویس ارشد یاهو فایننس معتقد است راه‌حل اصلی کاهش قیمت نفت و گاز فقط اتمام جنگ خواهد بود. آژانس بین‌المللی انرژی پیش بینی خود از مصرف نفت در سال میلادی جاری و آینده را در پی نگرانی‌های رو به رشد از وقوع رکود، کاهش داد و هشدار داد قیمت‌های بالا، ثبات در اقتصادهای نوظهور را تهدید می‌کنند. با این حال، ضعف تقاضا با محدود شدن عرضه در نتیجه تحریم‌های اعمال شده علیه روسیه و افت ظرفیت مازاد تولید اوپک پلاس، جبران شده است. این آژانس در گزارش ماهانه خود اعلام کرد: به ندرت دورنمای بازار نفت به این حد مبهم بوده است. وخامت دورنمای اقتصاد کلان و نگرانی‌ها از وقوع رکود، بر فضای بازار تاثیر منفی گذاشته است و همزمان، ریسک‌های بخش عرضه همچنان ادامه دارد. قیمت‌های نفت خام با وجود عقب نشینی اخیر، نزدیک ۱۰۰ دلار در هر بشکه مانده است زیرا عرضه جهانی و زیرساخت پالایش با بهبود تقاضا برای سوخت در دوران پساکرونا، برابری نکرده است. ذخایر نفت به شکل نگران‌کننده‌ای اندک هستند و تحریم‌ها علیه روسیه که پس از حمله نظامی مسکو به اوکراین وضع شدند، جریان‌های تجارت انرژی را به شکل قابل توجهی تهدید می‌کنند.
با افزایش کم سابقه قیمت بنزین که به تورم دامن زده است، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، در آستانه سفر به خاورمیانه که شامل توقف در عربستان سعودی است، از تولیدکنندگان نفت این منطقه خواسته است شیرهای نفت خود را باز کنند. با این حال سعودی‌ها و امارات متحده عربی – تنها اعضای اوپک که قادر به افزایش تولید هستند- ظرفیت چندانی برای افزایش سریع‌تر تولید ندارند. آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد ظرفیت مازاد تولید در این دو کشور تولیدکننده تا اوت حدود ۲.۲ میلیون بشکه در روز خواهد بود. با توجه به این که ظرفیت مازاد تولید موجود در بخش بالادستی و پایین دستی به شدت افت کرده است، شاید لازم باشد تدابیری در بخش تقاضا انجام شود تا میزان مصرف کاهش داده شود. بدون سیاست مداخله در مصرف انرژی، این ریسک وجود دارد که اقتصاد جهانی از مسیر بهبود، منحرف شود. آژانس بین‌المللی انرژی برآوردش از تقاضای جهانی برای نفت در سال میلادی جاری را کاهش داد و ۱.۷ میلیون بشکه در روز معادل ۱.۸ درصد، برآورد کرد. میانگین مصرف در سال ۲۰۲۲ به ۹۹.۲ میلیون بشکه در روز می‌رسد و سپس در سال ۲۰۲۳ به میزان ۲.۱ میلیون بشکه در روز رشد کرده و از سطح مصرف در دوران پیش از شیوع کرونا عبور می‌کند.
با تیره شدن دورنمای تقاضا برای نفت و پیش‌بینی‌ها از رشد تولید نفت خارج از اوپک، آژانس بین‌المللی انرژی انتظار دارد ذخایر در نیمه دوم سال جایگزین شوند. همزمان آژانس بین‌المللی انرژی انتظاراتش از تاثیر تحریم‌ها بر عرضه نفت روسیه را به شکل قابل توجهی تعدیل کرد. این آژانس در ماه‌های نخست جنگ در اوکراین، پیش بینی کرده بود صادرات نفت روسیه به میزان یک چهارم کاهش پیدا خواهد کرد. اما تولید روسیه ماه میلادی گذشته به ۱۱.۰۷ میلیون بشکه در روز رشد کرد که تنها ۳۳۰ هزار بشکه در روز کمتر از سطح پیش از آغاز جنگ بود. بر اساس گزارش بلومبرگ، این آژانس همچنان پیش بینی می‌کند که تولید روسیه در ماه‌های آینده حدود سه میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کرده و در ابتدای سال میلادی آینده به ۸.۷ میلیون بشکه در روز می‌رسد.
