مرتضی مکی
کارشناس مسائل اروپا
مجارستان به عنوان یکی از مهم‌ترین کشورهای شرق اروپا پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، گام‌های بلندی را در جهت توسعه و رشد اقتصادی برداشت و در کنار لهستان و جمهوری چک سومین کشوری بود که در سال ۱۹۹۹ میلادی به ناتو پیوست. در این میان ویکتور اوربان به عنوان نخست‌وزیر مجارستان و برخاسته از حزب «فیدز» که یک رویکرد پوپولیستی دارد، به هر ترتیب سعی کرده که برخلاف کشورهای اتحادیه اروپا و خصوصاً دولت‌های شرق این قاره، سیاست‌های مستقل و فعال‌تری را در دستور کار خود قرار دهد. در این میان مساله عضویت سوئد در ناتو هم در همین راستا قابلیت تحلیل دارد و به نوعی باید آن را در چهارچوب درخواست‌های مختلف مورد نظر قرار داد.
ترکیه هم در خصوص عضویت سوئد در ناتو خواسته‌هایی را مطرح کرده بود که بخشی از آنها مربوط به استرداد برخی از سران پ.ک.ک و برخی دیگر از درخواست‌ها به مسائل تامین تسلیحات از سوی ایالات متحده مربوط بود. با نگاهی به درخواست‌های ویکتور اوربان به این جمع‌بندی می‌رسیم که ماهیت این خواسته‌ها تا حد زیادی با ترکیه متفاوت است و اساساً به مسائل نظامی معطوف است. باید توجه شود که دو کشور مجارستان و ترکیه به دنبال استفاده از شرایط کنونی نظام بین‌الملل و کسب حداکثر امتیازات سیاسی و اقتصادی در بزنگاه‌های مختلف هستند اما آنها در این راستا هزینه و فایده‌های خاص خود را مطرح می‌کنند؛ یعنی تا روز آخر به این سمت می‌روند که منافع خود را کسب کرده و در قبال آن برخی از درخواست‌های طرف مقابل خود را اجابت کنند.
به عنوان مثال ترکیه تا لحظه آخر و به خصوص در چند ماه اخیر با روسیه وارد مناسبات خاص خود شد و از آنها به نفع خود استفاده کرد و در مقابل روسیه هم چاره‌ای جز همکاری با ترکیه نداشته و ندارد. مجارستان هم به همین گونه سیاست‌های خود را پیش می‌برد و سعی می‌کند که پنجره همکاری با مسکو را باز نگه دارد. این در حالیست که باید توجه داشت که برای سوئد عضویت در ناتو بسیار اهمیت دارد و از حیث سیاسی و اقتصادی آورده‌های متفاوتی برای استکهلم به وجود خواهد آمد. بر همین اساس باید بگویم که مجارستان و اوربان سعی می‌کنند در این بزنگاه‌های استراتژیک منافع خود را تامین کنند.
مجارستان در آخرین دقایق و پس از مخالفت بر سر تصویب کمک‌های اتحادیه اروپا به اوکراین در نهایت با اخذ امتیاز از سوئد و سایر دولت‌های اروپایی نخست عضویت استکهلم در ناتو را تایید می‌کند و در مرحله دوم بسته حمایتی برای اوکراین را مورد تایید خود قرار می‌دهد که هر دو را باید در قبال یک امتیازگیری مشخص از اروپا بدانیم. به همین جهت نمی‌توان گفت که تایید عضویت سوئد در ناتو توسط مجارستان این کشور را به صورت علنی مقابل روسیه قرار می‌دهد؛ بلکه عملاً یک توازن در این میان مطرح است که دولت‌ها به دنبال برقراری آن در شرایط کنونی هستند.
