مجلس و طرح های عوام گرایانه

محمد صادق الحسینی

کارشناس اقتصادی

طرح تامین کالاهای اساسی که از آن به عنوان طرح کالابرگ الکترونیکی نیز یاد می شود، با آرای بالایی درصحن علنی مجلس تصویب شد، اما از زمانی که این طرح پیشنهاد شد تا امروز که به تصویب رسیده و در انتظار نهایی شدن در شورای نگهبان است، با انتقادهای فراوانی رو به رو بوده اگر چه این طرح حامیانی هم دارد. اگرچه طرحهایی که در این شرایط دشوار اقتصادی، منجر به افزایش توان  معیشتی مردم شود، ایدههای درستی هستند، اما مهم این است که طرحها با چه هزینهای و به چه شکلی به اجرا برسد. یکی از جدی ترین مشکلات این طرح، دامن زدن به بحران نقدینگی است. تصویب طرحهایی بدون در نظر گرفتن منابع مورد نیاز و به این نحو که از کف جامعه این پول جمع و بعد پرداخت شود، به طور قطع نتیجهای جز هزینه تراشی ندارد که پیامد اجرای آن، تورم بالا و افزایش نقدینگی است. اگر طرحهایی مانند کالابرگ الکترونیک به اجرا برسد، در نهایت متضرران اجرای آن، افرادی هستند که دارایی ندارند و در دهکهای پایینتر جامعه قرار گرفتهاند. این گونه طرحها که منابع درستی برای آن پیش بینی نشده از جمله طرحهای عوامگرایانهای هستند که برخیها از مطرح کردن آن قصد کسب محبوبیت دارند تا اینکه واقعا کاری برای مردم انجام داده باشند. البته در ایجاد چنین شرایط دولت هم مقصر است چراکه دولت باید هزینهها را کاهش میداد و تامین مالی غیر تورمی در بودجه پیش بینی میکرد که بتواند از افزایش نرخ تورم جلوگیری کند. از سوی دیگر دولت در توزیع ارز ۴۲۰۰ تومانی هم اشتباهاتی داشت و ابتدای ارایه ارز ترجیحی مشخص بود که این سیاست تاثیری در کنترل تورم ندارد و نتوانست به اقتصاد مردم کمک کند. دولت میتوانست منابع ارز ۴۲۰۰ تومانی را به نحوی خرج کند که بیشترین اثر معیشتی آن برای دهکهای کم درآمد باشد. نکته ای که نباید نادیده گرفت این است که این طرح مجلس یازدهم اقدام اشتباهی است که به اشتباهات دولت اضافه میکند و در نهایت اگر دولت نتواند به اندازه کافی اوراق بفروشد، اجرای این طرح باعث میشود که اقتصاد ایران در پایان سال ۹۹ تورم بالایی را داشته باشد که افزایش تورم برای اقتصاد کشور بسیار خطرناک است.