مهراد عباد
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی
بیش از 80 درصد اقتصاد ایران دولتی است، تصمیمات دولت تاثیر زیادی در اقتصاد و تجارت بینالمللی میگذارد به عنوان مثال تحریمها به واسطه یک تصمیم سیاسی اتخاذ و اقتصاد نیز دنباله رو آن شد و 10 سال اخیر بخشی خصوصی و اقتصاد را درگیر خود کرد. تحریمها امکان مراودات با شرکتهای بزرگ را از ایران گرفت و این شرکتها به واسطه ترس و نگرانی که از جریمههای همکاری با ایران داشتند از تجارت با ما امتناع کردند از اینرو ما به ناچار کارها را به واسطهها سپردیم و مجبور شدیم که با شرکتهای کوچکتر کارها را پیش ببریم؛ این موضوع باعث شد کالاهایی که کیفیت پایینتری داشتند را خریداری و هزینه واردات و صادرات در کشور افزایش پیدا کند. مراودات مالی هزینهها را برای بخش خصوصی افزایش داد در انتقال پول و بازگشت ارز حاصل از صادرات، از آنجایی که از کانال صرافیهای کشورها همسایه انجام میشد. به عبارت دیگر نقل و انتقال حواله به صورت غیررسمی تاثیر منفی سیاست بر اقتصاد بود. در جذب سرمایهگذاری علم اقتصاد اهمیت پیدا میکند، سرمایهگذار خارجی برای ورود به یک اقتصاد نخست ریسکهای آنجا را بررسی و رتبه کشورها در جذب سرمایه گذاری خارجی و بازگشت سرمایه را بررسی میکند. ایران به واسطه تحریمها رتبه ضعیفی در جذب سرمایه خارجی پیدا کرد و ما نیز تلاشی برای ارتقا رتبه خود انجام ندادیم. در کشوری اقتصاد آن دولتی باشد سرمایهگذاران خارجی حساستر میشوند چراکه سرمایه گذاری کلان مساوی با طرف شدن با دولت از اینرو سرمایه خارجی جایی ورود میکنند که ریسکهای آن پایین باشد. در ماههای اخیر شاهد ورود سرمایهگذاران برخی از کشورها از ازبکستان و عمان بودیم، همکاری اقتصادی با کوچکترین کشور هم میتواند در رشد اقتصادی موثر باشد در سالهای اخیر تحریمها ما را به جزیره کوچکی تبدیل کرده بود که کمتر کشوری حاضر به همکاری با ما میشد حتی کشورهایی که آنها را دوست و همسایه خطاب میکردیم نیز به سختی حاضر به مراوده تجاری با ما بودند اما یک تغییر ژئوپلتیکی در منطقه رخ داد که در نهایت به نفع ایران تمام شد و عربستان مذاکرات خود را با ایران آغاز کرد چراکه آنها میخواهند به قطب اقتصادی منطقه تبدیل شوند از اینرو منطقه باید آرام باشد و ما باید از این فرصت استفاده کنیم. تنشزداییها باعث شد که کشورهای همسایه ترجیح بدهند که تعاملات خود را با ما گسترده کنند.