کانال مالی جدید ایران و روسیه

در حال حاضر برای انتقال پول بین ایران و روسیه، باید دو مرحله تبدیل ارز انجام شود. در ابتدا ریال باید به دلار و در نهایت دلار به روبل تبدیل می‌شود؛ در این شیوه دو مرحله پرداخت کارمزد لازم است. چنانچه از پیمان پولی دوجانبه میان این دو کشور استفاده شود، تجارت دو کشور ارزان‌تر خواهد بود و با مراحل کمتری تسویه ارزی‌ آنها انجام می‌شود. پیمان پولی مسیر جدیدی در کنار سایر روش‌ها برای انتقال پول بین دو کشور است. با استفاده از این روش، تجار بدون نیاز به ارزهای جهان‌روای رایج مانند دلار و یورو تجارت خود را انجام می‌دهند. بنابراین پیمان پولی می‌تواند باعث کاهش تقاضا برای دلار و به‌تبع آن کنترل نرخ دلار در برابر ریال در بازارهای داخلی شود. تنوع‌گرایی در روش‌های پرداخت تجارت خارجی و کاهش ریسک کشور از دیگر دستاوردهای انعقاد پیمان‌های پولی است. علی ‌صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی، از اجرایی شدن پیمان‌های پولی دوجانبه‌ای خبر داده بود که بتوان از طریق آنها با ارزهای ملی تسویه تجار با طرف‌های خارجی انجام شود. این مقام مسوول اواسط تیرماه بود که در راس یک هیات اقتصادی راهی مسکو شد و با برخی معاونان رئیس‌جمهور این کشور و رئیس بانک مرکزی روسیه دیدار و گفت‌وگو کرد. صالح‌آبادی در پایان سفر خود از حاصل‌شدن توافقاتی میان طرف ایرانی و روس خبر داد تا همکاری‌های پولی و بانکی میان آنها گسترش یابد و موانع بر سر سرمایه‌گذاری‌های مشترک میان دو کشور رفع شود. در راستای توافقات پولی و بانکی انجام شده بین ایران و روسیه قرار است شبکه کارت‌های بانکی ایران و روسیه به هم متصل شود که در این باره معاون بانک مرکزی ضمن اعلام اینکه تیم شبکه بانکی دو کشور در حال طراحی جزئیات این موضوع هستند، توضیحاتی ارائه کرد. به گزارش ایسنا، اواخر تیر ماه سال جاری بود که معامله روبل روسیه در بازار متشکل ارزی ایران آغاز شد. رئیس کل بانک مرکزی در آن زمان اعلام کرد که علاوه بر بازگشایی نماد معاملاتی روبل در بازار متشکل ارزی، پیمان‌های پولی و بانکی مختلفی بین ایران و روسیه منعقد شده که برخی از آن‌ها شامل استفاده از پول‌های ملی در مبادلات تجاری، پرداخت‌های خرد بین شهروندان روسی و ایرانی و نحوه تبادلات مالی دو کشور است. در این زمینه، وزیر اقتصاد نیز از اتصال شبکه کارت‌های بانکی ایران و روسیه به هم تا سه ماه آینده ابراز امیدواری کرد. در این زمینه مهران محرمیان - معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی - در گفت‌وگو با ایسنا، توضیحاتی ارائه کرد. به گفته وی، تیم شبکه بانکی ایران با روسیه در حال طراحی جزئیات این موضوع هستند و اینکه اتصال شبکه کارت‌های بانکی این دو کشور در چند مرحله و به چه صورت انجام می‌شود، اعلام خواهد شد.
طبق گفته معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی، با اتصال شبکه کارت‌های بانکی ایران و روسیه زمانی که یک ایرانی به روسیه می‌رود، می‌تواند از شبکه کارت های بانکی روسیه استفاده کند و برای شهروندان روسیه که به ایران می‌آیند نیز به همین صورت خواهد بود که می توانند از شبکه کارت بانکی ایران استفاده کنند. محرمیان درباره اینکه تا پایان امسال شبکه کارت‌های بانکی ایران و روسیه به هم متصل می‌شوند، توضیح داد: می‌خواهیم که این موضوع زودتر انجام شود اما در جریان این فرآیند ممکن است تاخیرهایی رخ دهد.همچنین رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران با اشاره به برخی رخدادهای بین‌المللی از جمله جنگ اوکراین که به تحریم روسیه منجر شد و همچنین اعمال تحریم علیه ایران، گفت: همکاری‌‌‌های دو کشور می‌‌‌تواند به بی‌‌‌اثر شدن تحریم‌‌‌ها کمک کند. روسیه می‌‌‌تواند کریدوری برای گسترش و توسعه تجارت خارجی ایران باشد و از ظرفیت‌‌‌های ایران برای افزایش تعاملات تجاری خود بهره بگیرد. لاهوتی ایجاد کانال مالی مشترک برای نقل و انتقال وجوه را یکی از راهکارهای توسعه مراودات در شرایط تحریم برشمرد و گفت: تغییر مدل همکاری دوجانبه از صادرات و واردات به همکاری مشترک نظیر سوآپ، صادرات مجدد و تولید مشترک یک ضرورت به شمار می‌‌‌آید.
از این رو برای تحقق اهداف مورد اشاره، لازم است کمیته‌‌‌های مشترک صنعتی و تجاری میان دو کشور ایجاد شود. وی به دو روش مورد توافق برای نقل و انتقالات مالی اشاره کرد و گفت: در روش نخست، فروشنده ایرانی کالای خود را به خریدار روسی ارائه می‌کند و خریدار نیز وجه خود را در میربیزینس بانک روسیه به روبل، یورو یا دلار پرداخت می‌کند. در مقابل، صادرکننده ایرانی نیز در داخل، ریال خود را به نرخ توافقی دریافت می‌کند. روش دیگر مبتنی بر عرضه ارزهای ملی در بانک‌های دو کشور است.
در این روش صادرکننده ایرانی روبلی را که از طرف خریدار روس دریافت می‌کند، در سامانه نیما عرضه کرده و کسی که برای واردات به ایران روبل نیاز دارد، آن را خریداری می‌کند و خریدار روسی این روبل را به فروشنده روسی در کشور خود تحویل می‌دهد. اینها روش‌هایی است که میان دو کشور مورد توافق قرار گرفته، بخشی اجرایی شده و بخش دیگر نیز به‌زودی اجرا می‌شود. البته ممکن است مشکلاتی حین اجرا پدید آید که دولت‌‌‌ها باید آن را به‌سرعت برطرف کنند.