گروه اقتصاد کلان: یک اقتصاددان معتقد است ارز 4200 تومانی از اساس دچار انحراف بود اما برای رسیدن به مدل مطلوب در پرداخت یارانه‌ها باید رشد اقتصادی و درآمد سرانه مردم بهبود پیدا کند.
پیمان مولوی در گفت و گو با «تجارت آنلاین» درباره اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها اظهار کرد: ما در ایران یک عنصر مهمی داریم که به آن دقت نمی‌کنیم و بعد مجبور می‌شویم اقداماتی انجام دهیم که ریسک سیستماتیک را در فضای اقتصادی و سیاسی بیشتر می‌کند. این عنصر رشد اقتصادی است.
او افزود: یعنی ما چیزی به نام رشد اقتصادی برای‌مان اولویت ندارد. در 10 سال گذشته بنا بر آمارها از بانک مرکزی، مرکز آمار، مرکز پژوهش‌های مجلس و اتاق بازرگانی متوسط رشد اقتصادی صفر بوده و حتی در دوران کرونا منفی بوده است. این به معنی این است که اقتصاد ایران رو به جلو حرکت نمی‌کند. اقتصاد که رو به جلو حرکت نکند باعث فقیرتر شدن جامعه می‌شود.
مولوی ادامه داد: درآمد سرانه مردم در ایران نسبت به 10 سال پیش یک سوم شده و قدرت خریدش بر اساس دلار یک دهم شده است. تمامی این عوامل دست به دست هم می‌دهد تا شرایطی پیش بیاید که رشد اقتصادی وجود نداشته باشد و درآمد سرانه هم کم شود و حالا این شرایط باید مدیریت شود.
این اقتصاددان اضافه کرد: یکی از راه‌هایی که در بدنه اقتصاد ایران وجود دارد که رویکرد چپ هم دارد این است که سیستم را یارانه‌ای کند. این به معنی یارانه ندادن نیست. در آمریکا هم یارانه داده می‌شود. یکی از اتفاقاتی که در بعد از تحریم‌ها افتاد تا فشار تحریم را به تعویق بیندازد ارز 4200 تومانی بود. ارز 4200 تومانی ذاتا منحرف بود و به انحراف هم رفت. چون به افرادی ارز 4200 تومانی داده شد و فضایی بعد از آن ایجاد شد که افراد وارد جنگ رقابت برای دریافت این ارز شوند. چون از آن طرف می‌بینند در اقتصاد تورمی ایران یک ما به التفاوتی بدست می‌آورند. برای همین ذی نفعان زیادی پیدا کرد.
او تصریح کرد: اما جمع کردن یک کار اشتباه خیلی سخت‌تر است. چون جمع کردنش در تمامی حوزه ها تاثیرگذار است. دولت می‌خواهد به هر طریقی که دلیل اصلی‌اش نبود پول است این ارز را حذف کند. حالا که می‌خواهد این کار را انجام دهد بهتر بود مبتنی بر درآمد پایه همگانی انجام می‌شد ( (UBI. به هر حال رشد اقتصادی ایجاد نشده و ریسک تحریم هم همچنان وجود دارد، در این شاریط دولت می‌توانست این یارانه را به تمامی افراد بدهد و نه بر اساس دهک آن را پرداخت کند. یعنی یارانه به فرد تعلق بگیرد و نه به سپرست خانوار. این باعث می‌شد جلوی فشار به مردم گرفته شود. مولوی ادامه داد: الان مشخص نیست عددی که به عنوان یارانه پرداخت می‌شود بر اساس چه دلاری فیکس شده است. چرا که به هر حال قیمت‌های جهانی بالا و پایین می‌شوند و نمی‌توان این عدد را ثابت تعیین کرد. در عین حال باید دولت متعهد به توسعه و رشد اقتصادی شود. اگر رشد اقتصادی نداشته باشیم و بعد یارانه هم پرداخت کنیم سرنوشت خوبی نخواهیم داشت. مدل درست متعهد به رشد اقتصادی بودن است و از طرف دیگر اینکه پرداخت بر اساس درآمد پایه همگانی باشد. آن چیزی که الان پرداخت می‌شود به عنوان یک کار مقطعی باید نتیجه آن را ببینیم. الان نمی‌توان نتایج را بررسی کرد. ولی بهتری بود اگر قرار بر انجام این کار بود برجام به نتیجه می‌رسید و انتظارات بهبود پیدا می‌کرد. ولی وقتی متعهد به توسعه و رشد اقتصادی نباشیم، نمی‌توان انتظار نتایج مثبت هم داشت. دولت باید متعهد شود که هر سال درآمد سرانه مردم را بالا ببرد. امارات متحده این کار را در 40 سال گذشته انجام داده است. تولید ناخالص داخلی آن از 50 میلیارد دلار به 430 میلیارد دلار رسدیه است. این کار را به طور مستمر انجام داده است.
مولوی عنوان کرد: اگر عدد پرداخت یارانه ثابت باشد مردم متضرر می‌شوند. چون این عدد با تورم 40 درصد ارزشش پایین می‌آید. یعنی در عرض 5 سال این پول ارزش خود را از دست می‌دهد. این به معنی این نیست که اول باید تورم را کنترل کنیم و مردم را رها کنیم. ولی عدد می‌توانست بالاتر باشد و مبتنی بر UBI صورت بگیرد.
