روزنامه تجارت- احمدرضا صباغي؛ این طرح به نوعی سیاست وزارت راه و شهرسازی برای ورود سایر بانک ها به تسهیلات دهی مسکن را عملی خواهد کرد چراکه بسیاری از بانک های بزرگ کشور، شرکت های لیزینگ را در زیر مجموعه خود تاسیس کرده اند که این شرکت ها می توانند با پشتوانه بانک، منابع جدیدی وارد بخش مسکن کنند این شرکت ها تجربه های خوبی در لیزینگ خودرو طی سال های گذشته دارند که می تواند تکرار آن در بخش مسکن امیدبخش باشد.
در خرید خودرو البته لیزینگ ها تا 100 درصد قیمت خودرو را پرداخت می کردند و متقاضی می توانست بدون پرداخت اولیه به خرید خودرو به طور اقساطی اقدام کند. روشی که در بخش مسکن هم ایده آل خواهد بود اما مسوولان وزارت راه و شهرسازی قصد دارند از تحریک بیش از حد تقاضا در بازار مسکن جلوگیری کنند تا افزایش قیمتی در این بخش رقم نخورد در واقع هدف اصلی این است که به میزان عرضه موجود در بازار مسکن، تقاضا ایجاد شود و مصرف کنندگان واقعی مسکن وارد بازار شوند به همین دلیل ضوابط لیزینگ مسکن با احتیاط بیشتری طراحی شده است.
بر این اساس، لیزینگ مسکن با پرداخت مبلغی به خریدار مسکنی که پول ندارد، کمک میکند تا خانهای را خریداری کرده و در ١٠ تا ١٥سال همانند اجارهبها نرخی را به این لیزینگ پرداخت کند تا درنهایت صاحب واحد مسکونی شود.
در طرح پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی، شرکت های لیزینگ مسکن در فاز نخست می توانند 50 میلیون تومان در تامین مالی خرید مسکن سهم داشته باشند تا شاید رونق بار دیگر به بخش مسکن بازگردد.
درواقع وزارت راه و شهرسازی قصد دارد با اعمال روش های این چنینی زمینه بازگشت رونق به ساخت و ساز را فراهم سازدهرچند مردان اقتصادی کابینه معتقدند راه ایجاد رونق اقتصادی از بخش مسکن می گذرد.
تاکید وزارت راه و شهرسازی به راه اندازی این فرایند در بخش مسکن در شرایطی است که در حال حاضر تنها یک شیوه پرداخت وام مسکن در کشور فعال است که آن هم از طریق بانک مسکن عملیاتی می شود وبه نظر مي رسد با اجراي اين طرح به نوعي انحصار بانك مسكن درپرداخت تسهيلات به متقاضيان مسكن در كشور شكسته شود.
اما رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درباره اين طرح اظهارمي كند: طرح مسکن لیزینگ در کشور چند ماه پیش مطرح شد اما فقط در قالب یک خبر باقی ماند و خبر دیگری از ادامه آن به گوش نرسید.
سیدمهدی هاشمی با بیان اینکه وزارت راه و شهرسازی تا به امروز هیچگونه خبری از طرح لیزینگ مسکن نداده است، مي افزايد: همانطور که گفتم، ما هیچ خبری از این طرح نداریم و تمام دانستههایمان بر اساس اظهارنظر چند ماه قبل و شایعاتی است که درباره این موضوع از اطراف میشنویم.
این نماینده مجلس تصريح مي كند: بازار مسکن در چند سال اخیر بسیار کساد شده است و تعداد کمی از مردم میتوانند در این بازار خرید کنند، اما به اعتقاد من اگر این طرح ارائه و تصویب شود، میتواند تا حد زیادی به خارج شدن بازار مسکن از رکود بهوجودآمده در این چند سال کمک کند.
هاشمي به این موضوع نیز اشاره مي كند که اگراین طرح همانند طرح شرکتهای لیزینگ خودرو باشد، با کمی اصلاحات میتواند افراد زیادی را خانهدار کند.
این نماینده مردم در مجلس نهم با تاکید بر اینکه دولت به منظور مدیریت بخش مسکن باید بر تولید و افزایش عرضه مسکن تمرکز کند، مي گويد: با عرضه مطلوب مسکن و پاسخگویی به متقاضیان، میتوان از ایجاد تنش در بازار و جهشهای قیمتی جلوگیری کرد.
وي، با اشاره به اینکه بازار مسکن دارای شرایطی است که مستعد ایجاد تنش در وضعیت اقتصادی کشور است، مي گويد: بهتر است ستاد یا کمیتهای مستقل با هدف تمرکز بر ساخت مسکن و مدیریت بازار در دولت تشکیل شود.
وی در زمینه تاثیر این طرح بر اجارهبها تاكيد مي كند: قیمت اجاره در شرایط نسبتا خوب یکسیصدم و در شرایط نسبتا بد صدوپنجاهم قیمت خرید است و اگر این طرح بتواند از افزایش قیمت مسکن جلوگیری کند، اجارهبها هم کنترل خواهد شد.
اما محمد دامادي عضوديگر كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي با بيان اينكه طرح لیزینگ مسکن یکی از طرح های خوب و به روز دنیا است که هم اکنون در بسیاری از کشورهای توسعه یافته دنیا اجرایی می شود مي گويد: اما نکته اصلی در اجرای طرح لیزینگ مسکن، توجه به وضعیت اقتصادی و میزان سود بانکی است چرا که در شرایط رکود اقتصادی، اجرای این طرح می تواند اثرات منفي بسیار زیادی در پی داشته باشد.
وي مي افزايد:در کشور ایران که از نرخ سود بانکی بالایی برخوردار است، اجرای طرح لیزینگ مسکن می تواند بسیار خطرناک بوده و بسیاری از خانواده ها را دچار مشکل کند، بنابر این در شرایط فعلی اجرای این طرح به هیچ وجه نمی تواند برای تامین سرپناه مردم راهگشا باشد. چرا که بر اساس آمار رسمی هم اکنون نرخ سود بانکی 20درصد است، هر چند که بعضي
بانک ها و موسسات اعتباری به روش های مختلف این رقم را افزایش داده اند و در سوی مقابل با درنظر گرفتن میزان سود شرکت های خصوصی که اقدام به پرداخت وام های لیزینگی می کنند، این طرح می تواند منجر به نارضایتی عمومی شده و بار بدهی سنگینی را به دوش افراد متقاضی خرید مسکن تحمیل کند. نماينده مردم ساري در مجلس شوراي اسلامي تصريح مي كند:اگر بخواهیم با چشمی باز به موضوع لیزینگ مسکن نگاه کنیم، در خواهيم یافت که در این طرح هیچ منفعتی نصیب مردم نخواهد شد و نباید فراموش کرد که در جریان لیزینگ خودرو ، مردم ناچار شدند خانه های خود را بفروشند تا بتوانند اقساط وام های لیزینگی را پرداخت کنند اما هم اکنون که بحث لیزینگ مسکن مطرح است، مردم قرار است چه چیزی را از دست بدهند؟با توجه به فضایی که در مجلس شورای اسلامی وجود دارد، جمع غالب مجلس نیز موافق طرح لیزینگ مسکن نیستند. در لیزینگ مسکن آورده نقدی متقاضی 20 تا 30 درصد و آورده مجموعه لیزینگ کننده 70 تا 80 درصد قیمت خرید یک ملک است و متقاضی ملک را به صورت اجاره به شرط تملک در اختیار می گیرد و پس از آنکه اجاره را کامل پرداخت کرد، مالک می شود. در این شرایط تصور کنید که اگر فردی نتواند اقساط خود را پرداخت کند، چه اتفاقی برای او خواهد افتاد؟
ازسوي ديگرمعاون وزیر راه و شهرسازی نیز می گوید که حساب ویژه ای در تامین مالی مسکن از سوی بازار سرمایه باز شده است وبه دنبال این هستیم که بین بازار سرمایه و بازار ساختمان ارتباط عمیق تری برقرار کنیم تا نقدینگی بازار سرمایه در ساخت مسکن بکار افتد.
حامد مظاهريان مي افزايد:درصورت اجراي طرح ليزينگ مسكن در كشور، تولید مسکن افزایش یافته و با تعادل بیشتر عرضه و تقاضای خریداران مسکن منتفع خواهد شد.
وي تاکید می کند: به جای اینکه فقط بانک مسکن برای خانه دار شدن وام بدهد باید سرمایه بخشهای دیگر را هم جذب این بازار شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی پیش بینی مي كند تا با ورود روش های متعدد دیگر همچون لیزینگ و رهن ثانویه بتوان وام خرید مسکن را تا چند برابر افزایش داد.
وي می گوید:چرا باید سرمایهها به سمت خرید خودرو حرکت کند؟ هم اكنون با هر مقدار سرمایه فردی نهادهای مالی امکان خرید خودرو را تامین میکنند، چرا اجازه ندهیم که در مورد مسکن این اتفاق بیفتد؟
اما پروینپور، كارشناس حوزه مسكن پیرامون اجرایی شدن طرح لیزینگ مسکن در ایران مي گويد: با توجه به کارکرد وجودی لیزینگها در حوزههای مختلف مبنیبر تحریک تقاضاها، باید گفت که اجرای چنین طرحی در شرایط فعلی که شکاف عمیقی میان عرضه و تقاضای مسکن وجود دارد، منطقی به نظر نمیرسد.وی با ابراز مخالفت نسبت به اجرایی شدن طرح لیزینگ مسکن در کشور اظهارمي كند: اگر لیزینگ خودرو در ایران تجربه تقریبا موفقی داشته، به این علت است که در ایران با کمبود تولید و عرضه خودرو مواجه نبودهایم و مشکل پایین بودن تقاضای خرید خودرو بوده که با فراهم آمدن شرایط و تسهیلات خرید از طریق لیزینگ، بازار تقاضاها در این بخش تحریک و تعادل منطقی میان عرضه و تقاضا در بخش خودرو به وجود آمد. این در حالی است که هماکنون در حوزه مسکن کشور، نیاز به ساخت سالانه یکمیلیون و 700هزار واحد مسکونی برای پاسخگویی به تقاضای تامین مسکن داریم و راهاندازی لیزینگ مسکن فقط به افزایش تقاضاهای موجود در این بخش دامن میزند و به تبع آن احتمال افزایش مجدد قیمتها در این بخش نیز دور از تصور نخواهد بود. در هرحال بايد در نظر داشت كه دولت قصد دارد با اجرای سیاستهای متنوع زمینه خارج كردن بخش مسكن از ركود و خانهدار کردن شهروندان فاقد خانه را فراهم کندوقصد دارد برنامه هاي خود را در همين راستا عملياتي كنداما بايد اين نكته مهم را هم در نظر داشت كه اجراي طرح ليزينگ مسكن سبب افزايش قيمت خانه در كشور نشود.