خط فقر روی سر طبقه متوسط

آخرین آمار رسمی در مورد این شاخص به سال 89 برمی­گردد که بانک مرکزی خط فقر خانوارهای شهری را درآمد 590 هزار تومان در ماه اعلام کرده و احمدی­نژاد آن را «سرِ کاری» نامیده بود. در دولت روحانی نیز به جز تفاسیر کارشناسی از داده­های مرکز آمار و بانک مرکزی هنوز هیچ سازمانی اعلام رسمی میزان «خط فقر» را به عهده نگرفته و مقامات بالای دولتی اظهار نظری راجع به آن نداشته­اند. تنها عادل آذر، رئیس مرکز آمار ایران چند روز پیش اعلام میزان خط فقر را از دوش مجموعه­ی تحت مدیریت خود برداشت و وزات کار، رفاه و تعاون اجتماعی را مسئول این کار اعلام کرد. مطابق آمارهای بین المللی فردی که در روز کم­تر از 1.5 دلار درآمد داشته باشد فقیر مطلق محسوب می­شود. به این ترتیب، اگر درآمد ماهانه­­ی یک خانواده­ی 4 نفره کم­تر از حدود 600 هزار تومان باشد در فقر مطلق به سر می­برند؛ رقمی برابر با حداقل دست­مزد وزارت کار در ایران. اگرچه نهادهای رسمی در این خصوص سکوت کرده­اند، اما اقتصاددانان هر سال به محاسبه­ی خط فقر بر اساس آمارهای درآمد و هزینه­ی زندگی بانک مرکزی می­پردازند و با در نظر گرفتن میانه­ی آماری، خط فقر نسبی و شکاف طبقاتی را در جامعه نشان می­دهند.

بنابر آمارهای رسمی، در ماه­های سپری شده از سال 93 هزینه­­ی متوسط زندگی ماهانه یک خانوار شهری معادل 1 میلیون و 822 هزار تومان بوده، و خانواده­ها با میانگین درآمد 1 میلیون و 700هزارتومانی با 122 هزارتومان کسری دست و پنجه نرم کرده­اند. حسین راغفر، تحلیل­گر امور رفاه، در سال 91 معتقد بود یک خانواده­ی 5 نفره­ی تهرانی که ماهانه 1 میلیون و 500 هزار تومان درآمد دارند، روی خط فقر راه می­روند. و حالا در پاییز امسال می­گوید:«ما محاسبات خط فقر را بر مبنای آمارهای رسمی کشور انجام داده­ایم که نشان می­دهد در سال 93 و در تهران برای یک خانواده 5 نفری ماهانه 2 میلیون و 500 هزار تومان و در کم­ترین مقدار برای یک خانواده 5 نفری در یک روستا حدود یک میلیون تومان است.» بر اساس گزارش­­های راغفر که از او به عنوان طراح نقشه­ی فقر تهران یاد می­شود، طی کم­تر از دو سال اندازه­ی خط فقر تهران 40 درصد بیش­تر شده و بالای سر خانواده­هایی تا دهک ششم قرار می­گیرد. این در حالی است که بر اساس آمار رسمی جیب سرپرستان خانواده نسبت به سال 91 تنها 22 درصد بزرگ­تر شده است. سایر کارشناسان نیز خط فقر را بین 2 میلیون و 500 تا 3 میلیون برآورد کرده­اند. در این میان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به اعلام زندگی 7 میلیون نفر در فقر شدید بسنده و متوسط دریافتی کارگران را 1 میلیون تومان اعلام کرده است.

غلام­رضا عباسی، رئیس کانون عالی انجمن های صنفی کارگران ایران می­گوید:«بالای 50 درصد کارگران حداقل دستمزد دریافت می‌کنندو کمتر کسی بالاتر از یک میلیون تومان درآمد دارد. حتی اگر بگوییم کارگران یک پنجم خط فقر حقوق نمی‌گیرند، به راحتی می‌توانیم بگوییم حقوق آنها یک سوم خط فقر است.» به اعتقاد کارشناسان میان شاخص­های اقتصادی خط فقر برای عموم مردم قابل تحلیل است، آن­ها با یک حساب ساده می­توانند دریابند در چه موقعیتی نسبت به خط فقر روزگار می­گذرانند و همین است که دولت­مردان علاقه­ای به اعلام رسمی آن ندارند.

انتهای پیام/