محمد خادمی: این روزها یکی از مهم ترین صنعت های پرسود و کم هزینه دنیا صنعت گردشگری یاهمان جذب توریست است، صنعتی که می تواند اقتصاد یک کشور را دگرگون کند و آن کشور را به یکی از مهم ترین کشورهای دنیا از لحاظ اقتصادی، اشتغالزایی و رفاه اجتماعی تبدیل کند.
آمار سازمان جهانی جهانگردی نشان می دهد تعداد گردشگران در سال 2030 به رقم خیره کننده یک میلیارد و 800 میلیون نفر برسد. در این میان فرانسه با جذب 84 میلیون توریست خارجی موفق ترین کشور محسوب شده و بعد از آن آمریکا با 75 میلیون نفر و اسپانیا با 65 میلیون نفر رتبه‌های بعدی را از آن خود کرده اند؛ کشور هایی که نه بناهای تاریخی و باستانی کهنی دارند و نه فرهنگ و آداب قدمت داری و نه اینکه از موقعیت جغرافیایی بکری برخوردار هستند؛ در حالی که کشور مان با داشتن ظرفیت های بالا مانند چهار فصل بودن، دارا بودن مناطق جنگلی، دریا، کویر، کوهستان، جزیره و بناهای تاریخی کهن آن طور که باید از این صنعت سود نمی برد.
البته در یک دهه اخیر توجه ویژه ای به صنعت گردشگری کشورمان صورت گرفته است؛ به طوری که سازمان گردشگری به وزارت خانه تبدیل شد، وزارت امور خارجه نیز تلاش هایی را برای سهولت در ویزا به گردشگران برخی از کشورها فراهم کرد و وزارت بهداشت نیز تلاش کرد تا با علم پزشکی متخصصان داخلی بتواند گردشگری سلامت را برای درمان به کشور جذب کند ، اما با همه این اقدامات همچنان با جاذبه های دیدنی طبیعی، باستانی و سلامت که در کشورمان وجود دارد، شاهد آن هستیم که دیگر کشورها از ما پیشی گرفته اند؛ برای اینکه از وضعیت این صنعت بیشتر آگاه شویم؛ گفتگویی با «علی اکبرعبدالملکی» که دو دور نایب رئیس کمیسیون گردشگری و کسب و کار اتاق بازرگانی ایران را عهده دارد بوده و در این دور سکان دار آن را برعهده گرفته؛ انجام داده ایم.
- کمیسیون گردشگری اتاق ایران از چه زمان راه اندازی شد و چه اهدافی دارد؟
اتاق بازرگانی،صنایع،معادن و کشاورزی ایران که به اختصار اتاق ایران نام دارد، در دل خود 18 کمیسیون تخصصی دارد که یکی از آن ها کمیسیون گردشگری است که در 4 دوره 4 سال این کمیسیون فعالیت دارد؛ در طول این 4 دوره اسم این کمیسیون تغییراتی داشته است؛ دوره اول نام کمیسیون گردشگری و خدمات بود که در دوره بعد کلمه خدمات آن حذف شد و در دوره سوم گردشگری، اقتصاد ورزش وهنر نام گرفت و در دوره چهارم به کمیسیون گردشگری و کسب و کار های وابسته تغییر نام پیدا کرد. اهدافی که ما دنبال می کنیم، توسعه گردشگری به ویژه جذب توریست به کشور با همکاری بخش خصوصی است تا بتوانیم از این طریق به اقتصاد رونق دهیم و به واسطه همین امر اشتغال زایی افزایش پیدا کند و فرهنگ ایرانی و اسلامی را به دنیا معرفی کنیم.
- شاهد برخی فرصت سوزی ها در حوزه گردشگری هستیم،علت این امر چیست؟
ببینید؛ اتاق بازرگانی بزرگترین پارلمان بخش خصوصی در حوزه گردشگری است؛ چرا که کمیسیون گردشگری نماینده تمامی گروه هایی است که در حوزه گردشگری مشغول به کار هستند مانند انجمن آژانس های هواپیمایی، انجمن تورهای گردشگری، راهنمایی گردشگران،گردشگری سلامت،صنایع دستی،هتل ها و....که در کمیسیون گردشگری حضور دارند؛ اما جای تاسف دارد که کمیسیون گردشگری اتاق ایران در حوزه گردشگری دیده نمی شود؛ در حالی که این کمیسیون همانند یک فدراسیون می ماند که تمامی گروه ها را در دل خود جای داده است و اگر وزارت میراث فرهنگی برنامه ای برای توسعه گردشگری دارد باید با این کمیسیون در ارتباط باشد چرا که تمامی نمایندگان بخش خصوص در مشاغل مرتبط با گردشگری عضو این کمیسیون هستند و می توانند از پتانسیل بالای کمیسیون بهره مند شوند که این فرصت سوزی در اینجا صورت می گیرد.
- اشاره کردید که گردشگری سلامت در این کمیسیون عضو است، آیا گردشگری سلامت کمکی به اقتصاد و کسب و کار می کند؟
کمیسیون گردشگری چند کمیته در دل خود دارد که یکی از این کمیته ها مربوط به گردشگری سلامت است؛ که 24 دی ماه سال جاری نشست این کمیته با حضور رئیس بیمارستان های خصوصی کشور برگزار شد؛ نتیجه این نشست این شد که اتاق ایران از گردشگری سلامت حمایت کند.
*آماری از وضعیت گردشگری خارجی به کشور دارید؟
آمار دقیقی ندارم؛ دوستانی که در این حوزه فعالیت دارند آماری ارائه کرده اند و از افزایش گردشگری خبر داده اند که نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده که شاید درست باشد؛ اما باتوجه به اتفاقات اخیر در خصوص سقوط هواپیما بعید می دانم بعد از این حادثه افزایش داشته باشیم.البته نباید ضعف هایی را که در این حوزه وجود دارد بزرگنمایی کنیم، ضعف ما باعث می شود عده ای سوء استفاده هایی کنند و ایران را به روش های مختلف کوچک جلوه دهند که این کار پسندیده نیست؛ چرا که گردشگری ارتباط مستقیم با شغل های مختلفی دارد از کشاورزی و راننده تاکسی تا رستوران ها، هتل داران و آژانس های هواپیمایی را تحت تاثیر قرار می دهد.
گردشگری مانند یک اکوسیستمی است که همانند یک زنجیره به یکدیگر وابسته است. بنابراین باید کاری کنیم که جاذبه هایمان را بزرگنمایی و اتفاقات اخیر را کوچک نمایی کنیم؛ همانند بسیاری از کشور ها که اتفاقاتی رخ می دهد مانند استرالیا که آتش سوزی وسیع در آن کشور رخ داد که 3ماه این کشور درگیر آن بود اما بزرگنمایی برای گردشگرانی که قصد سفر به این کشور را دارند صورت نگرفته است.
- اگر مسئولان زودتر به صنعت گردشگری توجه می کردند بهتر نبود؟
هر وقت ماهی را از آب بگیریم، ماهی تازه است. بنده معتقدم امروز هم اگر حرکتی برای رونق این صنعت انجام شود بهتر است تا بگوییم فردا تصمیم بگیریم؛ البته همین که مسئولان جرقه ای در ذهنشان خورده که گردشگری چقدر می تواند ارز آوری به کشور داشته باشد، خوب است.
- طبق تحقیقاتی که انجام شده است به ازای ورود هر 6 گردشگر به کشور یک شغل ایجاد می شود؛ همین طور است؟
تا آنجایی که بنده می دانم؛ به ازای ورود یک گردشگر 10تا15 شغل مستقیم ایجاد می شود و به ازای هر گردشگر سلامت که به کشور ورود می کند 20تا25 شغل ایجاد می شود؛ چرا که گردشگران سلامت مدت زمان بیشتری حضور دارند و هم اینکه همراهانی با خود به کشور می آورند که نیازمند سکونت و تغذیه هستند.
- وضعیت کشور در صنعت گردشگری به چه شکل است؟
این صنعت بدون دود و آلودگی و به عبارتی پاکیزه است و در تمام دنیا توجه ویژه ای به آن می شود؛ در حال حاضر دولت به شهرهای کم برخوردار توجه ویژه کرده تا در صنعت گردشگری فعالیت داشته باشند. زمانی که ارز 7 تومان بود شهرهایی مانند اصفهان، شیراز، تبریز، تهران و... کارخانه های آنچنانی ساختند اما در شهر های دیگر مانند کردستان، کرمانشاه، ایلام، زاهدان و...هیچ کارخانه ای ایجاد نشد؛ اما حال که این مناطق کارخانه ای ندارند جای بکر و دست نخورده ای هستند که برای جذب گردشگر به شمار می رود طبیعت کردستان بی نهایت قوی برای جذب توریست و گردشگری ماجراجویانه به حساب می آید یا اینکه کویر نوردی یزد و کرمان و کوهنوردی در شهرهای دیگر می توان نقاطی برای جذب توریست باشد. ببینید، گردشگر خارجی نمی آید در برج سکونت کند چرا که در شهر و کشور خودشان برج های بهتر از ما دارند؛ هتل های زیباتر با خدمات بهتر از هتل های داخلی ما دارند؛ این گردشگران به دنبال بوم گردی هستند و ما باید این بوم گردی ها را تقویت کنیم.
- ترکیه از صنعت گردشگری 3برابر درآمد نفتی کشور ما کسب می کند؛ این در حالی است که همانند کشور مان مکان های دیدنی و باستانی ندارد، این کشور همسایه ما چه کرده که صنعت پر درآمد گردشگری خود را توسعه داده است؟
هتل های خصوصی که ما در کشور داریم باید هزینه مالیات، آب، برق، گاز، ارزش افزوده،تامین اجتماعی، عوارض شهرداری و....پرداخت کنند برای همین هزینه اقامت در هتل های داخلی گران است؛ در حالی که دولتمردان ترکیه یارانه هایی را در اختیار صنعتگران گردشگری به ویژه هتل داران قرار می دهند.
دولت ترکیه از هتل داران مالیات و ارزش افزوده نمی گیرد و هزینه آب و برق را 70تا80 درصد می بخشد به شرط اینکه هتل داران 50درصد کرایه هتل را برای گردشگران کاهش دهند.
آن وقت آن هتل به جای اینکه در سال 10 هزار مشتری داشته باشد با این اقدام 100 هزار مشتری در سال خواهد داشت، ترکیه سبد گردشگری را نگاه می کند از همان ورودی گردشگر به کشورش راننده تاکسی که آن ها را جابه جا می کند تا رستوران و صنایع دستی که خرید می کنند باعث رونق اشتغال می شود و جذب ارز را به دنبال می آورد. هتل 5 ستاره در آنکارا ترکیه از هتل 3ستاره در ایران ارزان تر است به همراه صرف غذای رایگان در سه نوبت و انواع نوشیدنی نیز ارائه می دهد؛ این کار باعث می شود که مشاغل دیگر مانند ایرلاینهای هواپیمایی مدام مسافر داشته باشند و همچنین هر مسافر کمتر از هزار دلار در این کشور خرج نمی کند؛ دولت ترکیه این ویژگی ها را در صنعت گردشگری می بیند.حتی دولت ترکیه در صورتی که هتلی ضرر ببیند حاضر است ضرر صاحب آن هتل را پرداخت کند تا صنعت گردشگری از بین نرود.
