گروه اقتصاد کلان: در روزهای گذشته در معاملات پشت خطی اسکناس آمریکایی در محدوده ۳۳ هزار و ۱۰۰ تومان مبادله شد که این امر از نظر عده‌ای از بازیگران ارزی نشان دهنده تداوم انتظارات صعودی در بین معامله گران دلار است. در اولین روز هفته جاری هسته سخت دلار در بازار ارز تهران شکست و معامله گران توانستند نه تنها وارد کانال ۳۲ هزار تومان شوند بلکه مرز ۳۳ هزار تومان را نیز تصاحب کنند. این افزایش قیمت درحالی اتفاق افتاد که معامله گران معتقدند که بازارساز در روزهای گذشته به شدت در برابر ورود دلار به کانال ۳۲ هزار تومان مقاومت کرده بود. فعالان بازار ارز تهران معتقدند که چهار عامل «خبر بن بست مذاکرات هسته ای»،«افزایش قیمت دلار در بازارهای همسایه»،«افزایش نرخ حواله درهم» و «افزایش شاخص‌های پولی و تورم در ماه‌های اخیر» را می‌توان از جمله مهمترین دلایل افزایش نرخ ارز در روز ابتدایی هفته دانست.
در شرایط کنونی، تحلیل گران فنی باور دارند، در صورت تثبیت دلار بالای کانال ۳۳ هزار تومان، احتمال رشد قیمت به سوی کانال ۳۴ هزار تومان نیز وجود خواهد داشت. با این حال، باید به این نکته دقت داشت که اسکناس آمریکایی در طول تاریخ خود هرگز نتوانسته است که کانال ۳۵ هزار تومانی را به چشم ببیند. شب گذشته یک خبر سیاسی درباره آزادی باقر نمازی و سیامک نمازی در ازای هفت میلیارد دلار موجب خوشبینی عده‌ای از معامله گران شد.
عده‌ای در انتظار اصلاح قیمت دلار هستند. به عقیده این دسته از معامله گران خبر آزادسازی نمازی‌ها در ازای هفت میلیارد دلار چراغ برجام را روشن کرده است و همین امر ممکن است از سرعت افزایش قیمت دلار و سکه بکاهد. مجتبی دیبا، کارشناس بازارهای مالی درباره پیش‌بینی خود از بازار گفت: محدوده قیمتی ۳۰ هزار و ۶۰۰ و ۷۰۰ تومان، محدوده مهمی برای دلار در کشور است. اگر این ارز نتواند این محدوده را حفظ کند، می‌توان پیش‌بینی کرد که روند کاهشی را در روزهای آینده تجربه کند.
این کارشناس بازارهای مالی در ادامه توضیح داد: در حال حاضر، نقطه تعادلی دلار در بازار، همین کانال ۳۰ هزار تومان است که بازار در آن قرار دارد. دیبا افزود: اما دلار برای کاهش قیمت، باید این منطقه ۳۰ هزار تومان را از دست بدهد که به ۲۹ هزار و ۶۰۰ تومان برسد. در این صورت، می‌توان شاهد دلار ۲۸ هزار تومانی در بازار نیز بود. او گفت: البته با توجه به شرایط سیاسی کشور، احتمال حرکت دلار در بازه ۳۰ هزار تومان در روزهای آینده وجود دارد. اما اگر دلار به ۳۰ هزار و ۸۰۰ برسد، ممکن است نوسانات بیشتر شده و دلار به ۳۱ و حتی ۳۲ هزار تومان نیز برسد. علی اصغر سمیعی، رئیس کانون صرافان تهران می‌گوید: بر اساس معیار تفاضل نرخ تورم در کشور و کشورهای حوزه دلار، پیش‌بینی می‌شد دلار در اوایل سال ۱۴۰۱ به قیمت حدود ۳۵ هزار تومان برسد. با توجه به نرخ تورم در کشور، این قیمت باید بالاتر می‌رفت و وارد کانال‌های ۳۹ تا ۴۰ هزار تومان می‌شد. این قیمت‌ها، نرخ واقعی دلار است. اما دولت نرخ دلار را در بازارها تغییر می‌دهد.
رئیس کانون صرافان توضیح داد: باید به این نکته توجه کرد که جلوگیری از افزایش طبیعی نرخ دلار، برای کشور اقتصادی نیست. ۸۰ درصد عرضه ارز در کشور به دست بانک مرکزی صورت می‌گیرد. به همین دلیل، دولت و بانک مرکزی می‌توانند قیمت‌سازی و نرخ غیرواقعی دلار را به بازار تحمیل کنند. در نتیجه، به نظر می‌رسد دولت و بانک مرکزی در هفته آینده نیز، از افزایش قیمت دلار در بازار جلوگیری کند و بازار با نوسان کمی همراه باشد. عملکرد شاخص دلار در سال جاری میلادی مثبت بوده، اما درباره عملکرد این شاخص در آینده اطمینان وجود ندارد. تغییرات ارزش دلار بر بازارهای مختلف اثرات بزرگ دارد و به همین دلیل سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی مورد توجه سرمایه‌گذاران است. به دلیل رشد شدید نرخ‌های تورم در ماه‌های اخیر، بانک‌های مرکزی به ویژه بانک مرکزی آمریکا نرخ‌های بهره را بارها بالا برده‌اند تا از فشارهای تورمی کاسته شود. از دید تحلیلگران، این اقدام موثر است، اما کاهش نرخ تورم به شکل تدریجی خواهد بود و نیز ریسک رکود در اقتصاد جهان بسیار بالاست. بانک‌های مرکزی باید همزمان با مهار تورم از اقتصاد حمایت کنند در غیراین‌صورت شرایط در آینده بسیار نگران‌کننده خواهد بود. ریسک رکود سبب شده اخیرا عملکرد بورس‌های بزرگ منفی شود. موضوع دیگری که درباره دلار مطرح است نقش و جایگاه آن به عنوان ارز ذخیره بین‌المللی است. در دهه‌های اخیر دلار چنین نقشی داشته و آمریکا همواره از این جایگاه دلار برای اعمال فشار بر کشورهای دیگر استفاده کرده است. در واقع از دلار به عنوان سلاح علیه کشورهای دشمن استفاده شده است. این پرسش مطرح است که آیا این وضعیت ادامه پیدا خواهد کرد یا آنکه جایگاه دلار تضعیف خواهد شد و شاهد ظهور سیستم‌های پولی چند قطبی خواهیم بود. موضوع دیگر اثرات جنگ روسیه علیه اوکراین بر جایگاه دلار است. در این زمینه نیز سوالات متعددی وجود دارد. برای مثال آیا این جنگ سبب می‌شود افول سلطه دلار تسریع شود یا نه. در مطالب حاضر به چند پرسش درباره افق شاخص دلار، جایگاه این ارز در جهان، تاثیر جنگ اوکراین بر دلار، سیستم‌های پولی آینده و... اشاره شده است.
