گروه راه و مسکن: قیمت مسکن این روزها تا حدودی کاهشی شده اما برخی کارشناسان می‌گویند در برابر تورم چند سال اخیر در بازار املاک، نمی‌توان نام کاهش محدود و چند درصدی قیمت‌ها، را روند نزولی گذاشت. این در حالی است که اخیرا مرکز پژوهش های مجلس با ارائه گزارشی خبر از رشد ۹۵۰ درصدی قیمت مسکن در تهران طی ۵ سال داده است.
به گزارش تجارت آنلاین، اخیرا مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی از افزایش قیمت ۹۵۰ درصدی قیمت‌ها در بازار املاک در بازه زمانی ۵ ساله خبر داده است. مرکز پژوهش‌های مجلس در یک برش پنج‌ساله از بازار مسکن، با استناد به آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی، اعلام کرده است که هر مترمربع واحد مسکونی در مناطق بیست و دوگانه تهران از آذرماه ۹۶ تا آذرماه ۱۴۰۱، از ۵ میلیون و ۸۸ هزار تومان به ۴۸ میلیون و ۷۳ هزار تومان رسیده است. بر این اساس، مسکن در کلانشهر تهران شاهد رشدی حدود ۹۵۰ درصدی بوده، حال آنکه در همین بازه زمانی پنج‌ساله، حداقل دستمزد نیروی کار که از سوی دولت تعیین می‌شود، حدود ۶۰۰ درصد افزایش داشته و از یک میلیون و ۱۲۵ هزار تومان به ۶ میلیون و ۷۲۵ هزار تومان رسیده است.
تورم مسکن در ۱۲ سال
گزارش‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد متوسط قیمت مسکن شهر تهران در پاییز سال ۱۳۸۹، یک میلیون و ۸۴۳ هزار تومان بوده است؛ این میانگین قیمتی، ۱۲ سال بعد یعنی پاییز ۱۴۰۱ در اتفاقی بی‌سابقه تا ۴۸ میلیون و ۲۸۸ هزار تومان رشد کرده است.به عبارتی می‌توان گفت متوسط قیمت مسکن شهر تهران در بازه زمانی پاییز ۱۳۸۹ تا فصل مشابه آن در سال ۱۴۰۱ حدود دو هزار و ۵۰۰ درصد افزایش قیمت داشته و ۲۶ برابر رشد کرده است.به عبارت دیگر، در سال ۱۳۸۹ یک فرد با حدود ۱۰۰ میلیون تومان می‌توانست یک آپارتمان حدود ۵۰ متری در سطح متوسط بخرد؛ حالا اما باید برای همان واحد مسکونی حدود دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان هزینه کند.
دلایل افزایش قیمت مسکن در ایران
بازار مسکن ایران از تمام این موارد رنج می‌برد و مدت‌هاست، هم از سمت عرضه و هم از سمت تقاضا با مشکلاتی روبه‌رو‌ست؛ گرانی‌ها قدرت خرید مردم را تا اندازه زیادی پایین آورده و حالا نه تنها این بازار با کمبود تقاضای مصرفی مواجه است، بلکه کاهش سود انبوه‌سازان و افزایش قیمت نهاده‌های ساختمانی نیز این بازار را با چالش جدی عرضه مواجه کرده است.این در حالی است که با کاهش ارزش پول ملی این بازار به عرصه‌ای برای کسب سود و حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر تورم نیز تبدیل شده است. در ماه‌های اخیر تقاضای سرمایه‌ای تا حد زیادی در بازار مسکن رشد داشته است که این موضوع خود می‌تواند دلیلی دیگر برای افزایش تورم در این بخش باشد.از دیدگاه کلی قیمت مسکن در ایران را می‌توان تابعی از وضعیت بحرانی اقتصاد کلان در سال‌های گذشته دانست که به وسیله تحریم‌های بین‌المللی، رشد نرخ تورم و در نهایت افزایش قیمت دلار تقویت شده است.
کاهش تورم انتظاری مسکن
ایسنا هم درباره روند قیمتی معاملات مسکن گزارش داد: آرامش بازار مسکن در روزهای اخیر که از ثبات اقتصاد کلان نشأت گرفته ممکن است با دو عامل تورم‌زا مورد تهدید قرار گیرد. مسئله نرخ‌گذاری‌های بی‌قاعده توسط برخی اشخاص همواره طی سال‌های اخیر موجب ایجاد التهاب در بازار مسکن شده و هنوز سایه آن بر سر بازار مسکن حس می‌شود. نقش‌آفرینی بانک‌ها در املاک و مستغلات نیز عامل دیگری است که طی دهه‌ها به عنوان یک معادله لاینحل باقی مانده است.
بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد به دنبال کاهش قیمت ارز در روزهای اخیر بازارهای مسکن، خودرو و طلا مسیر ثبات و بعضا کاهش قیمت را در پیش گرفته‌اند. آن‌طور که واسطه‌های ملکی می‌گویند کنشگران بازار مسکن شهر تهران که عمدتا سرمایه‌گذاران و سفته‌بازان هستند در فاز احتیاط قرار گرفته و فعلا اقدام به خرید و فروش نمی‌کنند. بیت‌الله ستاریان، کارشناس بازار مسکن اما معتقد است:هیچ‌گاه قیمت مسکن و اجاره‌بها کاهش نداشته است، اگر در این مورد نیز حرفی زده شده است به نظر درست نمی‌آید. این روزها چه اتفاقی افتاده و چه عصای موسایی آمده است که قیمت‌ها کاهش پیدا کند؟ ستاریان در گفتگو با تجارت نیوز توضیح داده است: قیمت مسکن برای مثال ۵۰ درصد افزایش پیدا می‌کند و پس از آن پنج درصد پایین می‌آید؛ این را نمی‌توانیم بگوییم کاهش پیدا کرده است. البته در مناطق لوکسی که دیگر مشتری برای آن وجود ندارد ممکن است کاهش پیدا کرده باشد، اما در مناطق عادی که قشر بزرگی از مردم در آن حضور دارند معضل قیمتی همچنان وجود دارد. البته فعالان بازار موارد دیگری را نیز در کاهش قیمت مسکن دخیل می‌دانند. اکنون در پی کاهش قدرت خرید مردم و همچنین افزایش بی‌رویه قیمت مسکن طی سال گذشته، تقاضا به شدت کاهش پیدا کرده است.در نهایت مالکان و واسطه‌ها نیز از آنجا که برای قیمت‌های موجود در بازار مشتری وجود ندارد، مجبورند برای واحدهای مسکونی تخفیف قائل شوند و آنها را درصدی زیر بازار بفروشند. هر چند برخی بنگاه‌های املاک معتقدند برای این واحدهای تخفیف‌خورده زمان زیادی نیاز است.
قیمت مسکن چقدر بالا می‌رود؟
فعالان مسکن چشم‌انداز بلندمدت قیمت مسکن را افزایشی می‌بینند. نرخ ارز و نرخ تورم عواملی هستند که به‌طور سنتی بر بازار مسکن تاثیر می‌گذارند. امسال هر دو عامل توان خود را از قبل صرف کرده‌اند و فعلا نا و نفس ندارند. سال گذشته تورم عمومی سالانه ۴۷ درصد، تورم نقطه به نقطه۵۳ درصد و تورم مسکن در تهران ۶۶ درصد بود؛ بنابراین قیمت مسکن در پایتخت همین حالا هم ۱۳ درصد بالاتر از میانگین سایر کالا‌ها است. از طرف دیگر با توجه به اینکه توان طرف تقاضا در پایین‌ترین سطح خود قرار دارد و عمده واحدهای عرضه شده برای فروش در بازار مسکن شهر تهران را آپارتمان‌های متراژ بالا تشکیل می‌دهد، رشد بیشتر مسکن محتمل به‌نظر نمی‌رسد. پیمان مولوی، اقتصاددان نیز گفته است: رشد قیمت در بازار مسکن از تورم سال ۱۴۰۲ که چشم‌اندازی بالاتر از ۵۰ درصد دارد، در کل کشور پیشی خواهد گرفت. بازار ملک در ایران بازاری کم‌ریسک محسوب می‌شود و همچنین با ایجاد وثیقه، امکان دریافت و ایجاد بدهی و استفاده نرخ بهره حقیقی منفی برای سرمایه‌گذاران وجود دارد.توصیه می‌شود کسانی که منتظر فرصتی برای خرید مسکن بوده‌اند اقدام کنند. همچنین کسانی که دلار پس‌انداز کرده‌اند توجه داشته باشند که سال ۱۴۰۲ می‌تواند سالی باشد که با نوسانات و جهش قیمتی دلار روبه‌رو شویم که در این زمان فرصت خرید ملک ایجاد می‌شود و نباید آن را از دست بدهند؛ باید این سرمایه را به خانه تبدیل کنند.
