اصغر نعمتی
مدیرمسئول
رهبر معظم انقلاب شعار سال ۱۴۰۲ را «مهار تورم و رشد تولید» نام گذاری کردند.با اندکی تأمل و بررسی اجمالی نقدهایی که در حوزه‌ی اقتصاد از سوی صاحب نظران مطرح شده است می توان این پیام را پادزهری اثربخش در رفع چالش های ریشه دار اقتصاد ایران تلقی نمود.. واقعیت این است که پیام های مقام معظم رهبری در طول ده سال اخیر متمرکز بر موضوعات اقتصادی و حل ریشه ای آن هاست.بسیاری از بحران هایی که امروزه گریبان گیر بخش تولید و آحاد مردم می باشند برخاسته از مشکلاتی است که ریشه در دو کلید واژه ی مهم در این شعار یعنی «رونق تولید و مهار تورم» دارند.شعار های سال را می توان نظر طبیبانه ی رهبری تلقی نمود که با اشراف کامل بر شئون مختلف اجتماعی،سیاسی و اقتصادی کشور تجویز می شود و اگر در عرصه ی عمل اجرایی و عملیاتی گردد رافع بسیاری از دغدغه هاست.
رشد تورم که در ایران به طور سنتی سالیانه از میانگینی در محدوده ی ۲۰٪ برخوردار بوده است در سالیان اخیر با جهش دو برابری مواجه گردیده است و این وضعیت به پیچیده شدن وضعیت تولید و مصائب معیشتی مردم دامن زده است.
در اقتصادی که پیش بینی ناپذیر است،ثبات به عنوان یک مؤلفه ی اساسی در آن دچار خدشه شده است و بی ثباتی قیمت ارز و سایر عوامل تاثیرگذار بر تولید به‌صورت لحظه ای اثرات مخربی را به بخش تولید تحمیل می کند نمی توان انتظاررونق داشت ،در فضای اقتصادی ای که تولید کننده احساس امنیت نمی کند،سرمایه گزار با نبود ثبات اقتصادی امید به آینده ندارد و تورم افسار گسیخته و بی ثباتی در بازار ارز و سرمایه همه ی برنامه ریزی ها برای تولید را نا امن ساخته،پیام رهبری کارا ترین نسخه ی اثر بخش در چنین وضعیت نامطمئن است.
کشور ایران با داشتن ظرفیت های بی شمار اقتصادی،
می تواند چشم انداز های مطلوبی را در توسعه‌ی اقتصادی رقم بزند منوط به اینکه ساختارهای اجرایی کلان به ویژه دولت،وزارت خانه های اقتصادی و
همه ی نهاد های درگیر با اقتصاد خرد و کلان نسخه‌ی تجویز شده از سوی رهبری را به طور جدی عملیاتی نمایند.
راهکارهای اجرایی و عقلایی در زمینه ی کنترل و کاهش تورم را بررسی کنند،دغدغه های بخش تولید را آسیب شناسی و احصا نموده و در جهت رفع آن همت گمارند.
تورم و تولید دو مولفه ای هستند که علت و معلول یکدیگرند.اگر تورم مهار شود به طور طبیعی بستر و زمینه ی رونق تولید فراهم می شود و چنانچه تولید رونق یابد بساط سوداگری و سفته بازی برچیده شده و سرمایه های سرگردان به جای ورود در بازار ارز و دلالی و…به سمت تولید و کار واقعی سوق می یابند،به رشد تولید ناخالص ملی می انجامند و رشد اقتصادی به معنای واقعی تحقق پیدا می کند.
بنابراین این شعار باید به عنوان یک چشم انداز راه گشا در حوزه ی اقتصادی نصب العین مسئولین باشد.اگرچه دولت گام های خوبی در سال ۱۴۰۱ در جهت شفافیت اقتصادی،رونق بازار سرمایه،کاهش نقدینگی و … برداشته است.
اما صاحب نظران اقتصادی بر این باورند که تحقق این شعار راهبردی الزامات و جراحی های بزرگ تری را لازم دارد.دولت باید برای رونق تولید موانع موجود فراروی کسب و کار ها را مرتفع نموده و سیاست های تسهیل فضای کسب و کار را با جدیت بیشتری تداوم بخشد. نظام مالیاتی نیازمند اصلاحاتی با هدف سخت گیری های بیشتر به بخش های سوداگری و دلالی می باشد. نظام بانکی در راستای تحقق شعار سال باید خود را بازآرایی کند.یکی از عمده چالش های تولید کنندگان نیاز های مربوط به سرمایه در گردش می باشد که بانک ها با تسهیل و کاهش نرخ تسهیلات مربوط به بخش تولید می توانند اقدامات موثری را در راستای رونق واقعی تولید به عمل آورند.
ثبات بازار ارز و حتی کاهش وابستگی اقتصاد به دلار و منابع نفتی می تواند راهبردی موثر در رونق تولید داخل و کنترل نوساناتی شود که امروزه به عنوان بزرگترین چالش های اقتصاد کشور محسوب می شوند.
اقتصاد باید پیش بینی پذیر باشد،تولیدکننده و سرمایه گزار باید امنیت داشته باشند،بی ثباتی ارزی آفت امنیت اقتصادی است،تصمیم گیری ها و تصمیم سازی های دفعتی و آنی بی ثباتی را در پی دارد،موجب سرگردانی تولید کنندگان می شود و آن ها را در برنامه ریزی های کوتاه،میان و بلند مدت دچار سرگیجه ی مدیریتی می کند.
آنچه که مسلم و آشکار است پیام رهبری در صورت تحقق و اجرایی شدن همان نوش دارو و پادزهر چالش های اقتصادی کشور است.
به طور قطع کارشناسان و صاحب نظران در این خصوص بیشتر خواهند گفت و نوشت.دولت باید با الهام گرفتن از این دیدگاه ها و نظرات دلسوزانه راهکارهای اجرایی شدن این پیام مهم را تبیین کنند. بی تردید تحقق این پیام پیش شرط هایی دارد،نیازمند ساختار است وباید به آن باور جدی داشته باشیم که اجرای آن موجب گشایش است لذا دولت باید برای تحقق آن سازماندهی کند،برنامه ریزی کند،نظارت خود را بهینه نماید،تا شعار در حد سمینار و نشست و درج در سربرگ وزارت خانه ها و بنر سایت ها خلاصه نگردد که اگر اینگونه نبود شعار های اقتصادی سال های گذشته زمینه ساز شکوفایی بیشتر و کاهش چالش های موجود در اقتصاد می گردید.
بنابراین انتظار این است با فراهم نمودن تحقق این شعار، ایران اسلامی روزهای درخشانی را در توسعه‌ی اقتصادی و ارتقا وضعیت معیشتی مردم آنچنان که شایسته ی آن هستند را تجربه کنند.
ان شاالله
