کاهش وابستگی آمریکا به نفت اوپک

تولید نفت آمریکا از اوایل دهه ١٩٧٠ روند نزولی خود را آغاز کرد و از حدود ١٠ میلیون بشکه در روز به ٥ میلیون بشکه در روز در سال ٢٠٠٨ کاهش پیدا کرد. در واقع آمریکا از بزرگترین تولیدکننده نفت در دهه ١٩٨٠ به بزرگترین واردکننده نفت جهان در دهه های اخیر تبدیل شده بود.تولید نفت آمریکاطی ٦ سال گذشته ٧٠ درصد افزایش پیدا کرده است. براساس روند موجود و وضعیت میادین در حال تولید، پیش بینی می شود تولید نفت آمریکا در سال ٢٠١٥  به بیش از ٩,٥ میلیون بشکه افزایش یابد.بدنبال این افزایش تولید، میزان وابستگی آمریکا به نفت وارداتی از ٦٠ درصد در سال ٢٠٠٥ به کمتر از ٤٠ درصد در سال ٢٠١٤ کاهش یافته است. متوسط حجم نفت و فرآورده های نفتی وارداتی آمریکا از کشورهای عضو اوپک در سال ٢٠٠٧ بیش از ٥,٩ میلیون بشکه در روز بوده است که از سال ٢٠٠٨ به بعد با روندی نزولی مواجه شده و در ٥ ماه نخست سال ٢٠١٤ به ٣.٤ میلیون بشکه کاهش یافته است.
افزایش تولید نفت خام آمریکا ناشی از توسعه و بهره برداری از منابع غیرمتعارف (شامل shale oil و tight oil) است. تولید منابع غیرمتعارف نفت خام آمریکا در سال ٢٠٠٥ حدود ٤٠٠ هزار بشکه در روز بوده که این میزان در ماههای ابتدایی سال ٢٠١٤ به حدود ٥/٣ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کرده است. در واقع، سهم منابع غیرمتعارف نفت آمریکا در تولید نفت این کشور از ٨ درصد در سال ٢٠٠٥ به بیش از ٤٠ درصد در سال ٢٠١٤ افزایش یافته است. تولید از منابع غیرمتعارف نفت همراه با افت شدید توان تولید است. برای این منظور نیاز است که سالانه تعداد زیادی چاه جدید حفاری شوند. بعنوان نمونه برای نگهداشت توان تولیديك میلیون بشکه در روز از منطقه داکوتای شمالی در آمریکا باید سالانه ٢٥٠٠ حلقه چاه جدید حفاری شود. برای نگهداشت این میزان توان تولید در کشور عراق نیاز به حفر٦٠ حلقه چاه است. تولید از چاههای منابع غیرمتعارف بطور متوسط در سال اول حدود ٦٥ درصد و در سال دوم حدود ٣٥ درصد کاهش پیدا خواهد کرد. در سال سوم نیز ١٥ درصد و در ادامه بطور متوسط سالانه ١٠ درصد از توان تولید چاه کاسته خواهد شد.
طبق برآوردهای انجام شده تعداد چاههای مورد نیاز برای حفاری در میدانهای غیرمتعارف نفت خام آمریکا از حدود ٦ هزارحلقه چاه در سال ٢٠٠٩ به ١٦ هزار حلقه در سال ٢٠١٤ افزایش می یابد. از سال ٢٠١٤ تا ٢٠٢٠ میزان چاههای مورد نیاز برای حفاری تقریبا یک روند ثابت را خواهند داشت.بدنبال افزایش تولید نفت آمریکا، وابستگی این کشور به نفت و فرآوردههای نفتی وارداتی از ٦٠ درصد در سال ٢٠٠٥ به ٤٠ درصد در سال ٢٠١٢ کاهش پیدا کرده است. پیش بینی می شود این وابستگی در سال ٢٠١٦ به ٢٥ درصد کاهش پیدا کند. البته با افت تولید میدانهای آمریکا دوباره این وابستگی در افق سال ٢٠٤٠ به ٣٢ درصد افزایش خواهد یافت.سیاست راهبردی آمریکا کسب استقلال انرژی است و بدنبال آنست که با افزایش تولید از منابع نفت و گاز و همچنین سایر انرژیهای تجدیدپذیر، وابستگی خود را به انرژی وارداتی از ١٦ درصد در سال ٢٠١٢ به ٣ درصد در سال ٢٠٣٥ و نهایتا ٤ درصد در سال ٢٠٤٠ کاهش دهد. بدین ترتیب امریکا به سوی استقلال انرژی کامل پیش می رود.

* علی خواجوی- کارشناس ارشد انرژی