عماد آبشناس
تحلیلگر مسائل منطقه
در نظم جدید جهانی، کشورهای منطقه درصدد هستند ضمن روابط با قدرتهای جهانی از زیر چتر قدرتهای شرق و غرب بیرون آمده و مستقل باشند. در واقع کشورهای منطقه و به ویژه جهان اسلام به این درک رسیدهاند که اگر با هم همسو نشوند در نظم جدید جهانی تحت فشار قدرتهای شرق و غرب قرار میگیرند و آنگاه ناچار به حرکت به سمت یک قطب قدرت میشوند. این در حالی است که با توجه به تحولات اخیر در نظام بینالملل، منافع کشورهای اسلامی اقتضا نمیکند به طرف یکی از قدرتهای موجود جهانی بروند زیرا درگیری و جنگهای میان این قدرتها مربوط به خود آنها است و هیچ منفعتی برای جهان اسلام ندارد و در صورت وابستگی به یک سمت، تنها ضررهای این درگیریها نصیب جهان اسلام میشود. به همین دلیل امروزه کشورهای اسلامی براساس این عقلانیت راهبردی در پی آن هستند جریان و سازمانی شبیه جنبش عدم تعهد را راهاندازی کنند که براساس آن، بتوانند ضمن تقویت انسجام و همگرایی منطقهای، با یک رویکرد مستقل با همه طرفهای قدرت جهانی روابط خود را حفظ کرده و در عین حال ذیل هیچ یک از قطبهای قدرت نیز تعریف نشوند و این نشان میدهد کشورهای اسلامی متوجه اهمیت چندجانبهگرایی در نظم آینده جهان شدهاند. در این وضعیت یکی از راهکارهای کشورهای اسلامی برای رسیدن به این نقطه، نمایش وحدت و اقتدار آنها است و راهپیمایی اربعین از این زاویه یک نوع نمایش قدرت مسلمانان و امت اسلامی در سطح جهانی است.راهپیمایی اربعین فقط به شیعیان اختصاص ندارد، بسیاری از اهل تسنن و حتی مسیحیان و غیر مسلمانان به دلیل ارادت به حضرت امام حسین(ع) و جذابیت مکتب حسینی و محوریت مؤلفه آزادگی و ظلمستیزی در این نهضت، در راهپیمایی و مراسم اربعین مشارکت فعال دارند. به عبارتی مسئله کلیدی در قیام امام حسین(ع) مبارزه با ظلم، ذلتناپذیری و عزتطلبی است و این محورها و مؤلفهها نه فقط برای شیعیان بلکه برای همه انسانهای آزاده و مستضعف در سطح جهان که تحت ظلم و ستم نظام سلطه قرار دارند، جذابیت دارد. لذا به نظر میرسد هر چه راهپیمایی اربعین باشکوهتر و با سازماندهی بهتر برگزار شود بهتر میتواند این اقتدار و وحدت اسلامی را در سطح جهانی به نمایش بگذارد و نوید شکلگیری قطب قدرت جهان اسلام را در دوره گذار به نظم جدید جهانی میدهد که میتواند پایهگذار تمدن نوین اسلامی و برهمزننده هژمونی تمدن غربی در جهان آینده باشد. بحث اسلامهراسی که صهیونیستها از کانال کشورهای به اصطلاح مسیحی راه انداختهاند با این هدف است که میزان وابستگی و حساسیت مسلمانان را به اعتقادات و باورهای اسلامی بسنجند.