گروه اقتصاد کلان: نماینده سابق ایران در اوپک معتقد است، جلوگیری از خام فروشی و رفتن به سمت تولید محصولات با ارزش افزوده در حوزه نفت و میعانات گازی باید به عنوان اولویت اصلی حوزه انرژی قرار بگیرد.
«محمدعلی خطیبی» در گفتوگو با «تجارت» درباره مهمترین اولویتهای 1401 در حوزه نفت و گاز اظهار کرد: تمامی اولویتها در برنامههای پنج ساله، چشمانداز و اقتصاد مقاومتی ذکر شده و اولویتهای هر دستگاهی مشخص شده است. اما یکی از وعدههایی که داده شده و تمام اسناد بالادستی بر آن تاکید کرده، بحث خام فروشی است. او ادامه داد: ما هر چقدر بتوانیم محصولات نفتی با ارزش را به جای مواد خام تولید کنیم که دارای ارزش افزوده باشد برایمان آورده بهتری دارد. ما در بعضی از حوزههای پتروشیمی بعضی محصولاتی را داریم، ولی اینها محصولات اولیه است.
ولی اگر ما محصولات با ارزش نهایی را تولید کنیم و جلوی خام فروشی را بگیریم، اتفاق مثبتی است. موضوعی که در تمامی اسناد هم ذکر شده است. بحث خام فروشی یکی از مشکلات جدی است و اگر ما بتوانیم با سرمایهگذاریهای لازم این محصولات خام را تبدیل به محصولات با ارزش کنیم میتواند ثروت ایجاد کند.
این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: از مهمترین اولویتهای وزارت نفت این است که به سمت سرمایهگذاری برود تا از خام فروشی جلوگیری شود و محصولات با ارزش تولید کند. این موضوع مهمی است که سالها مغفول مانده است. ما حتی در بخش پالایش که یک بخش بدیهی است، چندین سال است که این مشکل را داریم و به جز پالایشگاه ستاره خلیج فارس، متاسفانه پالایشگاه دیگری در چند ساله اخیر نساختهایم.
خطیبی افزود: جلوگیری از خام فروشی و تبدیل مواد خام به محصولات با ارزش نفتی میتواند یکی از اولویتهای جدی باشد که در جهت منافع ملی مفید باشد. حوزه گاز هم به همین شکل است. الان گاز را هم تبدیل به محصول میکنند. آنچه من گفتم تنها مختص نفت خام نیست، بلکه شامل میعانات و گاز هم میشود. تمامی اینها را میشود به محصول تبدیل کرد. حتی به جای مشکلاتی که صادرات گاز دارد ما میوانیم گاز را تبدیل به برق کنیم و ما الان صادرات برق داریم. میشود صادرات برق را جایگزین کرد.
به گفته نماینده سابق ایران در اوپک؛ باید به سمتی رفت که ارزش افزوده ایجاد کرد، چرا که با صادرات محصولات خام به جایی نمیرسیم. در محصولات غیرنفتی هم این مشکلات وجود دارد. در اسناد چند سال اخیر بر جلوگیری از خام فروشی تاکید شده است. این میتواند یک اولویت مهم برای سال 1401 باشد که دولت و مجلس باید آن را پیگیری کنند. او با اشاره به اولویت بعدی در این حوزه گفت: اولویت دیگر رسیدگی به وضعیت نیروی انسانی صنعت نفت است. بحث بسیار مهمی است. رسیدگی به وضع نیروی انسانی جایگاه مهمی دارد. چون تمامی برنامهها را نیروی انسانی باید انجام دهد و پیش ببرد و تا زمانی که نیروی انسانی متخصص، با انگیزه و ماهر نباشد، راه به جایی نمیبریم. بحث انگیزش در نیروی انسانی ما در سالهای اخیر لطمه خورده است. با وجود اینکه متخصص و ماهر هستند. بنابراین بالا بردن آموزش و مهارتها و ایجاد انگیزش برای نیروی انسانی مهم است. در جاهایی هم که مهم است باید به سمت جذب چنین نیروهایی بروند. از این رو رسیدگی جدی به نیروی انسانی در صنعت نفت یک ضروری است.