آلبرت بغزيان
استاد اقتصاد دانشگاه تهران
اختلافات اقتصادي که بين چين، هند و آمريکا در ماههاي اخير به وجود آمده است و رييس جمهور ايالات متحده آمريکا تصميم گرفته تا مالياتها را براي فعاليت شرکتهاي وابسته به اين 2 کشور افزايش دهد باعث جدايي اقتصادي اين کشورها شده است.ترامپ همچنين تلاش کرد تا مشتريهايي که محصولات هند و چين را خريداري ميکردند را به سمت آمريکا جذب کند که تاکنون موفق به اين مهم نشده است.در چنين وضعيتي فرصت بسيار مناسبي است تا جمهوري اسلاميايران بتواند ازاين موقعيت استفاده کند و در اين وضعيت سياست خارجه ايران به جهانيان ثابت کنيم که نميتوان به آمريکا و سياستهاي آنها اعتماد داشت و بهنوعي حقانيت خودمان را ثابت کنيم اين در صورتي است که ما نبايد مانند تجربهاي که بعد از فروپاشي شوروي به وجود آمد و نتوانسيم از آن بهره اقتصادي ببريم، فرصتسوزي کنيم. پس از فروپاشي شوروي ايران فرصت بسيار خوبي داشت تا بتواند مشتريهاي محصولاتش را به خود جذب کند. باتوجه به سياستهاي وزارت امور خارجه ايران که با هر 2 کشور هند و چين روابط ديپلماتيک خوبي دارد انتظار ميرود که راه را براي بازرگانها و فعالان اقتصادي ايران باز کند. به صورت مرسوم چنين است که در مواقع حساس اقتصادي ابتدا بازرگانان و مديران شرکتهاي دولتي و خصوصي به کشور مقصد سفر کرده و رايزنيها را براي باز شدن مسير اقتصادي آغاز کنند و پس از اينکه توانستند به توافقاتي برسند، پس از آن مسوولان سياسي براي امضاي توافق نامهها و همچنين قراردادهاي تجاري به کشور مقصد سفر ميکنند ولي اکنون باتوجه به شرايط موجود وزارت امورخارجه ميتواند به موضوع تجارت و حضور پر رنگتر بازرگانها و فعالان اقتصادي ايران در کشورهايي مانند هندوستان و چين کمک بسيار مفيدي بکند و در چنين شرايطي که ايران از سوي آمريکا تحريم شده است راه جديدي بگشايد. متاسفانه جمهوري اسلاميايران نتوانست از موقعيتهاي موجود استفاده لازم را ببرد بهعنوان مثال ايران در خصوص بازسازي کشور افغانستان ميتوانست سهميداشته باشد ولي يا نتوانستيم به اين کشور ورود کنيم و يا نخواستيم سهميدر اين بازار داشته باشيم ولي اکنون ميتوانيم از تجربيات گذشته استفاده کنيم و از اين اختلافات، پيش از آنکه کشورهاي هند و چنين با رييس جمهور آمريکا به توافق برسند حضور خودمان را تثبيت کنيم. کشورهاي همسايه ايران ميتوانند بازار بسيار خوبي براي کشور ما داشته باشند که تاکنون ايران نتوانسته از اين بازارها استفاده کند و از وضعيت کنوني اقتصادي خارج شود.لازم به ذکر است قراردادهايي که بين ايران و ساير کشورها منعقد ميشود بايد به صورت بلند مدت باشد زيرا سياستهاي رييس جمهور کنوني آمريکا نشان ميدهد که همواره به دنبال قراردادهاي جديد است و اين احتمال وجود دارد که به زودي هنديها و چينيها را به پاي ميز مذاکره بياورد و از مواضع خود کوتاه بيايد. در اين بين يک پيشنهادي قابل مطرح کردن است و آن اينکه اگر ما در کشور احتياج به ستاد بحران داريم در همان موازات احتياج به ستاد فرصتهاي اقتصادي هم داريم تا اينکه با درس گرفتن از تجربيات گذشته بتوانيم راه جديد براي خروج از بحران پيدا کنيم.
منبع: خبرآنلاين