عبدالغفور ایران نژاد
نماینده چابهار در مجلس
براساس اصول اقتصادی، مناطق آزاد ایجاد میشود تا دولت با استفاده از جاذبهها و مشوقهایی نظیر عوارض گمرکی صفر، بخشش مالیاتی و دهها امتیاز دیگر، هم زمینه حضور سرمایهگذاران و هم اشتغال افراد این مناطق را فراهم کند ...اما تنها جزیره کیش است که توانسته در امر جذب گردشگر موفق عمل کند و نمیتوان البته این منطقه را هم یک منطقه ویژه اقتصادی نام گذاشت.
جزیره کیش، بیشک، یک منطقه گردشگری موفق است که بهعنوان نمونه میتوان از آن تجربه کسب کرد. مناطق آزاد بدون شک دروازه واردات هستند، البته در مناطق محرومتر باید نام آن را دروازه قاچاق گذاشت.
مناطق آزاد، دیگر یک محل برای واردات کالا یا صادرات نیستند، بلکه زمینهای برای فساد و رانتخواری را نیز ایجاد کردهاند. براساس اهداف تعیین شده، مناطق آزاد میبایست سکوی پرشی برای صادرات کالاهای ایران میشدند، اما نهتنها نقشی در توسعه نداشتند بلکه عامل توقف آن هم شدند. روند توسعه یک روند علمی است که نیاز به تحقیق و بررسی بیشتر دارد. نمیتوان یک شبه تصمیم به راهاندازی یک منطقه ویژه اقتصادی گرفت.
در صورتی که آنچه امروز در مناطق آزاد روی داده و کم و بیش از آن باخبریم، چیزی جز دوری از موضوع اقتصاد مقاومتی به فرموده مقام معظم رهبری نبوده و خبری از حمایت تولید داخلی نیست.
مناطق آزاد بیشتر در مرزها و بندرهای کشور راهاندازی شده است؛ از اینرو میتواند مسیر مناسبی برای تبادل کالا باشد. با توجه به اینکه همواره مناطق آزاد، مناطق ویژهای برای رانتخواران بوده،سهمخواهی بیش از حد ویژهخواران، باعث بالا رفتن میزان قاچاق و جلوگیری از رشد و توسعه منطقه شده است.
این سؤال پیش میآید که مگر دستگاهای قانونی در این مناطق وجود ندارد.نکته اینجاست که گمرک ورودی مناطق آزاد جزو تشکیلات همان مناطق آزاد بهشمار میرود؛ یعنی سازمان گمرک ایران حضور ندارد.
نظارت و کنترل بر امور واردات کالاهای خارجی برعهده سازمانی است که از افزایش واردات منافع زیادی نصیبش میشود.در چنین شرایطی چگونه میتوان انتظار داشت که قاچاق انجام نشود و کالاها بهصورت عادی و قانونی رد و بدل شود.
همیشه ویژهخواران بهدنبال شرایطی هستند که بتوانند از هر فرصتی برای تحقق اهداف خود استفاده کنند. حال در نبود یک نهاد ناظر، به آسانی فعالیت کرده و از تبعیت هر مورد قانونی سرباز میزنند.
