گروه راه و مسکن: حمل و نقل هوایی نقشی بزرگ در صنعت گردشگری هر کشوری دارد. بر اساس آمار هوانوردی ایران، کمتر از ۳ درصد جابجایی مسافر توسط ناوگان هوایی صورت می پذیرد. کارشناسان مربوطه معتقدند؛ رشد بالای تقاضای سفر، کمبود شدید ناوگان هوایی، فرسودگی و زمین گیر شدن تعداد بسیاری از ناوگان هوایی و تحریم های فلج کننده صنعت هوانوردی از دلایل بحران موجود در صنعت هوانوردی ایران است. این در حالی است که رحمتالله رفیعی، رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی کشور میگوید:« دولت در صنعت هوانوردی و گردشگری بر اجرای اصل 44 قانون اساسی و واگذاری بخش خصوصی عدول کرده و تا زمانی که او به منظور حفظ منافع خود در صنعت هوایی به تصدیگری مشغول باشد صنعت هوایی ایران نه توسعه مییابد و نه نوسازی میشود.»
بازی کاسبان تحریم با نرخ بلیت هواپیما
رفیعی در گفتوگو ی اختصاصی با خبرنگار روزنامه «تجارت» به مهمترین معضلات کنونی حمل ونقل هوایی در کشور پرداخت و گفته است: «درحالحاضر جدیترین چالش حملونقل هوایی کشور کمبود ناوگان، بالابودن میانگین عمر ناوگان و تحریمهای بین المللی است». او تصریح میکند:« علاوه بر تحریمها مهمترین عامل عدم توسعه ناوگاون هوایی کشور، وجود کاسبان تحریم است که تمایل دارند ناوگان هوایی کشور را محدود نگه دارند و مانع ورود هواپیما های جدید در کشور میشوند.»به گفته این مسئول صنفی، رفتار کاسبان تحریم در صنعت هوایی به گونه است که میخواهند با محدود نگه داشتن این صنعت و برهم زدن عرضه و نقاضا با نرخ بلیت هواپیما بازی کنند. رفیعی عدم توازن میان عرضه و تقاضا در حمل ونقل هوایی کشور را از دیگر چالشهای این صنعت برشمرد و گفته است: «دولت باید با همکاری و اعطای مجوز به بخش خصوصی و با دور زدن تحریمهای بین المللی زمینه نوسازی و خرید هواپیما های جدید را به کشور فراهم کند تا عرضه و تقاضا در حمل ونقل هوایی کشور متوازن شود.»
انتقاد از تعدد ایرلاینها در ایران
رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران، با انتقاد از تعدد ایرلاین ها در ایران، میگوید:«در هیچ نقطهای از دنیا به این میزانی که در ایران ایرلاین وجود دارد مشاهده نمیشود، در ایران تعدد ایرلاین ها به لحاظ وسعت زمین همخوانی ندارد. این امر حتی در کشورهای پر جمعیت مثل چین، هند و امریکا هم دیده نمیشود.» رفیعی با بیان اینکه تعداد ایرلاینهای ایران به مراتب با کشورهای ابر جمعیت برابری میکند، میگوید: «جای تعجب است که در کشوری که با تحریمهای بینالمللی رو به روست و عرضه و تقاضا در حمل ونقل هوایی آن نیز همخوانی ندارد و همیشه با با کمبود صندلی رو به رو هستیم چطور این میزان از ایرلاین در کشور فعالیت دارند.»
ضعف خصوصیسازی در صنعت هوایی و گردشگری
او با اشاره به ضعف تنظیمگری دولت در حوزه نظارت بر ایرلاینها به خبرنگار روزنامه «تجارت» گفته است:«ما معتقدیم دولت باید در صنعت هوانوردی و گردشگری تنها به عنوان نظارت کننده و نه مجری در حوزه حمل و نقل هوایی ورود کند این در حالی است که متاسفانه بیشتر ایرلاینهای ایران دولتی هستند.» رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران با انتقاد از ضعف خصوصیسازی در صنعت هوایی و گردشگری، اظهار داشته است: «متاسفانه دولت در صنعت هوانوردی و گردشگری بر اجرای اصل 44 قانون اساسی و واگذاری بخش خصوصی عدول کرده و تا زمانی که دولت به منظور حفظ منافع خود در صنعت هوایی به تصدیگری مشغول است صنعت هوایی ما نه توسعه مییابد و نه نوسازی میشود.»
خرج و برج سازمان هوایی جمهوری اسلامی ایران همخوانی ندارد
رفیعی با اشاره به دلایل فرسودگی روزافزون سازمان هوایی جمهوری اسلامی ایران، گفته است:« اکنون سازمان هوایی جمهوری اسلامی ایران به دلیل اینکه بَرج آن بیش از خرجش است، روز به روز به سمت فرسودگی پیش میرود.
مگر میشود یک سازمان هوایی با وجود تعداد محدود هواپیما، بیش از ده هزار پرسنل و کارمند داشته باشد؟» او با انتقاد از وجود ایرلاینهای دولتی در کشور، گفت:« معضل امروز این سازمان فربه شدن در عین فرسودگی
است به همین دلیل است که با وضع قوانین دست و پاگیر برای بخش خصوصی به دنبال کسب درامد
هستند.»
فروش چارتری بلیت در ایران مفهومی ندارد
رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران همچنین با اشاره به رویکرد جدید دولت درباره لغو پروازهای چارتری؛ میگوید:« چارتر در زمان مازاد صندلی در صنعت هوایی معنی پیدا میکند نه در ایران که ناوگان هوایی کوچکی دارد و به مراتب تعداد تقاضا در این حمل و نقل از عرضه آن بیشتر است.»
رفیعی با بیان اینکه اساس فروش چارتری صحیح بوده اما در صنعت هوایی ایران مفهومی ندارد، میافزاید: « فروش چارتری بلیت هواپیما موجب رونق صنعت هوایی و گردشگری میشود همچنین موجب بهبود اقتصاد گردشگری خانوار و راهکار سریع برای پر شدن صندلی هواپیما هاست اما این مدل از فروش در صنعت کوچک هوایی ایران که از عدم عرضه و تقاضا رنج میبرد کارکردی ندارد.»
شرایط ناراضیکننده از سفرهوایی در ایام اربعین
این مسئول صنفی در پایان با اشاره به افزایش تقاضای سفرهای هوایی در روزهای پایانی تابستان و ایام سفرهای اربعین گفته است: «سیاست گذاریهای غلط موجب شده تا امروزه تعداد صندلی ها در صنعت هوایی کشور در پایین ترین حد قرار بگیرد؛ عدم پاسخگویی به تمام تقاضاها در حمل و نقل هوایی در این ایام، باعث شده که هم ایرلاینها و هم دولت و مردم از این شرایط ناراضی باشند.»