گروه راه و مسکن: روز گذشته خشایار باقرپور، مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی و انبوه‌سازی تهران از طرح "مسکن اقتصادی" رونمایی کرد و توضیح داد: در این طرح واحدهای کوچک متراژ ۲۵ تا ۳۵ متری با تکنولوژی‌های نوین برای زوج‌های جوانی که معمولا طی روز سرکار هستند و بعد از ساعات کار به یک سرپناه نیاز دارند ساخته می‌شود. او به ایسنا گفته است: این طرح با استقبال خوبی از ناحیه ریاست جمهوری مواجه و به وزارت راه و شهرسازی ارجاع شده است. اخیرا نیز هادی عباسی رئیس بخش مسکن وزارت راه و شهرسازی، ساخت یک خانه ۲۵ متری را برای حداقل‌های زندگی خصوصاً برای سه دهک پایین جامعه کافی دانست. شاید این اظهارنظر های اخیر تنها در حد ایده مطرح شده باشد اما موضوع از آن جهت حساس و بحث‌برانگیزی است که چرا دولت بجای اینکه دهک‌های پایین را به سمت رفاه سوق دهد آنها را به زندگی در خوابگاه‌های 25 متری هدایت می‌کند؟ روزنامه «تجارت» در این گزارش در گفت‌وگو با 6 تن از کارشناسان به بررسی این امر پرداخته است.
خانه 25 متری مسکن مجردی است نه خانوار
«ایرج رهبر»- رییس انجمن انبوه‌سازان استان تهران می‌گوید نه تنها به عنوان یک سازنده با ساخت خانه‌های 25 متری موافق نیست بلکه ساخت میکرو اپارتمان های زیر 50 متر را مغایر با فرهنگ ایرانی و سیاست رشد جمعیت در کشور می‌داند. رهبر با بیان اینکه خانه 25 متری مسکن مجردی است نه خانوار به روزنامه «تجارت» گفته است:«زندگی برای افراد مجرد و دانشجو در خانه های زیر 30 متر شاید ممکن باشد اما برای خانواده زندگی در این محیط کوچک سخت است به خصوص زمانی که دولت فعلی اعتقاد به رشد جمعیت دارد و در مذهب و فرهنگ ما نیز مسکن به محلی برای سکونت با ارامش تعبیر شده است.» او معتقد است:«پیشنهاد ساخت خانه‌های 25 متری شاید در کشوری مثل ژاپن که محدودیت زمین دارد، ایده مناسبی باشد اما برای ایران که محدودیت زمین ندارد، ایده بیهوده‌ای است.»
مفهوم پوچ زندگی در خانه‌های 25 متری
«فرشید ایلاتی»-کارشناس حوزه مسکن ضمن مخالفت با ساخت خانه‌های 25 متری می‌گوید:«ساخت مسکن استطاعت‌پذیر برای روند صاحب خانگی افراد مناسب است به طوری که فرد برای شروع از خرید یک خانه کوچک 60 متری شروع می‌کنند و بعد با پس‌انداز طی سال‌ها متراژ خانه را بزرگتر می‌کنند؛ این مدل در روند خانه دارشدن افراد مناسب است. ایلاتی به روزنامه «تجارت» گفته است:«اما اگر افراد دهک پایین به دلیل فرودستی محکوم به زندگی در خانه‌های با متراژ پایین‌تر از میکروآپارتمان شوند دیگر مفهوم مسکن به خوابگاه و سرپناه تنزل می‌یابد و این موضوع عواقب فرهنگی و اجتماعی به دنبال دارد.» او معتقد است: «مفهوم زندگی در خانه‌های 25 متری تحت تاثیر قرار می‌گیرد بنابراین دولت باید در سرانه های توسعه شهری کمبود مساحت خانه را برای خانوار جبران کند.»
مردم تنها به دنبال سرپناه هستند!
اما «هادی حق شناس»- اقتصاددان معتقد است: «در فضای بحرانی بازار مسکن که قشر فرودست جامعه توانایی اجاره خانه را ندارند و به اجاره کانتیر راضی می‌شوند، دیگر متراژ خانه برای آنها مهم نیست و فقط به دنبال سرپناه هستند.» حق شناس با اشاره به بحران کمبود مسکن طی سال‌های اخیر و پیشنهاد ساخت خانه‌های 25 متری به خبرنگار روزنامه «تجارت» گفته است: «درست است که خانه‌های کوچک متراژ برای مردم مناسب نیست اما در شرایط بحرانی که عده‌ای به دنبال کانتیرهای اجاره‌ای هستند ساخت خانه های کوچک تنها برای داشتن سرپناه مناسب کفایت می‌کند هر چند مناسب فرهنگ مردم ایران نیست.» او معتقد است دولت باید هرچه سریع تر برای رفع بحران فعلی با افزایش روند تولید، عرضه و تقاضا در بازار مسکن را به تعادل برساند.
25 متر خانه؛ متراژ اتاق سرایداری است!
حسن محتشم، عضو هیئت مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران نیز معتقد است:« 25 متر خانه؛ متراژ اتاق سرایداری است و در شان خانواده نیست؛ ساخت خونه کوچک متراژ باید بر اساس استاندارد و بالای 40 متر باشد.» محتشم به روزنامه «تجارت» گفته است:«دولت برای بحران کمبود مسکن افراد کم‌درآمد خانه های بالای 40 متر را با حداقل مشاعات بسازد و به صورت وام بانکی یا در صورت امکان نیمی از آن را فروش و نیم دیگر را به صورت اجاره‌ای در اختیار افراد قرار دهد. این موضوع در کشورهای توسعه یافته اتفاق افتاده و در ایران نیز وزارت راه و شهرسازی باید به کمک شهرداری‌ها این مدل از خانه‌ها را بسازند تا افراد به خصوص زوج های جوان از این خانه ها استفاده کنند و به مرور زمان با پس انداز این خانه را تبدیل به احسنت کنند.» او معتقد است:«ساخت خانه های 25 متری در ایران علاوه بر اینکه تبعات فرهنگی و اجتماعی دارد خود یک بحران تازه در بازار مسکن می‌شود.»
بحران کمبود مسکن با دستور جبران نمی‌شود
اما «بیت‌الله ستاریان»- کارشناس اقتصاد مسکن با بیان اینکه بحران کمبود مسکن با دستور جبران نمی‌شود، تاکید کرد:« عوامل بازار مسکن تعیین می‌کند که نیاز متقاضیان بازار مسکن به چه متراژی از مسکن است نه دستور دولت. ساخت خانه 25متری به عنوان یک پیشنهاد قابل تامل است اما بازار مسکن تعیین می‌کند که الگوی متراژی خانه در این زمان بر چه متراژی باشد.» ستاریان به روزنامه «تجارت» گفته است:«مسکن یک نیاز حیاتی است و اکنون که با بحران مسکن رو به رو هستیم و این امر زندگی خانوار را تحت تاثیر قرار داده و بررسی اینکه آیا ساخت های کوچک با فرهنگ ایرانی مغایر است یا خیر در درجه دوم قرار می‌گیرد.»
خانه کوچک در علاقه خانوار ایرانی نیست
«فرشیدپورحاجت»؛ عضو کانون سراسری انبوه سازان کشور با بیان اینکه به لحاظ فرهنگی تمایل و علاقه خانوار ایرانی به داشتن خانه‌های بزرگ و ویلایی است، معتقد است:«ساخت خانه‌های 25 متری در ایران علاوه بر اینکه نیاز خانوار را رفع نمی‌کند بلکه با این متراژ دیگر از مفاهیم مسکن هم خارج می‌شود و کارکرد خوابگاهی دارد.» پورحاجت به روزنامه «تجارت» گفته است:« شاید در یک خانه 25 متری هم بتوان زندگی کرد اما تامین کننده ذائقه خانوار ایرانی نیست. او معتقد است:«دولت به عنوان بزرگترین مالک در بازار مسکن، که خود به واسطه دستگاه‌های متولی عامل افزایش قیمت و بحران در بازار مسکن شده است، باید شرایط فعالیت بازیگران اصلی بازار مسکن و بخش خصوصی را با ابزارهای تامین مالی از منابع بانکی و تامین زمین تسهیل کند و از مداخله از این حوزه امتناع کند.» براساس این گزارش به گفته کارشناسان زندگی در خانه‌های کوچک با متراژ زیر ۵۰ متر علاوه بر اینکه دیگر رنگ و بویی از خانه ندارد؛ تنها خوابگاه اجباری برای زندگی قشر فرودست است که از نگاه فرهنگ ایرانی نیز نه محلی برای آسایش است و نه مشوقی برای افزایش فرزندآوری خانوار!
