از انحلال کانون تا احیای جامعه صرافان

وحید شقاقی شهری
اقتصاددان

صرافان به عنوان یک نهاد واسط بین بانک مرکزی به عنوان نهاد بالادست در مسائل ارزی و فعالان اقتصادی و متقاضیان ارز عمل می‌کنند و از سوی دیگر به عنوان نهاد واسط بین واردکنندگان و صادر کنندگان ارز هم نقش‌آفرینی دارند. برای ثبات بازار ارز، بانک مرکزی باید مدیریت بازار را در دست داشته باشد، لازم است. همه نهاد‌های فعال در بازار ارز با بانک مرکزی هماهنگی کامل داشته باشند چرا که اگر هریک از طرف‌ها ساز خودشان را بزنند، نهاد بالادست امکان مدیریت و ثبات بازار ارز را نخواهد داشت.اتفاقی که در کانون صرافان روی داد مصداق بارز همین موضوع بود، یعنی این کانون با بانک مرکزی هماهنگی و همکاری لازم را نداشت و بنابر گزارش‌ها تخلفات زیادی داشت و در نهایت ادامه این تخلف‌ها موجب شده بود تا بانک مرکزی به این نتیجه برسد که کانون صرافان را منحل کند.با توجه به اینکه وجود نهاد‌های واسط برای اقتصاد ضروری هستند، بانک مرکزی تلاش کرد تا نهاد واسط جدیدی را با اصلاحاتی احیا کند، بنابراین جامعه صرافان را با اساسنامه جدید، جایگزین کانون صرافان کرد. جامعه صرافان باید همه تلاش خود را انجام دهد تا به بانک مرکزی در اجرای سیاست‌های ارزی کمک و به صورت دقیق و شفاف از دستورالعمل‌ها و ابلاغیه‌های نهاد بالادستی نیز تبعیت کند، بنابراین هرچقدر که جامعه صرافان با بانک مرکزی هماهنگ‌تر باشد، مدیریت ارزی توسط بانک مرکزی نیز سهل‌تر خواهد شد.یکی از مواردی که در گذشته جای خالی آن در اقتصاد احساس می‌شد، بحث عدم اقتدار بانک مرکزی بود که ماحصل این موضوع مهم را در بی‌انضباطی نظام بانکی، گسترش قارچ گونه موسسات مالی و اعتباری، تخلفات مکرر نهاد‌های پولی و مالی، به هم ریختگی شبکه بانکی کشور و ... شاهد بودیم. به همین دلیل در طرح بانک مرکزی یکی از مهم‌ترین محور‌ها بحث تقویت اقتدار بانک مرکزی است. یکی از آفت‌هایی که در دوره‌های گذشته شاهد بودیم، همین مماشات و عدم بهره مندی از اقتدار بانک مرکزی بوده که در نهایت این آفت بر کل اقتصاد چیره شد، یعنی می‌توان گفت که بی انضباطی بخش پولی و بانکی، ماحصل هرج و مرج و بی‌اقتداری بانک مرکزی در گذشته بوده است که خوشبختانه این روند در حال حاضر متوقف شده و نظام پولی و بانکی در حال اصلاح است. هرچقدر که اقتدار بانک مرکزی تقویت شود، می‌تواند موجبات آرامش در بخش پولی و ارزی کشور را فراهم کند که این موضوع را درخصوص ساماندهی صرافان و تصمیم مقتدرانه برای انحلال کانون شاهد بودیم.