احسان سلطانی
کارشناس مسائل اقتصادی
اگرچه ارز 4200 تومانی حاشیه های بسیاری داشت اما چیزی از این ارز باقی نمانده است. افزایشِ دو سه برابری قیمت دارو و همچنین افزایشِ قیمت نهادههای دامی و به تبع آن قیمت مرغ و شیر و تخممرغ نشان از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی دارد. قیمت روغن و شکر و کالاهای اساسی چرا افزایش پیدا کرده است؟ شاید در مورد برخی از ..داروهای خاص همچنان این ارز تعلق بگیرد اما افزایش شدید قیمتها نشان از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی دارد.
در حال حاضر فقط اسمی از ارز ۴۲۰۰ تومانی باقی مانده تا در محاسبات رسمی از آن استفاده شود و دولت بتواند کارش را انجام دهد؛ عملا ما اثری از ارز نمیبینیم. همان بهتر این را هم حذف کنند که خیال همه راحت شود!
نرخ تورم سالانهی مواد غذایی طبق گفتهی مرکز آمار ۵۲ درصد و تورم نقطه به نقطهی خرداد ۶۳ درصد بود ؛ این یعنی نرخ تورم نقطه به نقطه به مراتب از نرخ تورم عمومی بالاتر است و نشان میدهد ارزی که پیشتر تخصیص داده شده بود بسیار تاثیرگذار بوده است.
اگر ارز ۴۲۰۰ تومانی همچنان تخصیص پیدا میکرد تورم مواد غذایی باید روی ۲۵ تا ۳۰ درصد میبود. تورم ۶۳درصدیای که آمار رسمی نشان میدهد، به وضوح میگوید که این ارز همین الان هم قطع شده است.
اینکه الان صحبت از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی میکنند، همه بازی است. اینها قبلا کار خود را انجام دادهاند؛ عدهای دارند در مورد چیزی که نیست صحبت میکنند. مثل همهی سالهایی که مسئولان دائم به مردم گفتهاند ما به شما فلان چیز را دادهایم و برای شما فلان کار را انجام دادهایم، اما در واقعیت مردم عادی بهرهای از آنچه آنها مدعیِ انجام آن بودهاند، نبردهاند.
وقتی اقدامی انجام میشود تلفاتی دارد و راندمان صد در صد نیست، اما وقتی چنین چیزی را کامل حذف میکنیم به ضرر اقشار ضعیف جامعه است و همین افزایش قیمت مواد غذایی نشان میدهد بار بیشتری با حذف ارز ۴۲۰۰ بر دوش اقشار ضعیف جامعه سوار شده است. وقتی ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف میشود و قیمت مواد غذایی بالا میرود همین نشان میدهد ادعای عدهای که میگفتند این ارز فایده ندارد و فقط به جیب عدهی معدودی میرود، درست نیست. حداقل تا حدودی قیمتها را نگه داشته بود. به طور کلی این توجیه که برای مقابله با رانت باید دست به حذف ارز ۴۲۰۰ زد به هیچ وجه درست نیست. در کنار برداشتنِ ارز ۴۲۰۰ تومانی، نرخ ارز حدود ۵۰درصد بالا رفته و به همین دلیل قیمت مواد غذایی، کالاهای اساسی، فلزات و مواد شیمیایی و شویندهها و… حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد بالا رفته است. این مصیبت بزرگی برای اقشار ضعیف جامعه است و فشاری مضاعف بر آنها وارد کرده است.