به گزارش تجارتنیوز، کمیسیون انرژی مجلس در گزارشی از ناترازی تولید و مصرف گاز طبیعی در کشور خبر داد که در پی آن بروز بحران جدی را به همراه دارد. تا جایی که حتی احتمال بازگشت به عصر زغال سنگ و هیزم وجود دارد. در چنین شرایطی چین و روسیه آخرین کورسوی امید دولت ایران در زمستان سخت پیش رو شناخته میشوند.
سایه بحران دامنه وسیعی دارد که از جمله مهمترین آن میتوان به اختلال در تولید برق کشور و صنایع، توقف خدمات عمومی، اختلال در گرمایش مراکز شهری و روستایی، توقف تولید و خدمات در شبکههای تصفیه و توزیع آب اشاره کرد. هر یک از مولفههای بالا بازتابهای امنیتی، سیاسی و اجتماعی دارد.
تجارتنیوز بارها در گزارشهای خود به موضوع بروز بحران انرژی ایران در آستانه زمستان اشاره کرده بود. از هشدار افت برداشت شدید در پارس جنوبی گرفته تا عدم بکارگیری تکنولوژیهای روز و سرمایهگذاری ناکافی در این حوزه که در بند توافق برجام است.
بر اساس آخرین اطلاعات در پنج ماه اول امسال تنها ۶۱۴ میلیارد متر مکعب از این میدان گازی انرژی برداشت شده است. در مقایسه این رقم با سال گذشته حدود ۳۵ تا ۴۰ میلیون متر مکعب به صورت روزانه و ۶۱ میلیارد متر مکعب سالانه کسری مشاهده میشود.
همچنین متولیان این حوزه همواره ادعا میکردند که برفرض کمبود گاز در زمستان پیشرو ترکشهای آن هرگز به حوزه خانگی نمیرسد. در حالیکه بر اساس گزارش جدید کمیسیون انرژی مجلس حتی این حوزه از بحران موجود مصون نخواهد بود.
ایران به دهه ماقبل از ۷۰ دهه شمسی باز میگردد
تاجاییکه مالک شریعتی نیاسر، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در این باره گفت: در صورت بیتوجهی و عدم اقدام سریع برای مقابله یا بحران پیشرو امنیت انرژی به خطر افتاده و بازگشت به دهه ماقبل ۷۰ شمسی، خرید و توزیع وسایل گرمایشی نفتی و ذغالی بین مردم دور از انتظار نخواهد بود.
در حالیکه کشور شاهد دست و پنجه نرم کردن با چنین وضعیت خطرآفرینی است، اخیرا شرکت گاز در مصاحبه با تجارتنیوز از افزایش صادرات انرژی به عراق خبر داد. صادراتی که حتی وصول تعرفههای آن به صورت کامل صورت نگرفته است!
همچنین دیروز جواد اوجی، وزیر نفت، طی سفری به ترکیه درباره تمدید قرارداد و افزایش صادرات گاز ایران با مقامات ای کشور به گفتگو پرداخت. قرارداد کنونی صادرات گاز ترکیه و ایران ۲۵ساله و تا سال ۲۰۲۶ میلادی لازم الاجرا است.
صنعت گاز ایران در لبه پرتگاه!
حال با وصف شرایط موجود چه سرنوشتی در انتظار خانوارها و صنایع برای تامین گاز در آستانه زمستان وجود دارد؟
موسی احمدی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، در گفتگو با تجارتنیوز در این باره گفت: بحث ناترازی تولید و مصرف گاز، برق مدتی است که در کمیسیون انرژی مجلس دنبال میشود. حتی وزرا و کارشناسان مربوطه به کمیسیون دعوت و ملزم به پاسخگویی شدند.
وی ادامه داد: با توجه به آمار و ارقام ارائه شده در حوزه گاز، بررسی موضوع فشارافزایی در تولید چاهها و پالایشگاههای فعال در این زمینه مورد بررسی قرار گرفت. چرا که باتوجه به وضعیت خطرناک موجود در اسرع وقت پیگیریهای لازم باید دنبال شود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس درباره آینده کسری گاز کشور توضیح داد: در حال حاضر، کسری گاز ۲۰۰ میلیون متر مکعب اعلام شده است. این مقدار در پیک مصرف به ۲۵۰ میلیون متر مکعب میرسد. حال با ادامهدار شدن روند موجود پیشبینی میشود این رقم (۲۵۰ میلیون متر مکعب) در زمان عادی در سال ۱۴۰۴ و ۳۵۰ میلیون متر مکعب در سال ۱۴۱۰ برسد.
مطالعه بیشتر:
پیشروی در میادین گازی مشترک با ایران
سرمایه لازم در توسعه صنعت گاز چقدر است؟
احمدی راهکارهای حل این بحران را در گرو سرمایهگذاری در این زمینه دانست. روشهای پیشنهادی برای سرمایهگذاری شامل توسعه میدانهای گازی جدید و بهینهسازی مصرف در تجهیزات مصرفکنندگان است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر افت فشار و هدررفت در سیستم عرضه گاز بسیار زیاد است که باید رفع شود. با اجرای طرحهای بهینهسازی مصرف گاز در صنایع و بخش سیکل نیروگاههای ترکیبی که بدون مصرف سوخت برق تولید میکند، میتوان در مسیر بهبود شرایط قدم برداشت.
نماینده کنگان،دیر و جم گفت: سرمایه لازم برای عملیاتی شدن طرحهای پیشنهادی ۸۰ میلیارد دلار تخمین خورده است. ۲۶ میلیارد دلار برای فشار افزایی میادین گازی و هشت میلیارد دلار برای توسعه و بهسازی پالایشگاهها که با احتساب دیگر هزینهها مجموعا ۸۰ میلیارد دلار میشود. پیگیری این راهکارها در بودجه ۱۴۰۲ و برنامه توسعه هفتم در دست بررسی است.
روسیه و چین ناجی ایران میشوند
وی درباره منابع سرمایهگذاری مذکور گفت: در وهله اول نگاه درونزایی در این باره وجود دارد، اما از آنجایی که کفایت نمیکند نیاز به سرمایه خارجی نیز احساس میشود. دو کشور روسیه و چین از گزینههای سرمایهگذاری موجود هستند.
احمدی ادامه داد: کمااینکه در حال حاضر جریانهای سوآپی از طریق روسیه و قراردادهای مختلف با چین دنبال شده است. جریان سوآپ گاز از روسیه به این شرح است که از با دریافت گاز از روسیه و صادرات نفت کوره در جایگزین آن به جریان سوآپ بپردازیم. ناترازی موجود با سوآپ و تهاتر قابل حل و جایگزینی است. بنابراین نگرانی درباره تعهدهای صادراتی گاز کشور به ترکیه و عراق وجود ندارد.
این مقام مسئول افزود: ایران برای سرمایهگذاری نیازی به کشورهای بانی تحریم ندارد. همانطور که در بحث صادرات و نفت و گاز تقریبا تحریمها را فلج کرده و از بازارهای جدیدی به دست آمد.
مطالعه بیشتر:
ایران از بحران انرژی اروپا سود میبرد؟
براساس این گزارش ایران در حال حاضر با کسری گاز مواجه است و از طرفی فرایند صادرات به کشورهایی مانند عراق و ترکیه را دنبال میکند. هرچند صادرات فعلی با اسم سوآپ دنبال میشود و به ظاهر به کسری فعلی آسیبی وارد نمیکند اما مسئله این است که این طرح به لحاظ اقتصادیتوجیهپذیر نیست. چراکه قاعدتا درآمد حاصل از صادرات نفت با سوآپ تفاوت زیادی دارد.
همچنین متولیان ما از روسیه که فرصت سوآپ گاز را در اختیار ایران قرار داده است به عنوان ناجی یاد میکنند. در حالیکه این موضوع را باید در نظر داشت که روسیه با گرفتن فرصت صادرات گاز از ایران امتیاز سوآپ را در اختیار کشور قرار داده است. موقعیتی که نمیتوان آن را فرصت نامید.
برای مطالعه بیشتر درباره حوزه انرژی خبر بحران انرژی اروپا به ایران میرسد را دنبال کنید.
مطالعه بیشتر:
خشکترین زمستان تاریخ تهران فرا میرسد