گروه راه و مسکن: آنطور که فعالان بازار مسکن می‌گویند، رکود و بلاتکلیفی در بازار مسکن و از طرفی رشد سرسام آور هزینه‌های ساخت و مصالح ساختمانی موجب شده تا عده‌ای از سازندگان مسکن به کشورهای اطراف مثل ترکیه و امارات مهاجرت کنند. به تازگی داود بیگی‌نژاد؛ نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک با تایید موضوع خروج سازندگان از بازار مسکن به خبرانلاین گفته است: در چند سال اخیر این موضوع شدت بیشتری پیدا کرده است. در واقع کسانی که قبلا وارد بحث تولید مسکن شده بودند، امروز نیستند. به گفته این مسئول صنفی، اصلی ترین عاملی که در خروج سازندگان از بازار مسکن دخیل بوده موضوع گرانی تولید مسکن بوده است چراکه با تورم و گرانی دیگر، تولید مسکن از توان افراد یا چند نفر خارج شده است. در حال حاضر هزینه‌ها با چند سال قبل خیلی متفاوت شده و نهایت این هزینه‌ها در قیمت تمام شده مسکن نیز تاثیر دارد. در واقع فعالان بازار مسکن می‌گویند که بازار مسکن با وضعیت پیچیده و کم‌سابقه‌ای مواجه شده است. آنها می‌گویند که هزینه‌های تولید مسکن رشد خیره‌کننده داشته و در مقابل قدرت خرید مردم سقوط کرده است. از آن سمت فعالان این بازار هیچ چشم‌انداز و تصوری نسبت به آینده اقتصاد کشور ندارند و سردرگم هستند.
عامل فرار سازندگان از بازار مسکن
در همین زمینه عضو انجمن انبوه سازان تهران معتقد است: «تعداد صدور پروانه های ساختمانی در شش ماه اخیر حکایت از بی‌رغبتی سازندگان به بازار مسکن داشته است؛ همچنین تمایل سرمایه‌گذاران خرد به حوزه هایی که تبدیل شوندگی بهتری دارد بیشتر از مسکن شده است.» محمد مهدی مافی در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه «تجارت» میگوید: تورم بزرگترین عاملی است که بر سرمایه گذاری ها تاثیر گذاشته و همانند شبح و غولی باعث شده تا بر تمام تصمیمات زندگی مردم هم تاثیر گذار است. او معتقد است: «وجود تورم در اقتصاد تا حدی قابل قبول است و سازندگان با این موضوع مشکلی ندارند اما زمانی که این تورم غیرقابل پیش‌بینی شود دیگر شرایط را برای فعالان این بازار سخت کرده و موجب فرار آنها از این صنعت می‌شود. به گفته این فعال حوزه ساخت و ساز، در اقتصادی که درگیر تورم پیش‌بینی ناپذیر است، سرمایه گذاران خرد رغبتی به حضور در حوزه ساخت و ساز ندارند و متاسفانه در اقتصاد ما چشم انداز روشنی برای حضور موثر سرمایه گذاران به بازار مسکن وجود ندارد.
شفافیت، پیش‌شرط حضور موثر سازندگان
عضو انجمن انبوه سازان تهران، شفافیت فضای کار و اقتصاد را پیش‌شرط حضور موثر سازندگان در بازار مسکن می‌داند و معتقد است:«تا زمانی که شرایط اقتصادی کشور برای سازندگان مسکن شفاف نباشد سیر نزولی کاهش سرمایه گذاری در صنعت ساختمان متوقف نخواهد شد.» او میگوید: شرایط بازار مسکن به گونه ای است که افراد با سرمایه های خرد نیز برای حفظ ارزش ریالی سرمایه خود به این بازار ورود می‌کنند اما شفافیت اقتصادی و پیش بینی پذیر بودن تورم در کشور لازمه ورود افراد موثر در حوزه ساخت و ساز است.
رانت و زیان دخالت دولت در ساخت و ساز
مافی با اشاره به اثرات مخرب دخالت دولت ها در حیطه ساخت مسکن، میگوید:« همواره تاکید ما انبوه سازان بر این بوده که دولت تا جای ممکن باید از دخالت مستقیم در حوزه ساخت و ساز اجتناب کند.» او معتقد است:« دخالت دولت در ساخت مسکن به مثابه رانت است چراکه دولت توانایی دارد تنها برای 5 درصد از گروه هدف خانه بسازد این درحالی است که دخالت او در این بازار به زیان 95 درصد جامعه تمام می‌شود؛ نمونه این اثرات منفی را می‌توان در اجرای پروژه مسکن مهر مشاهد کرد هرچند این طرح توانست عده‌ای را خانه دار کند اما اثرات منفی این طرح در بازار مسکن منجر به افزایش چند برابری قیمت ها و زیان تمام مردم کشور شد.»
دولت شرایط ساخت را برای انبوه‌سازان تسهیل کند
به گفته این فعال حوزه ساخت و ساز دخالت‌های پروژه محور دولت در بازار مسکن به معنای هزینه‌کرد از جیب مردم و به نفع بخش خیلی کوچکی از جامعه است. ساختار دولت آمادگی مدیریت پروژه های انبوه خانه سازی را ندارد و بجای آن دولت باید با کاهش زمان صدور پروانه‌های ساختمانی و امکان برگشت پذیری سرمایه در این بازار ، شرایط ساخت مسکن را برای ورود بخش خصوصی تسهیل بخشد. مافی میگوید:« همچنین از طرفی دولت برای خانه دار کردن مردم به جای ورود به حوزه ساخت و ساز، با کنترل تورم شاخص زمان انتظار خرید خانه را کاهش دهد و قدرت خرید مردم را تقویت کند.»
دوران طلایی برای سازندگان
عضو انجمن انبوه‌سازان تهران، شکوفایی صنعت ساخت را در گروه بهبود شاخص های اقتصادی می‌داند و معتقد است:« دوران طلایی برای سازندگان مسکن زمانی است که تورم کنترل و قابل پیش‌بینی شود از طرفی رشد اقتصادی را در کشور شاهد باشیم.» مافی معتقد است:« در دوران تورم افسار گسیخته سازندگان حرفه‌ای از سازندگان عادی بیشتر متضرر شدند چراکه این افراد با ریسک‌های که انجام می‌دهند خطر برگشت پذیری سرمایه آنها در تورم بالا می‌رود. بنابراین دورانی که رشد اقتصادی منجر به افزایش قدرت خرید مردم برای خانه شود را می‌توان دوران طلایی برای سازندگان مسکن دانست.
