گروه صنعت و تجارت: دبیر انجمن لوازم خانگی ضمن بیان اینکه اندازه بازار لوازم خانگی در ۲۰۲۲ در دنیا ۵۹۰ میلیارد دلار بوده که ۳۶۰ میلیارد دلار از آن مربوط به لوازم خانگی بزرگ است، عنوان کرد گردش مالی صنعت لوازم خانگی در ایران شش تا ۶.۵ میلیارد دلار است که حدود ۲.۵ میلیارد از آن مربوط به لوازم خانگی بزرگ است.
به گزارش «تجارت آنلاین»، صنعت لوازم خانگی ایران احتمالا تنها صنعتی است که پتانسیل بالقوه‌ای به لحاظ ارزش افزوده دارد و به همین دلیل این صنعت نیازمند حمایت است؛ حمایتی که بتواند موانع دست و پاگیر را از سر راه این صنعت بردارد. در حال حاضر این صنعت با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کند از جمله می‌توان به بی‌ثباتی ارزی، ارز چند نرخی، قیمت‌گذاری دستوری، رکود اقتصادی، تأمین مالی و نیز سهمیه صنعت از مواد اولیه اشاره کرد. کارشناسان بر این باورند که اگر این صنعت حمایت‌ها را دریافت نکند به جای توسعه در مسیر کوچک شدن حرکت خواهد کرد که این موضوع نه تنها منجر به از دست دادن بازار داخلی و افزایش کالای قاچاق خواهد شد بلکه روزنه‌های حضور در بازارهای بین‌المللی را نیز از دست خواهد داد. کارشناسان و تولیدکنندگان بارها و بارها خواستار حل و فصل معضل قیمتی این صنعت شدند و عقیده دارند که قیمت‌گذاری دستوری پتانسیل به بحران کشاندن این صنعت را دارد و به همین دلیل از عدم افزایش قیمت توسط دولت و بلاتکلیفی چندماهه گلایه دارند.
سهم صنعت لوازم خانگی از تولید ناخالص داخلی
استراتژی اقتصاد بدون نفت ایجاب می‌کند که صنایعی که می‌توانند ارزش افزوده بالایی ایجاد کنند مورد حمایت قرار گیرند. این از طرف دیگر بدین معنی است که سهم صنایع بدون نفت از تولید ناخالص داخلی افزایش یابد و مسیر ارزآوری به کشور از نفت به سمت صنعت حرکت کند. دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی به این نکته اشاره می‌کند و می‌گوید: سهم صنعت لوازم خانگی از تولید ناخالص داخلی ۱۳ درصد است، گفت: سیاست کلان این است به سمت اقتصاد بدون نفت حرکت کنیم و از حالت تک محصولی بیرون بیایم. پس حمایت از صنعت و توسعه پایدار آن اهمیت ویژه دارد. وی با بیان اینکه سهم مالیاتی این صنعت که پرداخت می‌کند، ۶۸ درصد کل مالیات کشور است، تصریح کرد: اما یک توسعه متوازن زمانی محقق می‌شود که همه چیز با یکدیگر هم خوانی داشته باشد. این حجم بالای مالیات، سفره صنعت را کوچک‌تر و ارزش افزوده آن را نحیف‌تر می‌کند و سیگنال مثبتی برای سرمایه گذاری مولد در کشور نیست. هاشمی اظهار کرد: بر اساس آمارهای جهانی شاخص فضای کسب و کار، رشد سرمایه‌گذاری مولد و غیره رتبه بندی شده که ایران الآن در هیچ کدام از آن‌ها جایگاه مطلوبی که در شان ایران باشد ندارد. اما باید حکمرانی برای ارتقای این رتبه‌ها هدفگذاری کند. دبیر کل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران با بیان اینکه بر اساس آمارهای رسمی میزان موفقیت در دستیابی به اهداف برنامه ششم ۲۷ درصد اعلام شده، گفت: در برنامه هفتم رشد اقتصادی ۸ و رشد صنعت ۸.۵ درصد دیده شده که تحقق آن نیاز به الزاماتی دارد و باید بزرگ‌ترین اهداف ارکان حکومت فراهم کردن این الزامات باشد. یکی از این الزامات، رشد پایدار صادرات است. اما این روند تغییرات صادرات در حال حاضر سینوسی است. وی با اشاره به لزوم بهره‌گیری از الگوهای تولید لوازم خانگی در دنیا، گفت: توجه به محیط زیست، کم مصرف بودن کالاها، هوشمندسازی و در عین حال ساده سازی استفاده در دنیا اهمیت دارد.
مسیر اتصال صنعت لوازم خانگی به زنجیره تأمین جهانی
بدون تردید همان‌طور که دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی تصریح می‌کند رشد پایدار صادرات صنعت لوازم خانگی اهمیت بسیار زیادی دارد نه صرفا به دلیل فروش و ارزآوری بلکه از این جهت که جایگاه ایران در بازارهای بین‌المللی تثبیت و گسترش پیدا می‌کند و این روند می‌بایست با برنامه‌ریزی دقیق و بر اساس استانداردهای جهانی باشد. اما همان‌طور که عباس هاشمی می‌گوید روند صادرات این صنعت سینوسی است و همین امر می‌تواند به این صنعت ضربه بزند چرا که خریداران را به سمت بازارهای دیگر سوق خواهد داد. به گفته دبیر انجمن لوازم خانگی، اندازه بازار لوازم خانگی در ۲۰۲۲ در دنیا ۵۹۰ میلیارد دلار بوده که ۳۶۰ میلیارد دلار از آن مربوط به لوازم خانگی بزرگ بوده است. اگر میانگین رشد متوسط دنیا را هفت درصد نظر بگیریم، پیش بینی می‌شود در ۲۰۲۶ اندازه این بازار حدود ۸۰۰ میلیارد دلار باشد. وی با بیان اینکه باید برای سهم ایران از این رقم هدفگذاری شود و الزامات رسیدن به آن مشخص شود، گفت: گردش مالی صنعت لوازم خانگی در ایران شش تا ۶.۵ میلیارد دلار است که حدود ۲.۵ میلیارد از آن مربوط به لوازم خانگی بزرگ است. هاشمی با بیان اینکه پیشنهاد انجمن ارتقای کیفی و رقابتی کردن صنعت است، اظهار کرد: اعتقاد انجمن این است که باید به صورت سیستماتیک به زنجیره ارزش و تامین جهانی متصل شویم. نمی‌توانیم با تعامل نکردن یا تعاملات محدود به اهداف بزرگ برسیم. برای مثال بدون پذیرش اف ای تی اف، نمی‌توان انتظار داشت بازارهای هدف صادراتی را فتح کنیم. همچنین تا زمانی که این شیوه پیمان‌سپاری ارزی برقرار باشد، امکان توسعه صادرات وجود ندارد. وی همچنین با تاکید بر توجه بنگاه‌ها به توسعه و نوآوری، گفت: استراتژی انجمن تعمیق ساخت داخل و فاصله گرفتن از مونتاژ است. در حال حاضر صادرات قطعه حتی به ترکیه که خودش به اتحادیه اروپا صادرات لوازم خانگی دارد، انجام می‌شود. به گفته این فعال صنفی میزان تعمیق ساخت داخل در کالاهای مختلف متفاوت است، اما برآورد می‌شود میانگین عمق ساخت داخل در کالاهای مختلف ۶۵ تا ۷۰ درصد باشد. میزان ارزبری هم بستگی به میزان تولید دارد و افزایش تولید این صنعت ضمن اینکه می‌تواند ارزبری بیشتری داشته باشد از طرف دیگر روند ارزآوری از طریق صادرات را تقویت می‌کند. در حال حاضر از دید تولیدکنندگان قیمت‌گذاری دستوری دولت و عدم بررسی درخواست افزایش قیمت توسط تولیدکنندگان چالش بزرگی را برای این صنعت رقم زده و اکنون بیش از پنج ماه است که تولیدکنندگان بلاتکلیف مانده‌اند. از دید فعالان صنفی قیمت نهاده‌های تولید افزایش پیدا کرده و حتی قیمت مواد اولیه داخلی بر اساس قیمت‌های جهانی و با حاشیه رقابت در بورس فروخته می‌شود. از طرف دیگر عرضه ناکافی مواد اولیه در بورس هم یک معضل است که باعث شده تولیدکنندگان مجبور باشند ۳۰ تا ۴۰ درصد مواد اولیه خود را از بازار آزاد بخرند و این در حالیست که سایر هزینه‌ها مانند هزینه حمل و نقل، پیمانکاری و غیره هم افزایش داشته است. این موضوع در واقع سیگنالی منفی را به تولیدکنندگان ارسال می‌کند. حال باید دید که وزیر جدید صمت که علنا مخالفت خود را با قیمت‌گذاری دستوری اعلام کرده چه راهکارهایی را برای ارتقای این صنعت و گسترش بازار به زنجیره تأمین جهانی در نظر خواهد گرفت.
