مرتضی افقه
کارشناس اقتصادی
با وجود آنکه دولت سیزدهم مستقر شده اما هنوز تورم روند رو به رشدی دارد زیرا نگرش دولت سیزدهم توسعه‌ای نیست و نمی‌تواند در مباحثی مانند کنترل نرخ تورم موفق عمل کند.زمانی که این موضوع شفاف نباشد، سایر اقدامات حداقل در کوتاه‌مدت نتیجه نمی‌دهد یا نتیجه بسیار محدود و ضعیفی خواهد داشت.هر چند برخی از اقدامات داخلی می‌تواند به بهبود شرایط کمک کند اما تیم اقتصادی دولت سیزدهم هنوز وارد این مقوله‌ها نشده است. البته یکسری اقدامات در بخش‌های داخلی در نظر گرفته شده که اصلا کمکی به تولید و مهار تورم نمی‌کند مانند تاکید بر جبران کسری بودجه از طریق افزایش مالیات.
هر چند کسری بودجه عامل بخشی از افزایش نرخ تورم است اما در حال حاضر بزرگ‌ترین مشکل اقتصاد نبود تولید مناسب و توزیع نامناسب است. فعلا تیم اقتصادی بر روی کسری بودجه تمرکز کرده و اگرچه همین کسری بودجه منشا بخش قابل توجهی از تورم است اما این شیوه پیش گرفته شده برای جبران کسری بودجه درست نیست.
در این شرایط دولت بر مالیات ستانی تمرکز کرده اما جبران کسری بودجه از طریق مالیات، خوش‌بینانه و ساده انگارانه است زیرا با امکانات موجود از تمام ظرفیت مالیاتی استفاده شده و درآمدهای بیشتر مالیاتی نیاز به امکانات و اطلاعات وسیع‌تر دارد.
اگر واقع بین باشیم، تاکنون جز خیال‌بافی درباره بهبود وضعیت اقتصادی بدون رفع تحریم‌ها، هیچ برنامه دیگری از سوی دولت‌مردان برای اقتصاد کشور ارائه نشده و به نظر می‌رسد برنامه‌ای هم ندارند. هدف این جریان از 8 سال گذشته رسیدن به قدرت بود و برای تحقق این هدف در تمام این مدت در شرایط سخت تحریم‌ها و اعمال شدیدترین تحریم‌ها، همواره عملکرد دولت وقت را تخریب کردند تا با دلسرد شدن مردم سبد آرا به نفع خودشان تغییر کند. از همان رفتار و عملکرد این جریان مشخص بود که نگرش توسعه‌ای ندارند و هدف رسیدن به قدرت است.
دولت سیزدهم برای رفع مشکلات اقتصادی از جمله تورم باید به سمت مذاکره و برطرف کردن مساله تحریم حرکت کند. هرچند دولت برای استفاده از ظرفیت‌های داخلی برنامه‌ای ارائه نداده، اما شاید این تعلل برای احیای برجام به این دلیل است که قدرت چانه‌زنی را در مذاکرات بالا ببرند.
باید بپذیریم که بدون روابط خارجی و تنها با تکیه بر اقدامات داخلی نمی‌توان نرخ تورم را مهار کرد یا آن را کاهش داد. الزاما هدف کاهش نرخ تورم نیست، کاهش نرخ تورم ابزاری برای افزایش رفاه و بهبود معیشت و افزایش قدرت خرید مردم است اما وقتی پول در جیب مردم نباشد و تقاضایی وجود نداشته باشد و از این طریق بگویند که نرخ تورم کاهش یافته، روند درستی نیست.
