مترجم: مریم کاظمی هره دشت
دانشجوی دکترای علوم ارتباطات
از دیرباز، همواره اهمیت نقش اعتماد در ارتباط بین افراد و اخبار موردتوجه قرارگرفته است. بااینحال، با افزایش حجم اطلاعات آنلاین و همچنین ابزارهای دیجیتال جدید و خدمات، این رابطه دستخوش تغییر شده است؛ بطوریکه امروزه همه میتوانند در هر زمان و هر مکان محتوا ایجاد کنند. ازاینرو، توانایی شناسایی و تشخیص منابع قابلاعتماد آنلاین، تبدیل به چالشی برای عموم شده است. در این مطالعه، تمرکز ما بر ارائه راهحل برچسبگذاری دیجیتال، بر محتواهای خبری باهدف افزایش جلب اعتماد خوانندگان به رسانه از طریق طراحی روشهای علمی است. مصاحبههای گروهی متمرکز برای بررسی ادراکات اعتماد خواننده در محتوای اخبار، و نظرات بهدستآمده در مورد میزان اعتماد به مکانیسم برچسبگذاری انجام شد. نتایج حاصل به این بحث کمک کرد.
اعتماد یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر ارتباط بین مردم و اخبار است. بااینحال، درپیافزایش حجم اطلاعات آنلاین، ابزارهای نوین ارتباطی و خدمات دیجیتال، با کاهش فاصله بین مرزهای صنعت رسانه و مخاطبان آن، شکل این رابطه تا حد زیادی دچار تغییر شد. این امر بهنوبه خود رفتارها و انتظارات مصرفکننده را تغییر داده است. بهعنوانمثال، رسانههای اجتماعی این امکان را در اختیار همه قرار داده است تا در هر زمان و هر مکان محتوا ایجاد کنند؛ و با دیگران به اشتراک بگذارند. به این معنی که اطلاعات تائید نشده بهدستآمده از منابع غیرقابل ردیابی بهسرعت منتشر میشوند. ازنقطهنظری دیگر، پلتفرمهای شبکههای اجتماعی اخبار را بیش از هر زمان دیگری دموکراتیزه کردهاند؛ ازاینرو، مردم در معرض اخبار نادرستی قرار میگیرند که هرروز بر روی صفحهنمایش آنها ظاهرمیشوند. درنتیجه این پارادایم جدید، توانایی شناسایی و تشخیص منابع قابلاعتماد اطلاعات بهصورت آنلاین به چالشی برای عموم تبدیلشده است. اعتماد به اخبار مقولهای است که امروزه بهطور فزایندهای در محیط رسانههای خبری محبوب شده است. "گاهی اوقات تصور میشود که افراد قدرتمند میخواهند بهجای خدمت به مردم، با کنترل رسانهها برنامههای شخصی خود را تبلیغ کنند. (نیومن و فلچر،۲۰۱۷)
"کاهش اعتماد عمومی به فضای رسانهای این بستر را فراهم میکند تا روایتهای دروغین خطرناک، در همه بخشهای جامعه، بهویژه در زمان بحرانهای نوظهور ریشه دواند." (بنیاد شوالیه،۲۰۲۰) بنابراین، داشتن اعتماد مخاطب در حرفه روزنامهنگاری، اصلی حیاتی است؛ صرفاً به این دلیل که اعتبار برند رسانهای ویژگی مهمی است که بر اعتماد خوانندگان به سازمانهای خبری تأثیر میگذارد. "از یکسو، ویژگیهای اخبار دیجیتال، رابطهای برابر بین روزنامهنگاران و خوانندگان ایجاد کرده است، خوانندگان میتوانند در هر زمان نظرات خود را در مورد مقاله گزارشگر بیان کنند." (لوئیس و همکاران، ۲۰۱۴) از سوی دیگر، سازمانهای خبری مکانیسمهای مختلفی را برای کنترل کیفیت محتوا در گزارشهای خبری آنلاین و آفلاین بکار گرفتهاند؛ که شامل بررسی عملکرد روزنامهنگاران میشود. الگوریتمهایی که بهطور خودکار اخبار نادرست را تشخیص میدهند. (Buntain ۲۰۱۷; Liu et al ۲۰۱۹ اوزبای و آلاتاس، ۲۰۲۰؛ شعبانی و سخن، ۲۰۱۸; شو و همکاران، ۲۰۱۷; وانگ، ۲۰۱۷)
جالب اینجاست که اکثر مردم به توانایی خود در شناسایی اخبار نادرست اعتماد دارند و معتقدند اخباری که با دیگران به اشتراک میگذارند واقعی است. طبق مطالعه مرکز تحقیقات پیو (بارتل و همکاران، در سال ۲۰۱۶)، اکثر آمریکایی ها (۸۴٪) به توانایی خود در شناسایی اخبار نادرست بسیار اطمینان دارند.بااینحال، ۶۴ درصد از افراد مورد بررسی گفتهاند، که اخبار نادرست در مورد حقایق اساسی رویدادهای جاری آنها را سردرگم کرده است. این تضاد را میتوان با نظریه اثر سوم شخص توضیح داد، که ادعا میکند: «مردم تمایل دارند تأثیری را که ارتباطات جمعی بر نگرشها و رفتار دیگران میگذارد، بیشازحد برآورد کنند». (دیویسون، ۱۹۸۳، ص ۳)
در مطالعه (لیو و همکاران، ۲۰۲۰)، که اخیراً انجامشده است؛ نشان میدهد که مردم در سوئیس تا چه اندازه، به اخبار مرتبط با ویروس کرونا در طول همهگیری اعتماد میکنند. بر اساس تجزیهوتحلیلها، از ۴۴۲ شرکتکننده که بهطور تصادفی انتخابشدهاند، تنها ۲۴.۷ درصد از آنها قادر به تشخیص اخبار نادرست در ارتباط با کرونا بودهاند. بر اساس تجزیهوتحلیلها، پاسخدهندگان مرد و کسانی که دارای تحصیلات عالی هستند به احتمال زیاد می توانند بین اخبار دقیق و نادرست تمایز قائل شوند. بدیهی است که هنوز تکیه بر توانایی افراد برای تشخیص اخبار غیرواقعی در فضای گسترده انتشار اطلاعات نادرست دشوار است. همانطور که دنیای دیجیتال امکان برقراری ارتباط با افرادی که دور از شما زندگی میکنند را آسان می کند، اعتماد مورد نیاز برای تشخیص یک منبع اطلاعاتی قابلاعتماد را پیچیده تر میسازد. به نظر می رسد جلب توجه مردم به منبع، هدف رسانههای مدرن است.
برچسبگذاری خبری اطلاعاتی، که در اختیار خوانندگان قرارداده شده، به آنها کمک میکند تا اطلاعات ارائه شده را تفسیر کنند. این روند بر اعتبار درک شده محتوا توسط مخاطبان تأثیر می گذارد (پاکوک و همکاران، ۲۰۲۰). با توجه به پتانسیل برچسب خبری، برای کمک به بازگرداندن اعتماد به رسانههای خبری (ایانجی،۲۰۱۷)، 25 روزنامه محلی، و 24 وب سایت خبری در ایالات متحده مورد بررسی قرار میگیرد، تا تأثیرات برچسبگذاری محتوای روزنامهنگاری را بر خوانندگان تعیین کند. یافتههای آنها قابل توجه است، زیرا روزنامهنگاران بر برچسبهای مقاله بهعنوان روشی مهم برای رسیدگی به کاهش اعتماد رسانههای خبری تمرکز میکنند. علاوهبراین، تحقیقات تجربی ( Krouwer و همکاران ۲۰۲۰)، نشان داده است که ارائه جزئیات بیشتر درباره انواع محتوای خبری میتواند میزان اعتبار اطلاعات را با آشکارسازی بیشتر ماهیت، و ایجاد شفافیت در جهت درک بهتر افزایش دهد. (بهعنوانمثال، نظر و محتوای حمایت شده)
همچنین، این مطالعه نشان داد خوانندگان بیشتر به مقالات دارای برچسب نظری، علاقه مند بودند، تا برچسب حمایتی، زیرا انتظار میرود که محتوای حمایت شده بیشتر مستعد اطلاعات تبلیغاتی باشد تا محتوای خبری. درنتیجه، افراد ممکن است برای مقالههای دارای برچسب حمایت شده اعتبار کمتری قائل باشند و در مقابل، اعتبار بیشتری را به مقالات دارای نظر و برچسب اصلی نسبت دهند. تمرکز این مطالعه بر ارائه یک راهحل برچسبگذاری دیجیتالی برای محتوای خبری و جلب اعتماد خوانندگان به رسانهها است. برای دستیابی به این هدف، ابتدا شش مصاحبه گروهی متمرکز در جهت درک اعتماد خوانندگان در محتوای اخبار و نظرات آنها در مورد مکانیسم برچسب گذاری انجام شد. سپس، فهرستی از شاخصهای اعتماد بر اساس مباحث مصاحبه تهیه گردید. این شاخصها نه تنها در ارزیابی اعتبار سازمانها و مطالب خبری قابل استفاده هستند؛ بلکه، در ارائه رهنمودهایی برای طراحی برچسبگذاری اعتماد هم کاربرد داشتند. در نهایت، ما یک سیستم صدور گواهینامه میان ـ رسانهای طراحی کردیم تا نشان دهیم چگونه میتوان از آن استفاده کرد، در فرآیند توزیع برچسبگذاری، سیستم ما توسط روزنامه نگاران و سردبیران مورد آزمایش قرار گرفت؛ بهطوریکه نظرات و پیشنهادات آنها را جویا شد. در این مطالعه، ما به سوالات تحقیق زیر پاسخ دادیم.
۱. آیا ارائه یک برچسب باعث ارتقای کیفیت محتوای دیجیتال روزنامهنگاری آنلاین مبتنی بر متن میشود و یا اعتماد خوانندگان را افزایش میدهد؟
۲. از چه روشهایی برای توسعه شاخصهایی درجهت تائید کیفیت محتوای روزنامه نگاری میتوان استفاده کرد؟
۳. بهینهترین رویکرد برای استقرار یک سیستم صدور گواهینامه در سطح منطقهای و ملی چیست؟
اشتیاق فزایندهای از سوی نهادهای مختلف برای رسیدگی به مشکل اعتماد در اخبار وجود دارد؛ تا آنجاکه گزارشگران بدون مرز، ابتکار عملی تحت عنوان "روزنامه نگاری اعتماد محور" (JTI) را در پاسخ به نگرانی از کاهش اعتماد در که درنهایت منجر به کاهش ایمنی و امنیت خبرنگاران میشود راه اندازی کرد. (بولی، ۲۰۱۸) این ابتکارعمل، سیاستهای شفافیت، راستیآزمایی، استقلال سردبیری و انطباق بر اساس کیفیت رسانه را راستیآزمایی میکند. در همان دوره، گوگل یک سرویس آنلاین جدید به نامگوگل نیوز اینیشیتیو (GNI)، را برای مبارزه با اخبار و اطلاعات نادرست، و داستان های جنجالی راهاندازی کرد. (دشامپز، ۲۰۱۸) برای این پروژه سرمایهای به مبلغ 392 میلیون دلار درنظر گرفته شده بود؛ که هدف توسعه و تقویت اطلاعات باکیفیت در محتوای روزنامهنگاران درجهت دستیابی به رشد پایدار و جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست، امکان دسترسی به اطلاعات با کیفیت بالا برای خوانندگان را دنبال میکرد. اعتبار یک پلت فرم آنلاین بر اساس کیفیت محتوای آن است. بنابراین موتورهای جستجو و همچنین شبکههای اجتماعی همه چیز را با ایجاد اعتماد در محتوای خود به دست میآورند. در اینمیان برخی از محققان همواره باهدفی مشابه برای ارتقای کیفیت روزنامهنگاری، بهدنبال تعریف شاخصهایی برای سنجش کیفیت محتوای روزنامهنگاران بودهاند.
پروژه اعتماد درنتیجه همکاری ناشران قدرتمند در سراسر جهان مانند؛ اکونومیست، واشنگتن پست، آژانس مطبوعاتی آلمان (DPA)، گلوب اند میل، و ایندیپندن، به رهبری Lehrman پدید آمد. نویسنده مصاحبههای عمیقی با خوانندگان اخبار انجام داد، تا دریابند مردم در محتوای اخبار به چه چیزی اهمیت میدهند و مهمتر از آن، چرا و چه زمانی حس اعتمادشان تامین میشود. این پروژه در مجموع 27 شاخص را شناسایی کرد؛ که در هشت دسته شامل: بهترین شیوه ها، تخصص نویسنده، نوع کار، نقل قولها و مراجع، روشها، منابع محلی، صداهای متنوع و بازخورد عملی طبقه بندی شدند. اعتقاد بر این است که که استفاده از این شاخصها باز بودن و شفافیت اخبار را افزایش میدهند. ژانگ و همکاران (۲۰۱۸)، روندی را ترسیم کرد که در آن شاخصهای اعتبار را تعریف کرده و آنها را از طریق دادههای ائتلاف اعتبار - جامعه پژوهشی - متشکل از روزنامهنگاران، محققان، دانشگاهیان، دانشجویان، سیاستگذاران، فنآوران و افراد غیرمتخصص درگیر. آنها شاخصهای اعتباری را ارائه کردند که هر شخص میتواند به راحتی از آنها برای کاهش اطلاعات غلط و ارتقای کیفیت اطلاعات آنلاین استفاده کند. مجموعه دیگری از مطالعات بر ارزیابی عملکرد ابزارهای فنی برای تجزیه و تحلیل، قابلیت اعتماد عمومی، در سایتهای خبری متمرکز بود. بهعنوانمثال، نیوزگارد، (NewsGard)، ابزار فناوری، که برای ارزیابی اعتبار محتوای خبری وبسایتها طراحی شده است. نتایج ارزیابی بر اساس 9 معیار اصلی، که بهطور گسترده توسط استانداردهای روزنامه نگاری پذیرفته شده است عمل میکند. روزنامهنگاران NewsGard، برای هر وبسایت خبری یک برچسبنظری تعریف میکنند، که تصمیم آنها از نحوه عملکرد سایت در موفق یا ناموفق بودن آن بر اساس معیارهای سنجش، همچنین تاریخچه انتشار آنرا نشان میدهد. مدیا بیس و فکت چک از دیگر سایتهای ارزیابی مستقل مشابه نیوزگارد هستند؛ که از نظر محققان و روزنامهنگاران، جامعترین معیارهای سنجش برای تمیز دادن اخبار نادرست میباشند. (ونزاند، ۲۰۲۱) از دیگر ابزار آنلاین، "روزنامهنگاری شفاف" میتوان نام برد که به خوانندگان این امکان را میدهد تا فرآیند اطلاعاتی را که روزنامهنگار برای تولید یک خبر خاص دنبال کرده است، درک کنند.
ارائه یک نقشه شفاف از مراحل اندازهگیری، تجزیه و تحلیل خبر بر اساس هشت شاخص شفافیت تحریریه، که برای ارزیابی کیفیت اخبار اعمال میشود؛ بیشترین قابلیت ردیابی اطلاعات منتشر شده را تضمین میکند. (پابلیکو، ۲۰۱۸)
پروژه JTI به کشورهای دارای بی ثباتی سیاسی اختصاص دارد؛ بهنظرمیرسد پروژه GNI، با سوگیریهایی همراه است؛ چراکه گوگل به دلایل سیاسی، در قبال برخی دولتها درمورد دستمزد موردنظر شماری از رسانههای محلی، دیدگاه مشترکی را دنبال نمیکند. بطوریکه، پروژه اعتماد در کشور سوئیس دیده نمیشود؛ و با اینکه پیشنیاز بهرهگیری از مزایای آن، تبلیغات گسترده است.
بنابراین، بر خلاف مطالعات موجود (بهعنوانمثال، Bennett & Brandt، ۲۰۱۹؛ Publico، ۲۰۱۸؛ ونزاندت، ۲۰۲۱)، ما بر قابلیت اطمینان اخبار نه تنها در سطح رسانه، بلکه با توجه به هر آیتم از محتوای روزنامهنگاری تمرکز کردیم. علاوه بر این، فهرست شاخص اعتماد کامل و مؤثری از تحقیقات موجود وجود ندارد که به ما در ارزیابی اعتبار محتوای خبری کمک کند. ما سعی کردیم شکاف تحقیقاتی را در این مطالعه پر کنیم و یک سیستم توزیع برچسباعتماد را برای توصیف در دسترس بودن آن پیشنهاد کردیم.
روششناسی
در این مطالعه، ما از روش چارچوب تحقیق علم طراحی (هونر و همکاران،۲۰۰۴) برای طراحی و توسعه کاربرد برچسبگذاری پیروی کردیم. همانطور که در شکل 1 نشان داده شده است، درک اعتماد خوانندگان در محتوای خبری شناسایی شد؛ که شامل میزان تاثیر راهحل برچسبگذاری دیجیتال بر اعتماد خوانندگان و استثناهایی برای اطمینان از ارتباط هدف مطالعه با بحثهای گروه متمرکز میشود. سپس الزامات محیط زمینه تحقیق را بررسی کردیم و کاربرد خود را از طریق آزمایش میدانی محیطی توصیف کردیم. برای دستیابی به این هدف و امکان ارزیابی اینکه، آیا سیستم موجود میتواند با عملکردهای جدید ادغام شود یا خیر؛ با گروهی از سردبیران و روزنامهنگاران باتجربه کارکردیم. ما از یک رابط برنامهنویسی کاربردی استفاده کردیم و دانش جدید تولید شده را به پایگاه دانش اضافه کردیم. چرخه طراحی مرکزی بر ساخت و ارزیابی نمونه اولیه و فرآیندها از طریق روشهای ارزیابی کیفی متمرکز بود. بر این اساس، برای ارزیابی عملکرد و سودمندی برنامه با خبرنگاران و سردبیران مصاحبههای فردی بهطور مکرر به موازات توسعه نرم افزار انجام شد تا اطمینان حاصل شود که پیشنهادات آنها در طراحی گنجانده شده است.
شرح نمونه
شش مصاحبه گروهی متمرکز با شرکتکنندگانی از طیفهای مختلف سنی، با پیشینههای مختلف انجام شد. در مجموع، ۲۴ نفر، ۱۳ زن و ۱۱ مرد از منطقه فرانسوی زبان سوئیس، در این مطالعه شرکت کردند. همه افراد در محدوده سنی ۲۱ تا ۷۹ سال با میانگین سنی ۵۰.۱ سال قرار داشتند. اکثر آنها (۵۸٪) دارای مدرک دانشگاهی، ۳۸٪ مدرک دبیرستان و ۸٪ باقی دارای مدرک دیپلم هستند. از میان شرکت کنندگان، ۳۷ درصد اظهارکردند که مشترک یک روزنامه فرانسوی زبان هستند. ۶۳ درصد باقیمانده بهصورت روزانه اطلاعاتی را از یک برنامه تلفن همراه یا رسانههای اجتماعی دریافت میکردند. در طول هر مصاحبه گروهی، سؤالاتی در مورد رفتارهای مصرف خبری و همچنین برداشتها و تجربیات در استفاده از برچسبهای مطالب خبری از شرکتکنندگان پرسیده شد. برای درک بهتر، گروههایمتمرکز شکلی از مصاحبه گروهی است که در آن، تمرکز تحقیق بر ارتباطات شرکتکنندگان در درون گروه است؛ نه بر روی پرسشها و پاسخهای متناوب بین محقق و پاسخدهندگان. این روش بهعنوان یک تکنیک تحقیقاتی مؤثر برای بررسی ادراکات و نگرشهای افراد و همچنین کشف دلایل آنها مورد استفاده قرار گرفت. ما معتقدیم که روش تحقیق مناسبی برای دستیابی به هدف است.
هدف از گردآوری داده ها ارزیابی تجارب، نیازها، انتظارات خوانندگان بهویژه، سنجش میزان تاثیر برچسب گذاری بر محتوای روزنامه نگاری باهدف بررسی مسئله اعتماد خوانندگان به رسانه ها بود. برای دستیابی به این هدف شرکتکنندگان در معرض یک سری پرسشهای نیمه جهتدار در غالب یک طرح کاربر ـ محور که منعکسکننده رفتار آنها بود قرار گرفتند. در ادامه چهار مقاله با برچسبهای مختلف درجهت تحریک فرآیند ایجاد اعتماد به آنها داده شد؛ در این مرحله این امکان فراهم شد، تا تشخیص دهیم کدام قالب برچسب ممکن است بهینه ترین تأثیر را بر خوانندگان داشته باشد.
تمامی گفتوگوها ضبط و توسط دو محقق پیادهسازی شد؛ و بر اساس دادههای بهدستآمده نمودار مثلثی ترسیم شد. فرآیند تجزیه و تحلیل در پنج مرحله صورت پذیرفت: 1- آشنایی: درنتیجه خواندن دادههای بهدستآمده در طی روند مصاحبهها با شرکتکنندگان حاصل شد. در این مرحله، دو محقق گفتوگوهای ضبط شده را پیادهسازی کردند تا یک نمای کلی از دادههای جمعآوری شده حاصل شود. 2- شناسایی چارچوب موضوعی: با بررسی مجموعهای از متغیرها از طریق رجوع به مطالعات پیشین و منابع دست اول به دست میآید. محققان با دقت بسیار رونوشتها را تنظیم و دستهبندی کرده؛ سپس طی یک جلسه حضوری دستهها را با هم ترکیب کردند. برخی از نظرات در بیش از یک دسته قرار گرفتند، درحالیکه برخی دیگر فاقد اهمیت کافی بوده و حذف شدند. 3- نمایهسازی: در رویکردهای تحلیل کیفی برای کدگذاری دادهها درنظر گرفته میشود؛ استفاده از کدها در شناسایی دادههای خاص بکاررفته میشود. 4- نمودار: بر اساس مجموعه دادههای بهدستآمده ترسیم میشوند.5- نقشه برداری و تفسیر: مرحله نهایی شامل جستجوی الگوها، تداعی ها، مفاهیم، و توضیحات میشود.
شاخصهای اعتماد
فهرستی از شاخصهای اعتماد را بهعنوان استانداردهایی برای سنجش کیفیت محتوای روزنامهنگاران ایجاد شده است. علاوه بر این، از این شاخصها در ایجاد سیستم توزیع برچسب اعتماد در بخش بعدی نیز استفاده شد. مطابق شکل (2) بحث گروههای متمرکز در پنج موضوع طبقهبندی شده که هریک در چند دسته تقسیمبندی میشوند.
نتایج حاصل از این مطالعه امکان شناسایی رفتارهای مصرفی شرکتکنندگان و ادراک آنان در برخورد با رسانههای سنتی و دیجیتال را فراهم کرد. مهمتر از آن، عناصری که موجب افزایش سطح اعتماد خوانندگان میشود نیز شناسایی شد. در نهایت، درک خوانندگان از قالبهای مختلف برچسبگذاری در این بخش مورد بحث قرار گرفت.
شکل (2): نتایج ادراک خوانندگان از بحث های گروه متمرکز
فضای روزنامهنگاری اولین موضوعی بود که در اکثر مباحث مطرح شد. بهطورکلی، شرکتکنندگان اظهار داشتند که به محتوای خبری در فضای خبرنگاری سوئیس اعتماد دارند، و معتقدند که اخبار نادرست در سوئیس نادر است. بااینحال، از آنجایی که رسانههای اجتماعی درک واقعیت را تغییر میدهند، گاهی اوقات با مشکل مواجه می شوند. تشخیص اطلاعات دریافتی از کانالهای مختلف، نگرانی در مورد مصرف اطلاعات بین گروههای بزرگسالان بالای 30 سال و جوانان 30 سال یا کمتر متفاوت بود. گروه دیگر (قدیمیتر)، علایق عمومیتری نسبت به محتوای خبری داشتند، آنها تقریباً هرروز اخبار را کرده و ادعا میکردند که قادر هستند، منابع اطلاعاتی قابلاعتماد را بهتنهایی تشخیص دهند. در مقابل، گروه جوانان اغلب تمایل داشتند اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق تلفن همراه، از شبکههای اجتماعی جمعآوری کنند، و یا فرد قابلاعتمادی را دنبال کنند که اطلاعات را در اختیار آنها قرار میدهد. علاوه بر این، آنها به دلیل بودجه محدود خود حاضر به پرداخت هزینه برای محتوای روزنامهنگاری نبودند. بااینحال، عدم احراز هویت محتوای رسانههای اجتماعی، تشخیص اخبار واقعی و دروغ را برای آنها دشوار میکند. گروه موردنظر ما نیز نگرانیهایی درخصوص اصالت محتوای خبری داشتند؛ بطوریکه اساسا ترجیح میدادند به منابع اصلی خبر رجوع کنند، و گزارشهای تفسیری روزنامهنگاران را بخوانند. شهرت روزنامهنگار تاثیر مثبت و قابل توجهی بر آنها دارد،؛ نیمی از شرکت کنندگان معتقد بودند که یک روزنامه نگار معروف منبع قابلاعتمادتری نسبت به یک برند رسانهای معروف است. بااینحال، در گروه جوانانتر شرایط به گونهای دیگر بود، آنها محتوای خبری را با اعتبار رسمی، مانند اعتباری که برگرفته از ادارات دولتی باشد را ترجیح میدادند.
عنصر اعتماد برای هر دو گروه حائز اهمیت بود؛ بطوریکه یک برند رسانهای معروف یا شهرت یک روزنامه نگار میزان سطح اعتماد را در خوانندگان افزایش میدهد. حتی در مواردی که نمیتوانستند منابع محتوا را تائید کنند، گواهی یک کارشناس یا یک موسسه رسمی باعث افزایش اعتماد آنها میشد. در نهایت، ارائه برچسبی از محتوای اصلی روزنامهنگاری نیز مکرراً ذکر شد. همه شرکت کنندگان در این مسئله اشتراک نظر داشتند که بهطورکلی، برای برچسبی که توسط یک انجمن رسمی رسانهای که اصالت و کیفیت محتوای روزنامهنگاری را تائید میکرد، ارزش قائل بودند. آنها معتقد بودند که این تلاش باعث بهبود کیفیت روزنامهنگاری میشود. از نظر آنها برچسبها را میتوان به مانند گواهی رسمی تلقی کرد که اعتماد آنها را افزایش داده و تا حدودی انتشار اخبار نادرست را کاهش میدهد. در این میان برخی از شرکتکنندگان نگرانیهای خود را در مورد هزینههای مرتبط با چنین مکانیسم کنترل (برچسبگذاری) ابراز کردند، زیرا به باور آنها این کار هزینهها را افزایش میدهد، اگرچه ممکن است خوانندگان را به مصرف محتویات بیشتر تشویق نکند. بهطور خلاصه، در حالی که ایجاد یک برچسب هم کیفیت محتوای روزنامهنگاری را ارتقا میدهد و هم اعتماد خوانندگان را افزایش میدهد، نسبت افزایش هزینه آن همچنان یک مسئله باقیمانده است.
پیادهسازی و ارزیابی سیستم برچسبگذاری اعتماد
برچسب زدن جریان فرآیند سیستم توزیع
پیش از اجرای طرح، یک جریان فرآیند توزیع برچسبگذاری طراحی شد (مطابق شکل 3)، تا از طریق آن شرکتکنندگان، عملکردهای لازم و همچنین نحوه تعامل افراد با سیستم را تعریف کنیم. در این روند پنج شرکتکننده حضور داشتند:
شکل (3): برچسب زدن جریان فرآیند توزیع
همانطور که در (شکل 3) نشان داده شده است، هنگامی که یک روزنامهنگار یک مقاله خبری مینویسد، سیستم از نویسنده میخواهد که بر اساس یک شاخص اعتماد از پیش تعریف شده، خود ارزیابی محتوا را انجام دهد. سپس محتوای خبر به همراه خودارزیابی برای تصمیمگیری نهایی در مورد صدور برچسب اعتماد به سردبیر ارسال میشود. هنگامی که سردبیر اصلی یک مقاله خبری را تائید میکند، برنامه یک برچسب در قالب کد QR ایجاد میکند که بهطور خودکار حاوی یک شناسایی مقاله منحصر به فرد است. در همین حال، تمام اطلاعات در مورد مقالات خبری، ارزیابی ها، در یک پایگاه داده امن ثبت میشود. برای محافظت از برچسب اعتماد خود در برابر کپیکردن، و همچنین حفاظت از سرور در مقابل حملات مخرب، از روشهای مشابهی برای حل مشکلات امنیتی استفاده کردیم. در نهایت مقاله ژورنالیستی با برچسب در سایت مطبوعات منتشر میشود. خواننده ممکن است کد QR را اسکن کرده و اطلاعات ارائه شده در سیستم برچسبگذاری را تائید کند تا محتوای مقاله تائید شود.
نمایش و ارزیابی سیستم
برنامه ما شامل سه نوع عملکرد برای سه کاربر مختلف است:
سیستم طراحی شده به روزنامه نگاران اجازه می دهد وارد فضای تعریفشده شود و یک مقاله خبری ایجاد و یا ارزیابی کنند. روزنامه نگار هنگام نوشتن مقاله جدید باید مجموعهای از اطلاعات مانند عنوان، خلاصه و متن خبر را وارد کند. پس از ایجاد مقاله، روزنامه نگار میتواند ارزیابی خود را با شاخصهای اعتماد از پیش تعریف شده آغاز کند. بهعنوانمثال، الگوریتمی در تابعی که برای تشخیص اصالت محتوای روزنامهنگار استفاده میکنیم، همه نتایج کشف سرقت ادبی را با درجات مشابهی دوباره تنظیم میکند، که به ما امکان میدهد منابع مقالات مشابه را در وب پیداکنیم. در نهایت، سیستم ما برای هر ارزیابی شاخص اعتماد از روزنامهنگار، امتیازی مبتنی بر ارزش میدهد و در نهایت امتیاز کل به سردبیر ارسال میشود تا تصمیم بگیرد که آیا برچسبی را اعطا کند یا خیر.
تمام مقالات خبری با نتایج خودارزیابی روزنامهنگاران برای بررسی سردبیر نمایش داده میشود. اطلاعات مختلفی در این صفحه یافت میشود، مانند جزئیات ارزیابی روزنامهنگار برای هر شاخص، محتوای مقاله، و تعداد بازدیدها و اشتراکگذاریهای خوانندگان در شبکههای اجتماعی. باوجود در دسترس بودن این اطلاعات، سردبیر میتواند درمورد انتشار محتواهای خبری به راحتی تصمیمگیری کند. پس از اتخاذ تصمیم مثبت، سردبیر یک کد QR را به مقاله برگزیده اختصاص میدهد و تأییدیهای را برای روزنامهنگار مربوطه ارسال میکند تا به او اطلاع دهد که به مقاله برچسب اعتماد دیجیتال اعطا شده است.
پس از انتشار مقاله، اگر خوانندگان مایل به بررسی اعتبار آن باشد، می توانند کد QR را با تلفن همراه خود اسکن کنند تا شماره شناسایی اختصاص یافته به مقاله را دریافت کند. برنامه بهجای نشان دادن URL سایت و هدایت مجدد به صفحه مقاله، فقط یک کد شناسایی را نشان میدهد که از اعداد و حروف تشکیل شده است. سپس از خوانندگان خواسته میشود که به صفحه برچسبگذاری رسمی رفته و کد شناسایی را برای تائید اطلاعات وارد کنند. برنامه را به دلایل امنیتی به این روش طراحی شده است، زیرا اولاً کد QR رمزگذاری نشده است؛ لذا هرکس میتواند این کد را تولید کرده و در هر مکانی قرار دهد. دوما، هکرها میتوانند وب سایت مشابه جعلی را ایجاد کنند، اما در واقع اخبار نادرست و اطلاعات نادرست را منتشر میکند. در واقع، تشخیص وبسایتی جعلی برای خوانندگان معمولاً دشوار است و برای شناسایی آن فقط به ظاهر آن تکیه میکنند، که منجر به خطرات امنیتی میشود (بابر و همکاران، 2017). در نهایت، هنگامی که برنامه شناسایی را از روی برچسب کد QR تشخیص داده شد، خوانندگان میتوانند سابقه تاریخی مقاله را برای ردیابی اطلاعات خبری به دست آورند.
از هفت کارشناس روزنامهنگاری برای انجام مصاحبههای فردی دعوت شد، تا برنامه را آزمایش و ارزیابی کنیم. این کارشناسان شامل روزنامهنگاران و سردبیران سه شرکت روزنامه پیشرو در سوئیس بودند. در طول مصاحبهها، در مورد تجربیات کاربران، نحوه استفاده از اپلیکیشن، دیدگاههای آنها و درباره امکانسنجی آن سوال کردیم. اکثر کارشناسان با رویکرد توزیع برچسب اعتماد محتوای روزنامهنگاران، و اینکه مطالعه بهطورکلی میتواند نقش مفیدی را برای مقابله با چالشهای دیده شدن محتوای دیجیتال با کیفیت و اعتماد عمومی به اخبار ایفا کند، موافق بودند. آنها همچنین در مورد زمان موردنیاز برای تائید محتوا در مراحل اولیه استفاده از این سیستم ابراز نگرانی کردند و یک برچسب جهانی برای کل رسانه بهجای هر محتوا پیشنهاد کردند. همچنین نظرات آنها را در مورد روند ردیابی محتوا جویا شدیم؛ شرکتکنندگان بر این باور بودند که مشارکت خوانندگان در تائید صحت برچسبها میتواند اعتماد آنها را به محتوای خبری افزایش دهد. همچنین بر اهمیت قابل مشاهده بودن برچسبها و شناسایی آسان در برنامه تأکید کردند. در پایان بحث، کارشناسان معتقد بودند که با مشارکت بیشتر رسانهها و روزنامههای سوئیسی، این برنامه باید بتواند بهعنوان یک راهحل عملی برای تائید گواهی دیجیتالی محتوای روزنامهنگاری عمل کند. علاوه بر این، برچسبگذاری شاخصهای اعتماد باید یک قالب مشترک و مبتنی بر اخلاق حرفهای روزنامهنگاری باشد.
نتیجهگیری
در این مقاله، ما یک راهحل نوآورانه برچسبگذاری دیجیتال را برای تائید محتوای روزنامهنگاری شرح دادیم که هم میتواند کیفیت محتوای روزنامهنگاری را ارتقا دهد و هم اعتماد خوانندگان را افزایش دهد. برای دستیابی به این هدف، ما یک رویکرد علم طراحی را اتخاذ کردیم: در ابتدا، چندین گروه متمرکز را برای تجزیه و تحلیل تأثیر چنین راهحلی بر اعتماد خوانندگان به محتوای اخبار شکل دادیم. سپس بر اساس نتایج گفتوگوها، فهرستی از شاخصهای اعتماد را برای اندازهگیری مشخصات رسانهها،روزنامهنگاران و کیفیت محتوا ایجاد کردیم. مهمتر از همه، یک سیستم آنلاین برای توزیع برچسب اعتماد با شاخصهای تعریف شده طراحی و توسعه دادیم، و فرآیندی برای ردیابی محتوای روزنامهنگاری با تعامل خوانندگان ایجاد کردیم. راهحل ما دستورالعملهایی را برای اطمینان از کیفیت محتوای اخبار و کمک به ایجاد یک مکانیسم اعتماد با خوانندگان ارائه میدهد.
تحقیقات آینده میتواند شامل استقرار پلتفرم کاربرد و پیشرفتهای فناوری امنیتی باشد. ما قصد داریم شرکتهای رسانهای و روزنامههای بیشتری را جذب کنیم تا از طریق ارتقاء انجمنهای ملی رسانههای متحد شرکت کنند. موسسات بهطور گستردهای مانند، سازمانهای خبری معتبر یا مقامات دولتی میتوانند چنین بستر برنامه دیجیتالی را مستقر کنند. بنابراین، بهطور دقیق مهم است که بنظر برسد، یک برنامه دیجیتالی توسط یک مقام دولتی پذیرفته شده است. این احساس توسط خوانندگان یا روزنامه نگاران به اشتراک گذاشته نمیشود که حمله واقعی به استقلال آنها را درک می کنند. علاوه بر این ، ممکن است استفاده از فناوریهای بلاکچین، بهویژه یک بلاکچین خصوصی (دین و همکاران ، 2017)، برای کاهش خطر از حملات احتمالی مفید باشد. در حالی که اطمینان حاصل میشود که برچسب دیجیتالی با بدخلقی دستکاری نشده است. علاوه بر این، میتواند جالب باشد که شامل شاخصهای برابری مانند برابری جنسیتی یا مشروعیت نویسنده نیز میشود. این نکته آخر باعث میشود که نویسنده به لطف معیارهای اجتماعی و جمعیت شناختی در مورد موضوع صحبت کند؛ که تأثیر بر کیفیت بالقوه کار روزنامه نگاری دارد.
دانشگاه علوم کاربردی و هنر سوئیس (HES-SO Valais-Wallis)
SWITZERLAND
2 ESH Médias, SWITZERLAND
منبع: Online Journal of Communication and Media Technologies