سیدرضا صدرالحسینی
کارشناس مسائل منطقه
بررسی جایگاه مصر در پرونده فلسطین اهمیتی ویژه دارد؛ چراکه این کشور با پذیرش پیمان کمپ دیوید اولین کشوری بود که به آرمان‌های فلسطین پشت‌پا زد و به نوعی رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناخت و حالا سوال این است که در طول دو دهه گذشته چه اقدام مثبتی برای فلسطین ..انجام داده که حالا بتوانیم طرح این کشور برای غزه را مثبت بدانیم. در این میان باید متوجه بود که قاهره در طول سال‌های گذشته که گذرگاه رفح را در اختیار داشته، نه تنها هیچ کمکی به مردم فلسطین از این مجرا نکرده، بلکه به رژیم صهیونیستی کمک کرده تا به مردم غزه فشار بیش از حد وارد کند. این مولفه‌ها باعث شده که جریان‌های موثر فلسطینی مانند حماس و جهاد اسلامی هم طرح اخیر مصر برای آتش‌بس در غزه را نادیده بگیرند؛ هر چند گزارش‌ها درباره رد طرح مصر توسط این گروه‌ها تکذیب شده است. نکته دیگر این است که طرح مصر در حقیقت پروژه‌ای است که اسرائیل از شرایط کنونی نجات پیدا کند. در واقع رژیم صهیونیستی زیر سایه پیشنهاد مصر برای تبادل اسرا و برقراری آتش‌بس به دنبال آن است که طی ۱۴ روز پیشنهادی، فضایی را به نفع تل‌آویو رقم بزند اما در این طرح که از سوی قاهره مطرح شده مشخص نیست که آیا پس از این ۱۴ روز مجدداً اسرائیل به بمباران خود ادامه خواهد داد یا اینکه آیا قرار است کوچ دادن اجباری مردم غزه ادامه داشته باشد یا خیر. لذا به نظرم این طرح به نوعی خالی کردن دست مقاومت فلسطین هم به حساب می‌آید و باید این موارد از ابهامات طرح مصر دانست. حتی مرحله سوم طرح مصر هم قابل قبول نیست؛ به گونه‌ای که در آن مرحله هم آتش‌بس دائمی با نظارت نهادهای بین‌المللی مدنظر نیست و فقط بحث آتش‌بس موقت مورد نظر بوده است.
وضعیت به گونه‌ای در غزه پیش رفته که امروز تحولات میدانی اوضاع و احوال را مشخص می‌کنند و اساساً سیاسیونی مانند محمود عباس نمی‌توانند این وضعیت را تغییر دهند یا در مورد آن تصمیم‌گیری کنند. منظور مصر از استقرار یک دولت تکنوکرات همان کسانی هستند که بتوانند منافع اسرائیل را در نظر بگیرند. اینکه دیده می‌شود سازمان آزادیبخش فلسطین با طرح مصر مخالفت کرده به این دلیل است که این مجموعه به دلیل سازش با اسرائیل هیچ خروحی مثبتی برای مردم فلسطین نداشته است و در این میان حالا چگونه باید مردم غزه دولتی را که به هیچ وجه آنرا قبول ندارند را بالای سر خود بپذیرند. در هفته‌های اول هم که به نوعی منازعه تشدید شده بود، تشکیلات خودگردان فلسطین اعلام کرده بود که پس از آرام شدن اوضاع در غزه، سپس مدیریت این مکان را بر اساس شروط مشخصی به عهده خواهیم گرفت که فلسطینی‌های در مورد آن اعتراض کردند و گفتند در این چند سال که این تشکیلات مستقر بود، نتوانست اوضاع را کنترل کرده و آن را سر و سامان دهد. مردم غزه این جریان را فاقد مشروعیت می‌دانند و از سوی دیگر هم آنها به دنبال این موضوع هستند که شاید بتوانند در آینده از اسرائیل و آمریکا یک سری از امتیازات را کسب کنند. به هر ترتیب باید متوجه بود که هیچ طرح مصری، اسرائیلی و حتی غربی نمی‌تواند وضعیت مدیریت غزه و همچنین اوضاع و احوال فعلی در این منطقه را به نفع جریانی غیر از مردم فلسطین تغییر دهد و به همین دلیل مردم فلسطین خودشان باید در این خصوص تصمیم‌گیری کنند.
