چهارمین تور رسانه ای دانش بنیان سازمان تات با حضور خبرنگاران و با بازدید از بخش های مختلف موسسه تحقیقات آب و خاک برگزار شد.
به گزارش تجارت آنلاین؛ رئیس موسسه خاک و آب کشور در نشست خبری که در پایان بازدید برگزار شد،گفت: حدود ۱۶۵ میلیون هکتار وسعت سرزمینی ماست با این حال خاک هایی که قابلیت کشاورزی دارند در حدود ۲۰ میلیون هکتار از اراضی کشور را شامل می شود که از این مقدار حدود ۱۸ و نیم میلیون هکتار زیر کشت محضولات کشاورزی قرار می گیرند.
دکتر هادی اسدی رحمانی افزود: آب های زیرزمینی نیز در حدود ۵۰۰ میلیارد مترمکعب تخمین زده شده که از این مقدار حدود ۱۳۰ تا ۱۳۵ میلیارد متر مکعب آن مصرف شده که حدود ۲۵ درصد از این منابع زیرزمینی در دهه های اخیر برداشت شده است.
وی با بیان اینکه در هر سال بیش از ۱۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی در کشور تغییر کاربری داده می شود، ادامه داد: یکی از جدی ترین تهدیدهایی که در دهه های اخیر موجودیت اراضی کشاورزی با آن مواجه شده تغییر کاربری اراضی است و بر اساس مطالعه ای که در موسسه تحقیقات خاک و آب انجام شده در طی ۴۵ سال (۱۳۴۵-۱۳۸۰) حدود ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی اطراف ۶ کلانشهر کشور تغییر کاربری داده شده است.
رئیس موسسه خاک و آب کشور با اشاره به اینکه این تغییر کاربری ها به بهانه های مختلفی همچون اجرای پروژه های آب، صنعت، معدن و مسکن انجام می شود که یک زنگ خطر مهم برای تولید کشور است،ادامه داد: امنیت غذایی و پایداری سرزمین در گرو خاک و آب بوه و در طول تاریخ نیز تمدن های بشری وابستگی کامل به خاک و آب داشته اند.
اسدی رحمانی با بیان اینکه منابع آب ایران به ۲ صورت سطحی و زیرزمینی است و میانگین بارندگی در ایران ۲۱۵ میلیمتر است که سالانه حدود ۳۵۴ میلیارد مترمکعب آب را تولید می کند،گفت: از این میزان آب تولیدی ۲۴۶ میلیارد مترمکعب به صورت تبخیر از دسترس خارج شده و ۱۰۸ میلیارد مترمکعب به صورت رواناب سطحی جاری می شود با این حال فقط ۸۱ میلیارد مترمکعب از این جریان سطحی آب در کشور قابل بهره برداری است که ۷۵ میلیارد مترمکعب آن در کشاورزی مصرف می شود.
وی با اشاره به اینکه تمام ذخایر آب زیرزمینی کشور ۵۰۰ میلیارد مترمکعب تخمین زده می شود که از این مقدار بر اساس برآوردهای انجام شده حدود ۱۳۵ میلیارد مترمکعب مصرف شده است،افزود: دست کم ۱۱ مورد از اهداف توسعه پایدار به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به خاک وابسته است.به همین منظور فاصله سال های ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴ را دهه خاک نامگذاری کرده اند.
اسدی رحمانی با بیان اینکه منابع آب و خاک کشور با تهدیدهای جدی روبرو است، افزود: تغییرات اقلیمی و کاهش بارش ها در کشور موجب ایجاد دوره های خشکسالی شده به نحوی که توسعه کشاورزی در کشور در دهه های اخیر و افزایش برداشت از منابع زیرزمینی سبب تراز منفی قابل توجه در این خصوص شده وعلاوه بر کاهش کمیت منابع آبی در کشور شوری منابع آب های زیرزمینی را نیز افزایش داده و کیفیت آن را تحت تاثیر قرار داده است.
رئیس موسسه خاک و آب کشور به چند دستاورد مهم این موسسه اشاره کرد و گفت: سامانه ملی تناسب اراضی، سامانه نیاز آبی گیاهان زراعی و باغی، تعیین نقشه ی شوری خاک های کشاورزی، داده های فاز اول خاک های کشاورزی، نقشه خرداقلیم کشاورزی، راه اندازی اولین دوره نظام نسخه نویسی و بررسی سلامت برخی از محصولات تولیدی در کشور و دستورالعمل تولید محصول سالم که این موارد در تدوین الگوی کشت کمک موثری داشته است.
وی در خصوص فقر مواد آلی در خاک نیز اظهار کرد: حدود ۷۰ درصد از خاک های کشور دچار کمبود فسفر، ۳۵ درصد دچار کمبود پتاسیم و ۵۰ درصد دارای کمبود آهن و روی می باشند که این امر به شدت باروری خاک، تولید محصولات کشاورزی و امنیت غذایی را به خطر می اندازد و برداشت عناصر غذایی خاک توسط کشت از یکسو و عدم تامین کودهای مورد نیاز کشور باعث تخلیه عناصر غذایی خاک می شود.
اسدس رحمانی خاطرنشان کرد: تغییرات اقلیمی و کاهش بارش ها در کشور باعث ایجاد خشکسالی و افزایش برداشت از منابع زیرزمینی شده و علاوه بر کاهش کمیت منابع آبی در کشور، شوری منابع آبهای زیرزمینی نیز افزایش یافته و کیفیت آن را تحت تاثیر قرار داده است که حدود ۷ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی دچار درجات مختلفی از شوری هستند
گفتنی است در این بازدید ، دکتر مشیری رییس بخش تحقیقات شیمی، حاصلخیزی و تغذیه گیاه موسسه تحقیقات خاک و آب ، دکتر شهبازی رییس بخش آزمایشگاه های موسسه تحقیقات خاک و آب کشور ،دکتر سعادت عضو هیات علمی بخش تحقیقات اصلاح خاک و مدیریت پایدار اراضی نیز توضیحاتی پیرامون عملکردها و دستاوردهای زیرمحموعه های خود بیان کردند.
