ریل ملی درحسرت توسعه و حمایت

روزنامه تجارت-احمدرضا صباغي، در واقع از زمان رضاخان که صنعت ریلی در کشور وبا حضور آلمانی ها کارخود را آغاز کرد شاید بتوان به جرات گفت که زیرساختهای اصلی واساسی این صنعت که امروز مورد استفاده قرار می گیرد مربوط به همان زمان است.
در واقع اتخاذ تحریم های سنگین برصنایع ریلی کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی سبب شد تا در انتقال تکنولوژی روز دنیا این صنایع با مشکلات متعددی روبروشود هرچند پس از حصول توافق هسته ای وزیر راه وشهرسازی صحبت هایی مبنی برحضور فرانسویی ها در صنایع ریلی کشور کرده بود اما اجرایی شدن این موضوع نیازمند لغو تحریم هاست.
اما مسئولان وزرات راه وشهرسازی ودرراس آنها مدیران عالی رتبه راه آهن جمهوری اسلامی ایران طی هفته های گذشته بارها ازآغاز تولید ریل ملی خبرداده اند به طوری که محسن پورسیدآقایی مدیرعامل راه آهن کشور امضا شدن تفاهم نامه با ذوب آهن اصفهان را گام نخست برای آغاز تولید ریل ملی عنوان کرده بود واز خرید کارخانه آلمانی به منظور بسته بندی ودمونتاژ تجهیزات تولید ریل از سوی ذوب آهن اصفهان خبرداده بود.
درهمین حال یکی ازمهم ترین موضوعاتی که برای ملی شدن تولید ریل قطار مهم به نظر می رسد ورود بخش خصوصی به این حوزه است که می تواند اثرات مختلفی بربخش های مختلف صنایع ریلی داشته باشد.
درواقع بسیاری از کارشناسان بر این باورند که تولید ریل در داخل کشور به دلیل اینکه از یک طرف نسبت به واردات آن بسیار گران ترتمام می شود واز طرف دیگر هم تنها مشتری ریل در داخل کشور دولت است و ممکن است در طول یکسال مصرف چندانی نداشته باشد به صرفه نیست.از سویی موافقان، خواستارافزایش کیفیت وکاهش قیمت تولید ریل ملی از سوی بخش خصوصی هستند وحتی واردشدن کشورمان به بازارهای بین المللی در این زمینه را امری اجتناب ناپذیرمی دانندواز کشورهای همسایه ایران وآسیای میانه به عنوان بازارهای جدیدی برای صادرات این محصول ملی به آنها یاد می کنند.
درحقیقت ساخت ریل با توجه به آلیاژی که باید در آن استفاده شود بیش ازآنکه به سرمایه گذاری کلان وگسترده نیاز داشته باشد به کسب دانش تولید آلیاژی خاص از فولاد به منظور تولید ریل مرغوب نیازمند است که برای تحقق این امرباید تلاش ویژه ای از سوی مسئولان ریلی وراه آهنی کشور شود.
اما هم اکنون ودر حالی که تولید ریل ملی هنوز در مرحله نخست خود قرار داد کشور ما ریل موردنیاز خود را ازکشورهای اروپایی، ترکیه،هند وچین تامین می کند که در سالهای اخیر وبه دلیل تحریم های شدید گرایش کشورمان به کشورهای آسیایی بیشتر از کشورهای اروپایی شده است.از طرفی شاید تولید ریل ملی در آغاز به لحاظ اقتصادی برای بخش خصوصی به صرفه نباشد اما با توجه به اینکه 11 استان کشور از وجود ریل وراه آهن محروم هستند تولید ریل در داخل کشور می تواند در توسعه صنایع ریلی در این مناطق نقش بسزایی داشته باشد.
البته نباید ازموضوع کیفیت دربحث تولید ریل ملی غافل شد به طوری که اگر قرار باشد ریل قطار در داخل کشور تولید شود ولی کیفیت لازم را نداشته باشد آن وقت سرمایه گذاری‌های انجام شده در زیرساخت های حمل ونقل ریلی کشور به طور کامل زیرسوال خواهدرفت ونمی‌توان به آینده صادرات ریل ملی به کشورهای دیگرهم خوشبین بود. ازطرفی نکته دیگر درموضوع تولید ریل ملی تضمین سرمایه گذاری بخش خصوصی در این زمینه از سوی دولت است که با توجه به اینکه تنها مشتری خرید ریل در داخل کشور دولت است به نظر می رسد که وقوع این اتفاق امری ضروری است.رقابتی شدن درصنایع ریلی وبه خصوص تولید ریل ملی موضوع مهم دیگری است که دولت باید به آن توجه ویژه ای داشته باشد واین امر نیازمند نظارت دقیق برتولید ریل ملی در داخل کشور است تا همین امر موجب افزایش کیفیت سایر محصولات ریلی که قرار است در آینده ای نزدیک  به تولید داخلی برسند شود.
بنابراین موضوع تولید ریل ملی می تواند در نگاه اول بسیاری از مشکلات پیش روی صنایع ریلی را حل کند اما نباید از بحث کیفیت و صرفه اقتصادی تولید ریل ملی برای بخش خصوصی به راحتی گذشت به طوری که دولت می تواند با حمایت بی چون وچرای خود از بخش خصوصی موجب توسعه وپیشرفت روزبه روز صنایع ریلی در داخل کشور شود.