گروه صنعت و تجارت: طی مهرماه سال 1402 شاخص تولید شرکت‌هاتی معدنی بورسی در مهرماه سال 1402 نسبت به ماه مشابه سال قبل با افزایش 22.5 درصد روبرو شده و نسبت به ماه قبل نیز کاهش 7/0 درصدی را تجربه کرده است. این در حالیست که در همین ماه شاخص فروش شرکت‌های معدنی بورسی نسبت به مدت مشابه سال قبل با افزایش 9.6 درصدی و نسبت به ماه قبل کاهش 10.5 درصدی را تجربه کرده است.
وضعیت صادرات بخش معدن در سال گذشته
شرکت‌های بزرگ بخش معدن و صنایع معدنی کشور در سال ۱۴۰۱ موفق به صادرات ۱۲ میلیارد و ۲۳۹ میلیون دلاری شدند که از نظر وزنی رشد ۳.۵ درصدی نشان می‌دهد. صادرات حوزه معدن و صنایع معدنی در سال گذشته گرچه از نظر وزنی رشد داشته، اما از نظر ارزشی افت ۷.۶ درصدی در قیاس با سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد. در این‌میان، زنجیره فولاد با صادرات پنج میلیارد و ۷۶۰ میلیون دلاری شاهد افت ارزش ۲۲ درصدی و کاهش ۶ درصدی وزنی بوده است. همچنین زنجیره مس با صادرات یک میلیارد و ۵۷۷ میلیون دلاری و کاهش ۲۷ درصدی در رتبه دوم قرار گرفته است. برپایه این گزارش، زنجیره آلومینیم در سال گذشته موفق به صادرات ۹۷۳ میلیون دلاری شده که از نظر ارزشی ۲۹ درصد بیشتر از سال ۱۴۰۰ بوده و وضعیت مطلوبی نسبت به سایر محصولات دارد. به گفته مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه‌گذاری ایمیدرو، قطع گاز طبیعی و برق در کشور از جمله عوامل مربوط به کاهش صادرات زنجیره فولاد کشور است. وی بیان کرد: این عامل باعث شده تا ترکیب صادرات زنجیره فولاد به سوی محصولات خام تر از جمله کنسانتره و گندله آهن سوق پیدا کند. وی خاطرنشان کرد: این دو محصول با ثبت جهش ۲۶ درصدی و ۲۱۸ درصدی صادرات، یکی از بالاترین ارقام صادراتی سال‌های اخیر را به ثبت رسانده است.
آمار صادرات محصولات معدنی در هفت ماه اول
شرکت‌های بخش معدن و صنایع معدنی از ابتدای فروردین تا پایان مهر، ۳۵ میلیون و ۸۷۷ هزار و ۴۶ تن محصول به ارزش هفت میلیارد و ۴۲۰ میلیون و ۷۹۶ هزار دلار صادر کردند. این رقم در مدت مشابه سال گذشته، ۲۶ میلیون و ۳۰ هزار و ۵۳ تن محصول به ارزش ۶ میلیارد و ۹۰۱ میلیون و ۴۰۲ هزار دلار بود. از این میزان، ۶ میلیون و ۴۱۹ هزار و ۷۸۷ تن (به ارزش سه میلیارد و ۳۷۳ میلیون و ۸۲۰ هزار دلار) محصولات زنجیره فولاد، ۱۷۵ هزار و ۲۴۷ تن (به ارزش ۸۵۴ میلیون و ۸۷ هزار دلار) مس و محصولات پایین دستی، ۲۲۱ هزار و ۹۳۶ تن (به ارزش۵۰۳ میلیون و ۲۰۷ هزار دلار) زنجیره آلومینیوم و محصولات و ۲۳۸ هزار و ۹۹۲ تن (به ارزش ۳۲۷ میلیون و ۵۰۴ هزار دلار) محصولات زنجیره روی صادر شد. همچنین، بخش دیگری از صادرات انجام شده در مدت یاد شده شامل هشت میلیون و ۱۸۶ هزار و ۵۷۳ تن (به ارزش ۲۱۹ میلیون و ۵۴۹ هزار دلار) محصولات زنجیره سیمان، سه‌هزار و ۵۷۳ تن (به ارزش ۹۶ میلیون و ۸۱ هزار تن) زنجیره مولیبدن، ۴۲ هزار و ۳۲۲ تن (به ارزش ۸۳ میلیون و ۲۴ هزار دلار) انواع فرو، ۴۳ هزار و ۷۰ تن (به ارزش ۵۰ میلیون و ۹۲۵ هزار دلار) زنجیره سرب، ۱۱۷ هزار و ۸۷ تن (به ارزش ۲۰ میلیون و ۴۳۴ هزار دلار) محصولات زنجیره کروم، ۹۵ تن (به ارزش ۱۴۸ هزار و ۲۴۹ دلار) آنتیموان، ۱۱۸ تن (به ارزش ۶۱ هزار دلار) زنجیره تیتان، ۲۷ تن (به ارزش ۱۶ هزار دلار) نیکل و ۲۱۳ تن (به ارزش ۱۴ هزار دلار) میکا و غیره بود.
شاخص قیمت بخش معدن در بهار 1402
در فصل بهار 1402 درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش معدن نسبت به فصل قبل 13 درصد افزایش یافته است. در واقع میانگین قیمت دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات معدنی به ازای تولید هر ماده معدنی در داخل در فصل بهار 1402 نسبت به فصل قبل از آن 13 درصد افزایش یافته است. در این فصل بیشترین تورم فصلی با 20.6 درصد مربوط به گروه «سایر معادن» و کمترین تورم فصلی با 11.9 درصد مربوط به گروه کانههای فلزی بوده است.
آمار تورم نقطه به نقطه نشان می‌دهد که در فصل بهار 1402 درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش معدن نسبت به فصل مشابه سال قبل 40.7 درصد می‌باشد که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل 7 واحد درصد افزایش داشته است. به عبارتی میانگین قیمت دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات معدنی به ازای تولید هر ماده معدنی در داخل کشور در فصل بهار 1402 نسبت به فصل مشابه سال قبل 40.7 درصد افزایش داشته است. در این فصل بیشترین تورم نقطه به نقطه با 58 درصد مربوط به گروه سایر معادن و کمترین تورم نقطه به نقطه با 26.1 درصد مربوط به گروه زغال سنگ بوده است. اما آمار تورم سالانه فصل بهار 1402 نشان می‌دهد که درصد تغییرات قیمت تولیدکننده بخش معدن در چهار فصل منتهی به این فصل نسبت به دوره مشابه سال گذشته 25 درصد می‌باشد. به عبارتی میانگین قیمت دریاتفتی توسط تولیدکنندگان محصولات معدنی به ازای تولید کالاهای خود در داخل کشور در چهار فصل منتهی به بهار 1402 نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد 25 درصدی داشته است. در این فصل بیشترین تورم سالانه مربوط به گروه سایر معادن و کمترین تورم سالانه مربوط به گروه کانههای فلزی بوده است. نکته اینجاست که ایران یکی از کشورهای معدن‌خیز دنیا به شمار می‌رود اما نتوانسته از این پتانسیل خود در سطح بین‌المللی بهره‌برداری کند. بسیاری از کارشناسان بر این عقیده هستند که ایران با سیاست‌‌گذاری درست می‌تواند سهم بخش معدن در تولید ناخالص داخلی را افزایش دهد که البته این امر نیاز به سرمایه‌گذاری دارد این در حالیست که برخی کشورهای همسایه با اینکه پتانسیل کمتری در بخش معدن نسبت به ایران دارند اما توانسته‌اند مایه‌گذاری کلانی در این بخش داشته باشند.
