هومن عمیدی
کارشناس بازار سرمایه
پیش بینی وضعیت بازار بورس در چندین ماه آینده سوال این روزهای بسیاری ازسهامداران بازارسرمایه است برای پاسخ به این سوال ذکر چند نکته ضروری است. در حال حاضر درگیر بررسی بودجه سال 1400 در مجلس هستیم، به نظر می آید مفروضات بودجه می تواند تاثیرات زیادی را بر بازار سرمایه بگذارد. به همین دلیل دراین ماه بسیاری از شرکت های حقوقی و افراد حقیقی فعال در بازار سرمایه حالت دفاعی خاص خودشان را می گیرند و منتظر می مانند تا از مفروضات بودجه رونمایی شود تا ببینند کدام یک از صنایع وشرکت ها از این مفروضات بودجه چه میزان تاثیرمی گیرند. به طور مثال اینکه برای نرخ خوراک پتروشیمی ها چه برنامه ای گنجانده شده باشد یا در مورد صنعت پتروشیمی و یا در خصوص حامل های انرژی چه تصمیماتی گرفته می شود بسیار مهم است چراکه همه این تصمیمات می تواند روی سود دهی شرکت ها اثر بگذارد از همین رو باید از مفاد بندهای بودجه رونمایی شود تا بتوان در مورد آینده صنایع صحبت کرد.
اما در حالت مستقل ازبحث بودجه به نظر می آید باتوجه به رشد 15تا20درصدی بازار سرمایه که به صورت شارپی انجام شد مقداری فاصله بین بورس با بازارهایی که افت نکرده بودند کم شده باشد و اگر آن بازارها هم که دچار رکود شده اند افت پیدا کنند تقریبا می توان گفت بازدهی بازار سرمایه با بازارهای دیگر برابر خواهد شد.
اما در اینجا فضای رکودی اتفاق می افتد تا ببینیم شرکت هایی که می توانند در این فضا خوب باشند کدام شرکت ها هستند. در صورتیکه برنامه سازمان بورس بر اساس برنامه ریزی خاصی تبیین شده باشد و برای این مقطع بازار برنامه داشته باشد حتی می توان در این شرایط جذب نقدینگی از بازارهای دیگر انجام داد.
اما باید به این نکته توجه داشت که یکی از مشکلات اصلی سهامداران و سرمایه گذاران بازار سرمایه عدم حمایت مناسب از سهم شرکت ها و قوانین اشتباهی است که پاگیر همه بازار سرمایه شده است. مسئله بعدی این است که متاسفانه الزامات قانونی برای بازارگردانی ها سفت و سخت نیست و بازارگردانی ها یا عملا انجام نمی شوند و یا با حجم ضعیفی انجام می شوند. نکته بعدی بحث افزایش سرمایه ها است که آنها هم در ترافیک رسیدگی و مشکلات است که انتظار می رود که سازمان بورس و نهادهای مربوطه چابک تر نسبت به رفع این موانع عمل کنند تا اعتمادها دچار مشکل نشوند.
اما از این موضوع که بگذریم چه عواملی باعث ریزش بورس در ماه های گذشته شد؟ یکی از مباحث اصلی نا مشخص بودن سیاست ها دربخش فروش پرتفوی سهام عدالت بود . متغیر بودن نظر مسئولین در مورد قوانین بازار سرمایه عامل دیگر ریزش در این بازار بود به طوریکه در یک روز خرید و فروش ممنوع و در روز دیگر خرید و فروش آزاد شد و این یعنی تکلیف قوانین مشخص نیست. مسئله بعدی شیطنت های شرکت های حقوقی فعال بود که با تخریب و عرضه های آبشاری باعث گمراهی می شدند و به بازار جهت منفی می دادند که با هشیاری سازمان بورس و تغییر قوانین این قسمت تا حدود زیادی دچار بهبود شده است اما در مقطعی بسیار آزار دهنده بود به طوریکه شاخص از 2میلیون پنچاه هزار واحد تا مرزهای 1میلیون و پنجاه هزار واحد افت کرد و این اتفاق در حالتی رخداد که در بازارهای دیگر افتی را شاهد نبودیم .
همچنین یکی دیگر از دلایل ریزش شاخص بورس در ماه های گذشته خروج نقدینگی ها از بورس به بازارهایی که سیر صعودی داشتند بود. به نظر می رسد تا زمانیکه بازارها الاکلنگی باشند و جریان نقدینگی بین بازارها شیفت می شود شاهد تلاطم و نوسان باشیم از سوی دیگر اگر سیاست های درستی اتخاذ نشود ممکن است تعادل ایجاد شده در بازار دوباره بهم بریزد بنابراین باید از وضعیت موجود حفاظت کرد.
