آسیب های اداره دستوری بورس

پیمان مولوی
تحلیلگر اقتصادی

در خصوص تزریق پول توسط صندوق توسعه ملی به بازار سهام، هر گونه ورود پول بدون اینکه شرایط اقتصادی ایران بهبود پیدا کند، اتلاف منابع ملی است.حمایت اینگونه از بازار راه به جایی نخواهد برد. مثل درست کردن دوغ با استفاده از یک کاسه ماست و آب دریاست.۱۷۲ میلیارد دلار اندازه بازار سرمایه است. چطور با ۶ هزار میلیارد تومان یا هر رقم مثل این می‌خواهیم کاری انجام دهیم؟ بازار سرمایه ایران خروجی اقتصاد ایران است. رتبه اقتصادی ایران در جهان ۱۶۰ و ۱۶۵ است. ما در کنار کشور‌هایی مثل ونزوئلا، زیمبابوه، لیبی، لبنان، سوریه و سودان قرار گرفته‌ایم. باید قبول کنیم که بازار سرمایه ما در چنین شرایطی از این وضعیت بهتر نخواهد شد؛ مگر اینکه اقتصاد ما حرکت کند؛ مگر اینکه تورم در کشور ما کنترل شود؛ مگر اینکه شاخص‌های کلان اقتصادی بهبود پیدا کند. در این حالت می‌توان امیدوار بود که بازار سرمایه هم رشد می‌کند؛ و الا با تزریق پول هیچ بازاری رشد نکرده است. کاهش ارزش دلاری بورس روشن است؛ یعنی اقتصاد ایران، اقتصادی است که با دو مشکل روبروست؛ یک ارزش ریال و دو خروج سرمایه از بازار.دلیل خروج سرمایه از بازار هم ریسک‌های اقتصادی، سیاسی و بین المللی است. تلاقی این با کاهش ارزش پول ملی باعث شده که ارزش دلاری بورس ایران به پایین‌ترین حد خود در سال‌های اخیر برسد. این مسئله یک را حفره‌ای را ایجاد می‌کند. ما همیشه در مود حباب شنیدیم در مورد حفره نشنیده‌ایم. الان خیلی از شرکت‌های بورسی ایران به لحاظ ارزشی، پایین‌تر از ارزش ذاتیشان هستند ولی خریداری وجود ندارد چون ریسک‌های بازار برای آن‌ها زیاد است؛ چه حقیقی چه حقوقی، چون اطمینانی از آینده بازار ندارند. واقعیت این است که جنگ با تداوم تحریم‌ها در اقتصاد ایران روی هر بازاری تاثیر می‌گذارد. بورس استانبول هم در این چند روز سقوط آزاد کرده و به دلیل آن که بیش از ۵ درصد نزول کرده، در یک روز حتی بسته شد. دلیلش این است که در آن جا هم اقتصاد به نرخ بهره واکنش نشان می‌دهد، به جنگ و صحبت‌های سیاست‌مداران واکنش نشان می‌دهد؛ نمی‌شود بورس را جدا از این اتفاقات دید. سال ۹۹ یک منیپولیشن و دستکاری به آن عظمت در بازار اتفاق افتاد. بازار‌ها نسبت به اخبار حساسند و این واکنش‌ها را اگر دستکاری کنیم شرایطی که الان در آن هستیم را به وجود می‌آورد. اگر بورس را تا همان زمان دستکاری نمی‌کردند و اجازه می‌دادند که بورس می‌ریخت، الان از آن زمان تا امروز بورس رشد می‌کرد ولی شاهد این هستیم که صرفا درجا زده است. در این شرایط هم پیش بینی می‌شود بازار صرفا تورم خود را کاور کند.