اسرائیل؛ «رژیم آپارتاید» قرن بیست و یکم

محمد انیسی طهرانی

روزنامه نگار

عفو بین الملل با ارائه گزارش 280 صفحه ای در اول فوریه (12 بهمن)، رژیم اسرائیل را به «جنایت آپارتاید علیه فلسطینی ها» متهم کرد. متاسفانه خبر این گزارش، به دلیل محتوای آن، که خوشایند خبرگزاری های جریان اصلی جهانی نبود و همچنین، در سایه خبرهای دیداری و شنیداری در رابطه با بحران اوکراین و المپیک زمستانی پکن، به گونه ای لازم و شایسته در فضای رسانه ای و افکار عمومی بین المللی بازتاب نیافت. گروه حقوقی برجسته عفو بین الملل در این گزارش به جزئیات اعمال نظام مند ظلم و سلطه بر فلسطینیان توسط مقامات رژیم اسرائیل می پردازد. تحقیقات مستند این سازمان حقوق بشری، طیفی از کارهای ضد انسانی اسرائیل را از جمله تصرف گسترده زمین و اموال فلسطینی ها، کشتار غیر قانونی، انتقال اجباری، ایجاد محدودیت‌های شدید در تردد افراد، بازداشت اداری و سلب تابعیت فلسطینی ها را فهرست می کند و این موارد را بعنوان اجزای سیستمی توصیف می کند که طبق قوانین بین المللی به «جدازیستی» (آپارتاید)، منتهی می‌شود. به عبارت دیگر، سیاستی که براساس آن یک نژاد از نژاد دیگر جدا و از امتیازات بسیار ناچیز بهره می‌برد. در ادامه منحصرا به سه مورد از جنایات تبعیض آمیز علیه ملت فلسطین اشاره خواهد شد. الف: تصرف گسترده زمین و اموال فلسطینی ها؛ برای گردشگرانی که از کرانه باختری اشغالی و بیت المقدس بازدید می‌کنند، شهرک‌های اشغالگران اسرائیلی تنها مجموعه خانه های شهری یکسان ساخته شده به سبک آمریکایی، روی یک تپه که اطراف آن را چمن زارهای سبز احاطه کرده اند، برخلاف خانه های آهکی فلسطینی، به نظر می‌رسد. امروز بین 600 تا 750 هزار شهرک نشین اشغالگر در حدود 250 شهرک در کرانه باختری و بیت المقدس شرقی، برخلاف قوانین بین المللی زندگی می کنند. این شهرک ها تنها از طریق استثمار شدید اقتصادی از کرانه باختری و به ضرر بومیان فلسطینی توانسته اند رونق بگیرند. در سال 2019، حداقل 547 فلسطینی خانه های خود را در اثر تخریب از دست داده اند که از رقم سال 2018 بیشتر است. از سال 1967، مقامات رژیم اسرائیل بیش از 27000 خانه فلسطینی را در سرزمین های اشغالی تخریب کرده اند. اسرائیل تنها در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ در ایالات متحده، برنامه شهرک سازی تهاجمی را برای خانه سازی بیش از 12000 واحد مسکونی در سال 2020 آغاز کرد. این در حالی است که فلسطینی ها برای ساخت و ساز در 60 درصد کرانه باختری که تحت کنترل کامل رژیم صهیونیستی است، به مجوزهای نظامی نیاز دارند که اغلب صادر نمی شوند. ب: کشتار غیر قانونی؛ ساخت شهرک ها، علاوه بر اشغالگری و اجبار فلسطینیان به ترک سرزمین خود، سبب بروز خشونت ها را فراهم کرده است. تنها در سال 2018، 262 فلسطینی توسط نیروهای اسرائیلی شهید و نزدیک به 25000 نفر زخمی شدند. گونه های اصلی خشونت توسط شهرک نشینان اشغالی، شامل پرتاب سنگ به خانه ها و وسایل نقلیه فلسطینی ها، حمله فیزیکی، ریشه کن یا آسیب رساندن به درختان زیتون، تخریب اموال یا آتش زدن زمین های کشاورزی است. بیش از 2.5 میلیون اصله درخت توسط نیروهای رژیم اسرائیل از سال 1967 ریشه کن شده است. اکثریت قریب به اتفاق شکایات ثبت شده علیه خشونت شهرک نشینان، بدون هیچ گونه مجازاتی برای عاملان، مسکوت گذاشته می شود. نمونه دیگر، سازمان «دیده بان حقوق بشر»، ارتش رژیم اسرائیل را در جریان تهاجم 11 روزه به نوار غزه که از 10 می 2021 (20 اردیبهشت 1400) آغاز شد که در طی آن حداقل 253 فلسطینی از جمله 66 کودک جان خود را از دست داده و بیش از 1900 نفر زخمی شدند، به «جنایت جنگی» متهم کرد. در گزارش این سازمان بین المللی حقوق بشر، اصلی ترین حمله هوایی اسرائیل در 16 می (26 اردیبهشت)، شامل مجموعه ای از تهاجمات به خیابان الوحده غزه بود که در جریان آن سه ساختمان مسکونی را ویران کرد. دیده بان حقوق بشر در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که اسرائیل از بمب‌های هدایت شونده دقیق GBU-31 ساخت ایالات متحده استفاده کرده و به هیچ یک از ساکنان هشدار ترک محل قبل از حمله را اعلام نکرده بود، همچنین شواهدی از کاربری نظامی در این منطقه یافت نشده است. طبق قوانین بین المللی، حمله به اهداف غیر نظامی، غیر قانونی و در بسیاری از موارد، مصداق جنایت جنگی محسوب می شود. پ: ایجاد محدودیت های شدید در تردد افراد؛ رژیم صهیونیستی از روش های مختلفی برای جلوگیری از رفت و آمد فلسطینیان در کرانه باختری برای حمایت از شهرک نشینان اشغالگر استفاده می کند. بطوریکه آمد و شد فلسطینیان با 705 مانع دائمی از جمله ایست بازرسی، موانع جاده ای و ساخت دیوار جدایی، محدود شده است. دیوار به طور فیزیکی جوامع فلسطینی را از یکدیگر جدا کرده و ساعاتی را برای تردد کوتاه مدت تعریف کرده اند. فلسطینی ها در مناطق خاص باید از یک ایست بازرسی برای ورود و خروج به روستاهای خود عبور کنند. این موارد فقط بخشی اندک از مصادیق جنایت «تبعیض نژادی» علیه ملت فهیم و مظلوم فلسطین توسط رژیم اسرائیل است. اما در واکنش به این گزارش، آمریکا که از پشتیبانان اصلی این رژیم می باشد در راستای حمایت خود حتی رعایت ظواهر اصول دیپلماتیک را هم مخدوش کرد، بطوریکه سفیر ایالات متحده در اسرائیل «توماس نایدز»، گزارش مستند عفو بین الملل را با بکار بردن واژه نامناسب، «پوچ» (absurd) خواند. اما آنچه مهم به نظر می رسد، درخواست این سازمان بین المللی حقوق بشری از شورای امنیت سازمان ملل برای وضع تحریم های تسلیحاتی جامع علیه رژیم اسرائیل است. موردی که با توجه به عضویت دائم ایالات متحده در شورای امنیت با وتو رو به رو خواهد شد. با این وجود، گزارش عفو بین الملل، قدم بلند برای آشکار سازی چهره زشت اسرائیل بعنوان رژیم جنایت پیشه «آپارتاید قرن بیست و یکم» به افکار عمومی است که چگونه حاکمیت نظامی، کشتار و ... را به طور نظام مند علیه فلسطینیان اعمال می کند با این هدف که زندگی این ملت استوار و ثابت قدم را سخت تر کرده تا به این حد که آنها سرزمین نیاکانی خود را ترک کنند، هدفی که با روشنگری، رنگ تحقق به خود نخواهد دید.