علی حسینی
عضو شورای ملی زعفران
اگرچه زعفران نقش بسزایی در گردش مالی و اقتصاد کشور دارد، اما توجه لازم به این بخش مهم کشاورزی نمی شود. برای اثبات این ادعا کافی است نگاهی به وضعیت زعفران داشته باشیم و بدانیم بازار زعفران تعریفی ندارد. با توجه به تقاضای محدود برای خرید زعفران در بازار، قیمت نسبت به ۲ سال قبل تغییر محسوسی نداشته، در حالی که افزایش هزینههای تولید می بایست بر قیمت زعفران افزوده باشد. یکی از مهمترین مباحثی که این بخش مهم کشاورزی را زنده نگه می دارد، صادرات زعفران است که امروزه روال عادی خود را طی میکند. البته با توجه به اینکه ۹۰ درصد زعفران دنیا در کشور تولید میشود، انتظار میرود طی ماههای آتی صادرات به رشد پیش بینی شده برسد. نکته تاسف آور این است که علی رغم آنکه بزرگترین تولیدکننده زعفران در دنیا محسوب میشویم، برای ترویج مصرف آن کاری نکردیم، در حالی که اگر دیگر کشورها تولیدکننده این میزان زعفران بودند، میزان صادرات خود را چند برابر افزایش داده بودند که متاسفانه طی سالهای اخیر در زمینه رشد صادرات اقدامی نکردیم که این موضوع زیبنده بزرگترین تولیدکننده نیست. معضل دیگری که این کشاورزی پایدار و سودآور را تهدید می کند، رواج قاچاق پیاز زعفران است. سالهاست قاچاق پیاز زعفران از مرزهای کشور رواج پیدا کرده که وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید وظیفه کنترل را بر عهده دارد؛ چرا که با قاچاق پیاز زعفران و توسعه آن در کشورهای همسایه، تولید این محصول استراتژیک دچار چالش میشود.
گرچه وزارت جهاد کشاورزی، تشکلها را متهم میکند که اقدامی در این باره نکردند، اما کنترل مبادی خارجی بر عهده نهادهای دولتی است که باید بر این موضوع نظارت جدی داشته باشند. دولت باید برای جلوگیری از قاچاق پیاز زعفران از مرزهای کشور، به طور ریشهای موضوع پیاز مازاد کشاورزان را رفع کند چرا که مقطعی نمیتوان مشکل را حل کرد. نکته مهم مهار قاچاق پیاز زعفران است. با توسعه قاچاق پیاز زعفران و افزایش سطح زیرکشت در کشورهای همجوار، تولید این محصول استراتژیک در کشور دچار چالش میشود، از این رو مسئولان در خط مقدم باید راهکار مهار قاچاق زعفران ارائه دهند و با سرمایه گذاری مناسب بحران را مرتفع کنند. با این وصف شاهد کم بارشی و خشکسالی بر تولید هستیم. زعفران به عنوان محصول مهم و استراتژیک مناطق خشک است، از این رو انتظار میرود که سیاست گذاری دولت به گونهای باشد که کشاورزان امید خود به توسعه کشت را از دست ندهند.با توجه به شرایط کمبود بارش و خشکسالی نه تنها افزایشی در تولید نخواهیم داشت، بلکه در بسیاری از مزارع تولید صرفه اقتصادی ندارد.