روزنامه تجارت- اشكان خسروپور؛ دولتي شدن يا آزاد ماندن، دغدغه بزرگ صنف نانوايانايراناين است. فرقي هم ندارد، نان حجيم بپزند، سنتيكار باشند يا سر و كارشان با نان سنگك باشد. يكي مخالف است، ديگري موافق. هركس نظر خودش را دارد. دلايل خودش را ميآورد و از مشكلات صنف خودش مي گويد.يكي از كساني كه خيلي از آزاد شدن نرخ آرد شادمان است، رييس اتحاديه صنف نانواييهاي حجيم و نيمهحجيم تهران است. يعني صنفي كه اعضايش مشغول فروش نانهايي مثل باگت، نان تست و ... هستند. مقدار خوشحالي رييساين صنف آنجاست كه محمد جواد كرميدر گفتوگوي اخيرش با «تجارت» آزاد شدن آرد نانواييهاي حجيم و نيمهحجيم را بينظيرترين سال از نظر كيفيتاين نوع نان ناميده و گفته بود: بعضيها ميگويند، آزادشدن قيمت آرد ميتواند فضا را رقابتي كند. بااين حرف موافقم اما شيوهاي كه الاناين قانون اجرا ميشود، اشتباه است. او كه از آزادپز شدن نانواييهاي صنف خودش استقبال ميكند، ميگويد: در حال حاضر فقط چند درصد نانواييهاي سنتيپز آرد آزاد ميگيرند و بقيه آزادپز هستند. در چنين شرايطي چطور ميشود حرف از رقابتي شدن بازار زد؟ به گفته او، اگر دولت ميخواهد رقابتايجاد شود، بايد تمام نانواييهاي كشور، از سنتيپز، سنگكي و حجيم را آزادپز اعلام كند و بعد يارانه نان را به حساب مردم بريزد. تنها دراين صورت است كه ميشود گفت، رقابتايجاد شده و كيفيت نان بالاتر ميرود، نه الان كه رانت در بازار آردايجاد شده و نانواييها به هواي پيدا كردن آرد ارزانتر، از همديگر آرد قرض ميگيرند و بازار را خراب ميكنند.
بخش ديگري از نانواييهاي شادمان از آزادسازي قيمت نان، محمدرضا نظرنژاد است كه به «تجارت» ميگويد: قبول داريم آرد آزاد قيمت نان را كميبالا ميبرد امااين افزايش قيمت زياد نيست. يعني اگر هم افزايش قيمتي باشد، زياد نيست ودر عوض، كيفيت نان بالاتر رفته است. او البته زياد خوش ندارد، از عبارت افزايش قيمت نان استفاده كند و به جايش ميگويد، تثبيت قيمت نان دليلش هماين است كه، «قيمت نان تا قبل ازاين، حدود سه سال همينطور مانده بود. نانوا توسري ميخورد و درآمدش كم شده بود. كيفيت نان هم واقعا پايين آمده بود. الان كه نان را آزادسازي كرديم، 90 درصد مردم قبول دارند و راضي هستند. او البته از نتايج يك نظرسنجي رسميصحبت نميكند و تاكيد دارد: آماري كه ميدهيم را كسي نگرفته. خودمان ميبينيم و ميفهميم. بهرحال ما بعد ازاين همه سال، از نظر كاري براي خودمان آمار داريم و مسلط هستيم به كارمان. در سوي ديگراين جريان، اتحاديه توليدكنندگان نان صنعتي كشورايستاده، اتحاديهاي كه بر نانهاي پخت شده در كارخانهها نظارت ميكند. اتحاديهاي كه محسن لزوميان،رييسشان نه تنها از آزادپزيها خوشحال نيست كه اعمال آن در قبال صنف خودش را تخلفي آشكار ميداند و تاكيد ميكند: بیشتر تولیدکنندگان نان صنعتی بهخلاف ادعای دولت هیچگونه آرد یارانهای دریافت نمیکنند و انواع و اشکال این نانها با آرد آزاد پخته میشود. حذف آرد یارانهای واحدهای نان صنعتی و فانتزی تخلفی آشکار به حساب میآید که توسط مسئولان دولتی انکار میشود اما حدود شش ماه است که آرد مصرفی یارانهای بیشتر صنایع نان قطع شده است.
او در اثبات ادعايش ميگويد: بر اساس بند 5 و 6 آییننامه اجرایی ماده 110 برنامه پنجم توسعه، مصوب شورای اقتصاد، دولت مکلف است تمهیداتی که برای واحدهای نان سنتی ایجاد میکند برای واحدهای نان صنعتی نیز فراهم کند اما نه تنها آرد یارانهای این واحدها حذف شده است بلکه در پرداخت مالیات و بیمه نیز شرایط یکسانی وجود ندارد.
لزومیان گفت: بر اساس سیاستهای کلی نظام، باید سهم تولید نانهای صنعتی افزایش یابد اما سیاستهای جدید دولت منجر به محدودیت تولید نان به این شکل شده است.
رییس اتحادیه تولیدکنندگان نان صنعتی کشور هم مثل رييس اتحاديه صنف توليدكنندگان نان حجيم ونيمهحجيم كه پيشتر با «تجارت» گفتوگو كرده بود، استقبال بالاي مردم از نانهاي سنتي را چندان نميپسندد و ميگويد: تولیدکنندگان نان صنعتی از قدرت لازم برای رقابت با نانوایان سنتی برخوردار نیستند و برخی از آنها تعطیل شدهاند.