فرد ین آقابزرگی
کارشناس بازارسرمایه
چرایی نبود تناسب حرکت د لار و شاخص بازار سرمایه به سوالی جد ی تبد یل شد ه، د ر حالی که از گذشته جهش نرخ د لار یکی از محرک‌های اصلی برای جهش شاخص و سطح عمومی قیمت بود اما نکته بسیار مهم میزان افزایش قیمت ارز د ر بازار است. باید توجه د اشت که د ر اسفند سال گذشته ارز 4200 تومانی برخی از اقلام حذف شد و . این گروه از کالاها با قیمت ارز نیمایی آزاد وارد بازار شد ند از سوی د یگر نرخ د لار از اعد اد 12 تا 13 هزار تومان حتی به 30 هزار تومان هم رسید . بنابراین تفاوت قیمت‌ها بسیار چشمگیر بود .
از سوی د یگر، معاملات و سرمایه‌گذاری د ر بازار سرمایه براساس پیش‌بینی‌‌ها، تحلیل و ارزیابی‌ها صورت می‌گیرد . د ر اسفند 98 استنباط این بود که روند جهشی ارز به همین شکل اد امه خواهد د اشت و د ر نتیجه ارزش جایگزینی، ارزش د ارایی‌ها و احتمالا سود شرکت‌ها و صنایع بالا می‌رود که همین پیش‌بینی هم به وقوع پیوست. اما اتفاقی که افتاد این بود که د ر سال آخر د ولت د وازد هم عزم د ولت برای جمع‌آوری نقد ینگی از بازار سرمایه بود و آن فراخوان د ولت برای مرد م یک افزود های شد تا بازار بیش از اند ازه رشد کند .
از ابتد ای 1400 که د لار د ر کانال 22 هزار تومان قرار د اشت و د ر طول سال 99 د ولت اصرار د اشت نرخ د لار به 15 هزار تومان هم کاهش پید ا کند باز هم ارزش سهام برخی از شرکت‌ها مانند شرکت‌های پتروشیمی از 8500 تومان به 20 هزار تومان هم رسید بنابراین نباید تنها عد د شاخص را مبنا قرار د اد چراکه اخیرا شاخص گمراه کنند ه شد ه‌است.
همچنین تا حد ود زیاد ی شاخص مد یریت می‌شود و این موضوعات و واکنش‌ها را نشان نمی‌د هد ، به طوری که د ر بین شرکت‌هایی بیش از 50 د رصد تعد یل و اصلاح منفی د اشتند و شرکت‌هایی هم هستند که بیش از 50 د رصد بازد ه مثبت د ارند اما شاخص کل شکل واقعی را به ما نشان نمی‌د هد .
معمولا هر از گاهی شرکت‌هایی را که تعد یل مثبت و منفی د ارند به اقتضای شرایط بازار د ر کنار هم قرار می‌د هند . برای مثال نماد ی که پیش‌بینی اثرگذاری مثبت از آن د ر بازار می‌شود را زمانی بازگشایی می‌کنند که ضرب افزایش آن د ر مقابل کاهش شاخص به طور خنثی شد ه باشد . نکته د وم و بسیار مهم این است که د ر این مقطع زمانی تا حد ود زیاد ی اراد های مبنی بر جلوگیری از تکرار رشد های پیاپی تجربه شد ه د ر سال 99 و جلوگیری از وقوع نارضایتی بین مرد م ناشی از رشد بی‌اند ازه بازار د ر د ستور کار است.
ازاین رو د ر مقایسه با الگوریتم ترید ینگ، رباتیک ترید ینگ به نوعی عمل می‌کند شتاب رشد برخی از سهام با عرضه زیاد و با تحت شعاع قرار د اد ن با بحث انتشار اوراق با افزایش نرخ موثر اوراق که بالای 24 د رصد است، د ر د م گرفته و شاخص خنثی می‌شود . اما د ر این میان شرکت‌هایی هستند که بیش از 50 د رصد بازد هی د اشتند و البته د ر مقابل شرکت‌هایی با 50 د رصد بازد ه منفی را هم باید د ید . برایند این موضوعات باعث شد ه که شاخص رشد بیشتر از 5 د رصد ی را نشان ند هد و از این جهت تصویری صحیحی از جریان بورس به ما نشان د اد ه نمی‌شود .
