حسین خدنگ
روزنامه نگار
حاشيه‌هاي پيش آمده براي برنامه "برنده باش" که باعث شد اين برنامه از کنداکتور پخش رسانه ملي حذف شود را بسياري از بينندگان صدا و سيما به اتفاقي مثبت تعبير مي‌کنند که مي‌تواند دوباره قطار برنامه سازي در تلويزيون را به ريل اصلي خود بازگرداند. متاسفانه در چند سال اخير بخش فراواني از بينندگان تلويزيون که... به خاطر آموزه‌هاي فرهنگي خود حاضر به استفاده از برنامه‌هاي ماهواره‌اي نيستند و شبکه‌هاي داخلي را براي تماشا بر مي‌گزينند از حجم فراوان برنامه‌هاي مشارکتي و اسپانسر محور به تنگ آمده بودند.
اين روند که به اذعان برخي ناشي از کمبود اعتبار و منابع صدا و سيما بود سبب شد تا در بسياري از موارد برنامه‌هاي تلويزيوني هم جذابيت و هم کارکرد ذاتي فرهنگ محور خود را از دست بدهند و به محملي براي فعاليت‌هاي اقتصادي رسانه ملي و کسب درآمد تبديل شوند.
اين در حالي است که صدا و سيما از روز نخست قرار بود با استفاده از ابزارهاي فرهنگي و توان رسانه‌اي خود به توليد برنامه‌هايي هدفمند و کمال گرا بپردازد و خصوصيت آن براي بينندگاني که در جنگ رسانه‌اي پر زرق و برق غرب هنوز اين جبهه و اين رسانه را انتخاب مي‌کردند تنها در همين رويکرد سالم و مبتني بر فرهنگ ايراني و اسلامي‌بود.
روندي که در سال‌هاي اخير متاسفانه تغيير کرد و تلاش شد تا در برخي از مواقع با کپي کردن برنامه‌هاي بي محتواي غربي و يا حتي در مواردي با جا به جا کردن خط قرمزها به هر قيمت بيننده را پاي تلويزيون بنشانند و از اين آمار براي قانع کردن اسپانسرها و کسب درآمد استفاده کنند.
البته در نيت خوب و صادقانه بسياري از مسئولان اين رسانه شکي نيست اما شايد راه اندازي شبکه‌هاي متعدد و افزايش هزينه‌هاي چشمگير برنامه سازي براي پر کردن اين آنتن‌ها يکي از مهمترين عوامل ايجاد فشارهاي اقتصادي به صدا و سيما بود که مجبور به افتادن در چنين شرايطي شد.
اين رويکرد افراطي اما تا آنجا پيش رفت که بينندگان را در روياي کسب جايزه و ميليونر شدن در موج بخت آزمايي و درياي مسابقات ستاره و مربعي غرق کرد و سبب شد در سالي که به نام رونق توليد از سوي مقام معظم رهبري مزين شده است به صورتي روشن به جاي نهادينه کردن فرهنگ کار و تلاش، فرهنگ رويابافي و قرعه کشي و لاتاري از آنتن رسانه ملي ترويج شود و تذکر رهبر معظم انقلاب و موضع گيري صريح مراجع تقليد را در پي داشته باشد.
بايد بدانيم اتفاقي که براي برنامه برنده باش افتاد و اين برنامه را از يک برنامه فرهنگي با نيت افزايش اطلاعات عمومي‌به ورطه يک برنامه بخت آزمايي سوق داد در کمين ديگر برنامه‌هاي صدا وسيما هم هست و تاکيد بر ساخت برنامه‌هاي آنتن پر کن که تنها وجه درآمدي دارند تيغي دولبه است که هم ظرفيت فرهنگي رسانه ملي براي بهبود شرايط فرهنگي و علمي‌و آموزشي جامعه را از بين مي‌برد و هم در تضاد با فرهنگ کار و تلاش و رسالت "رونق توليد" در جنگ اقتصادي است.
بدون شک صدا و سيما با درس گرفتن از اين اتفاق و تغيير در رويکرد خود در توليد محتوا مي‌تواند از اين بزنگاه به عنوان سکويي براي ارتقا سطح برنامه‌هاي توليدي خود و نقش آفريني موثر در نهادينه کردن فرهنگ کار و تلاش استفاده کند و نشان دهد فرهنگ را هيچگاه فداي اقتصاد و درآمد نخواهد کرد.
