گروه اقتصاد کلان: اقتصاد ايران از رهگذر وابستگي به نفت وضعيت شکننده‌اي دارد و به همين دليل هر از گاهي موضوع قطع وابستگي کشورمان به اقتصاد تک محصولي توسط کارشناسان اقتصادي مطرح مي‌شود اما عزم جدي براي تحقق اين شعار به چشم نمي‌خورد. در شرايط حاضر به نظر مي‌رسد موضوع حذف معافيت‌هاي نفتي ايران از سوي آمريکا فرصت مغتنمي‌باشد تا با تکيه به منابع خدادادي بسياري که در کشور مان وجود دارد بودجه و اقتصادمان را به طور جد از وابستگي به نفت رهايي بخشيم. البته اين موضوع به هيچ عنوان به معناي عدم استفاده از اين ماده و مايع باارزش نيست بلکه منظور اين است که با فرآوري، براي آن ارزش افزوده ايجاد کرد و بهره وري بيشتري در اين زمينه حاصل نمود. بر اين اساس و براي تحقق قطع وابستگي به نفت بايستي به فکر منابع جايگزين بود.
- راهکارهاي جايگزين براي کاهش درآمدهاي نفتي
يک کارشناس اقتصادي در مورد راهکارهاي جايگزين براي کاهش درآمدهاي نفتي کشور گفت: به نظر مي‌رسد در برابر دشمني برخي کشورهاي مرتجع منطقه و آمريکا دو کار مهم در زمينه بودجه کشور بايد انجام داد و بنده راه سومي‌براي آن نمي‌دانم. به گزارش تجارت به نقل از ايلنا، مهدي پازوکي ادامه داد: راهکار نخست معطوف به بخش منابع درآمدي دولت است که از طريق نفت و ماليات تامين مي‌شود. درآمدهاي نفتي دولت به دليل تحريم‌ها کاهش يافته است و به نظر اين بهترين فرصت براي حرکت کشور به سمت اقتصاد منهاي نفت است که لازمه آن بهبود فضاي کسب‌وکار براي فعاليت‌هاي توليدي و کمک به بخش خصوصي جهت ارتقاي سرمايه‌گذاري کشور است و اين در نهايت موجب افزايش درآمدهاي مالياتي نيز مي‌شود.
اين کارشناس اقتصادي راهکار دوم در برابر کاهش درآمدهاي نفتي را صرفه‌جويي هزينه‌ها دانست و افزود: مجموعه حاکميت بايد صرفه‌جويي بودجه‌اي را در دستور کار قرار دهند و تا جايي که امکان دارد هزينه‌هاي غيرضروري خود را کاهش دهند. مثلا در بخش يارانه‌اي نزديک به ۷۸ ميليون نفر از جمعيت ۸۱ ميليوني کشور يارانه دريافت مي‌کنند که نبايد اينگونه باشد، دولت بايد يارانه را تنها ميان افراد عضو کميته امداد و بهزيستي توزيع و رقم آن را نيز افزايش دهد و اگر کسي استحقاق آن را دارد مي‌تواند عضو اين نهادها شود.
- اقتصاد منهاي نفت در دستور کار مجلس
قوه مقننه در راستاي قطع وابستگي بودجه کشور به نفت و ايجاد راهکارهاي جايگزين نقش محوري خواهد داشت. در اين ارتباط چندي قبل عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي‌گفت: ما از سال‌ها قبل اقتصاد منهاي نفت را در دستور کار خود قرار داديم و مکانيزم‌هاي جايگزين را در قوانين بودجه و قوانين توسعه ۵ ساله پيش‌بيني کرديم تا سال به سال ميزان اتکاي درآمدهاي کشور و بودجه‌هاي سنواتي به نفت کاهش يابد و ساير منابع درآمدي جايگزين شود.
هادي شوشتري در گفت‌وگو با ايسنا، درباره تصميم آمريکا مبني بر عدم تمديد معافيت‌هاي خريداران نفتي ايران، اظهار کرد:
شوشتري بيان کرد: وزير نفت در مجلس اعلام کرد که اين خواب آمريکا تعبير و اين آرزوي او محقق نخواهد شد زيرا ظرفيت‌هاي آلترناتيو و جايگزين مختلفي وجود دارد که به واسطه آن خواسته آمريکا محقق نمي‌شود.
نماينده قوچان در مجلس شوراي اسلامي‌گفت: ما از سال‌ها قبل اقتصاد منهاي نفت را در دستور کار خود قرار داديم و مکانيزم‌هاي جايگزين را در قوانين بودجه و قوانين توسعه ۵ ساله پيش‌بيني کرديم تا سال به سال ميزان اتکاي درآمدهاي کشور و بودجه‌هاي سنواتي به نفت کاهش يابد و ساير منابع درآمدي جايگزين شود.
- فنّاوري به جاي نفت
استفاده از فنّاوري و دانش روز مي‌تواند به عنوان جايگزين مطمئن و منبع قابل اتکايي در ايين خصوص باشد
يک کارشناس اقتصادي در اين مورد مي‌گويد: يکي از اساسي‌ترين اقدامات در زمينه مسائل اقتصادي و آينده کشور «قطع وابستگي» اقتصاد کشورمان به نفت خام است. اگر بتوانيم در کنار منابع کشور از فنّاوري و دانش روز استفاده کنيم، مي‌توانيم به‌درستي از اين پتانسيل‌ها در اقتصاد کشور بهره ببريم. به گزارش خبر آنلاين، علي‌اکبر محمودي مي‌افزايد: امروزه گسترش فنّاوري‌ها به ما اين فرصت را مي‌دهد تا راه‌کارهايي انديشيده و خام فروشي نفت و گاز را کاهش داده و براي افزايش ارزش‌افزوده، به فروش فرآورده‌هاي آن‌ها روي بياوريم. بايد بدانيم واژه‌ها ديگر در قالب مفاهيم اوليه تعريف نمي‌شوند. «عاشق ايران بودن» به شعار نيست بلکه برنامه‌ريزي براي کاهش و به حداقل رساندن ميزان آسيب ديدن کشور است.
