گروه صنعت و تجارت: با وجود گذشت بیش از یک سال و نیم از عمر دولت سیزدهم و وعده‌هایی که وزیر صمت برای سامان‌دهی بازار خودرو داده بود هنوز وضعیت این صنعت و بازار خرید و فروش و تولید آن آشفته است.
به گزارش «تجارت آنلاین»، قیمت‌ها در بازار خودرو عجیب و غریب است و وزارت صمت تا کنون نتوانسته از مسیر افزایش تراژ قیمت‌ها را در بازار بشکند. از طرف دیگر کیفیت هم با گذشته تفاوتی نکرده است. رضا فاطمی‌امین، پیش از رسیدن به مقام وزارت، بیشترین وعده‌ها و برنامه‌های خود را بر صنعت خودرو متمرکز کرده بود. او وعده‌های متنوعی را از کاهش قیمت گرفته تا بهبود کیفیت و حذف قرعه‌کشی و رشد تیراژ تولید مطرح کرده بود. او در یک برنامه میان‌مدت دوساله و یک برنامه بلندمدت چهارساله اعلام کرد که قصد اصلاح رویه‌های غلط در صنعت خودروسازی را دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که افزایش تولید خودرو عملا اتفاق نیفتاده است، چراکه خودروهایی که سال گذشته تولید شده بود در سال جاری وارد بازار شده است. در خصوص کیفیت هم تفاوت معناداری نسبت به سال‌های گذشته در مورد خودروهای داخلی به وجود نیامد و قرعه‌کشی خودرو هم آن‌طور که فاطمی‌امین وعده داده بود، به تدریج حذف نشد و رانتی بزرگ برای یک عده خاص ایجاد کرد. البته فاطمی‌امین وعده‌هایی را هم برای واگذاری سهام شرکت‌های خودروساز دولتی داده بود که تا به امروز این وعده او هم روی زمین مانده است. از این رو به نظر می‌رسد که پاشنه‌آشیل وزیر صمت در روز استیضاح مسئله بازار خودرو باشد و احتمالا نوک پیکان انتقاد نمایندگان مخالف او مباحث مربوط به خودرو را نشانه بگیرد. کارشناسان علت گرانی خودرو را عدم آزادسازی واردات و از آن مهم‌تر تلاطم بازار ارز و سوء مدیریت شرکت‌های خودروساز و البته قیمت‌گذاری‌های دستوری و انباشت زیان‌های خودروسازان می‌دانند. البته وزارت صمت «کاهش تولید خودروسازان داخلی از سال ۹۷، تولید خودروهای ناقص و دپوی آن در پارکینگ، تبدیل خودرو به کالای سرمایه‌ای، هجوم دلالان به این بازار و عدم وجود اهرم‌های لازم برای اخذ مالیات بر فعالیت‌های سوداگری» را 5 عامل گرانی خودرو می‌داند. در این بین در روزهای گذشته حجم انتقادها به عرضه خودرو در بورس‌کالا هم افزایش یافته و بخشی از کارشناسان نوع عرضه در بورس کالا را هم یکی از دلایل افزایش قیمت خودرو اعلام می‌کنند. برخی کارشناسان، این اتهام که عرضه خودرو در بورس در نهایت باعث افزایش قیمت می‌شود، را بی‌اساس می‌دانند، اما در عین حال معتقدند که بورس کالا نمی‌تواند محل مناسبی برای عرضه خودرو باشد و در هیچ کجای دنیا نیز چنین رسمی متداول نیست؛ به گفته آنها، هدف وزارت صمت این است که با عرضه خودرو در بورس واسطه‌ها را حذف کند که در عمل چنین هدفی در پلتفرم بورس کالا میسر نخواهد شد. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: اگر وزیر صمت بازار را مدیریت نکند هر روز شاهد یک اتفاق جدید در این بازار خواهیم بود؛ به نظر بنده مشکل اصلی بازار خودرو متوجه وزارت صمت است و نباید به مردم آدرس غلط بدهیم و مردم را به میسر نادرست هدایت کنیم. لطف‌الله سیاهکلی در گفت‌وگو با ایلنا، وزارت صمت را متولی مدیریت بازار خودرو معرفی کرد و افزود: وزارت صمت نباید در مدیریت بازار خودرو منفعل باشد اگر رویه‌ای که وزیر صمت در پیش گرفته درست است که باید موضوع بازار خودرو را پیگیری و بازار به تعادل برسد و اگر روندی که در پیش گرفته نادرست است باید آن را اصلاح کند. به نظر می‌رسد چالش‌های ایجاد شده در بازار خودرو از جمله عدم تعادل در عرضه خودرو، گرانی و بی‌کیفیتی خودروها به عملکرد ضعیف وزیر صمت باز می‌گردد. وی با بیان اینکه وزیر صمت باید سیاست‌گذاری‌ها را تدوین و آن را اعمال کند، افزود: اگر وزیر صمت بازار را مدیریت نکند هر روز شاهد یک اتفاق جدید در این بازار خواهیم بود؛ به نظر بنده مشکل اصلی بازار خودرو متوجه وزارت صمت است و نباید به مردم آدرس غلط بدهیم و مردم را به میسر نادرست هدایت کنیم. نماینده مردم قزوین ادامه داد: اگر اثبات شود که عملکرد وزیر صمت درست است که به کار خود ادامه دهد وگرنه در این وزارتخانه عمکرد مثبتی ندیدیم، پس عذرخواهی کند و سیاست‌ها را تغییر بدهد. سیاهکلی شورای رقابت را یک بازیگر در تنظیم بازار خودرو معرفی کرد و افزود: بازیگران اصلی بازار خودرو عبارتند از پلیس راهور، خودروسازان، واردکنندگان و شورای رقابت. اما این وزیر صمت است که باید بین این بازیگران هماهنگی ایجاد کند؛ من مسئول آشفتگی فعلی بازار خودرو را وزیر صمت می‌دانم. فاطمی امین عقب کشیده است و گاهی یک سیاست ناپخته را اعلام می‌کند و نمی‌تواند آن را پیش ببرد اما اگر یک سیاست سنجیده باشد باید روی آن بیاستد تا نتایج آن را در بازار مشاهده کند. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی افزایش قیمت در بازار خودرو را طبیعی دانست و افزود: عرضه و تقاضا در بازار خودرو هماهنگ نیست و دولت به‌جای اینکه میزان عرضه را افزایش بدهد روی نحوه عرضه بحث می‌کنیم که آیا عرضه از طریق قرعه‌کشی بهتر است و یا از طریق بورس؛ از دید من هر دو شیوه عرضه منطقی نیست و نمی‌تواند بازار را به تعادل برساند و نحوه عرضه در تنظیم بازار خودرو تاثیر ندارد. این نماینده قزوین ادامه داد: مجلس مصوبه واردات خودرو را تصویب کرد، اکنون این پرسش مطرح است که چرا واردات انجام نمی‌شود و تنظیم بازار با عرضه محقق خواهد شد. من بر این باورم که فاطمی امین توانایی مدیریت وزارت صمت را ندارند و در این حوزه ضعف دارد، البته این ضعف فقط در بخش خودرو قابل مشاهده نیست و در سایر حوزه‌ها نیز ضعف قابل مشاهده است.
